29 сакавiка 2024, Пятніца, 8:36
Падтрымайце
сайт
Сім сім,
Хартыя 97!
Рубрыкі

The National Interest: Расея застанецца без авіяносцаў

19
The National Interest: Расея застанецца без авіяносцаў
АВІЯНОСЕЦ «АДМІРАЛ КУЗНЯЦОЎ»

NATO і Кітай не даюць РФ магчымасці «выйсці ў мора».

Цягам большай часткі сваёй гісторыі расейскі вайскова-марскі флот быў прадметам зацятых спрэчак, якія вяліся вакол яго асноўных задач, структуры і магчымасці дзейнічаць незалежна ад астатніх расейскіх Узброеных Сіл. Спрэчкі аб будучыні вайскова-марскіх сіл Расеі дасягнулі свайго піку ў першыя дзясяцігоддзі існавання Савецкага Саюза, і вяліся яны паміж так званымі традыцыяналістамі і мадэрністамі. Першыя выступалі за стварэнне незалежнага і высакакласнага акіянскага флоту, які мог бы праводзіць аперацыі на прасторах Сусветнага акіяна. Аднак мадэрністы, якія ў аснову ставілі патэнцыял вядзення баявых дзеянняў на сушы, сцвярджалі, што флот назаўжды застанецца малодшым партнёрам наземнага войска і што ён ніколі не адыгрывацьме вызначальную ролю ў маштабных войнах. З пункту гледжання мадэрністаў, інвестыцыі ў надводныя караблі будуць марнаваннем рэсурсаў. Адсюль і акцэнт на субмарынах, якія здаваліся ім значна больш эканамічна апраўданай альтэрнатывай, піша выданне The National Interest — пераклад-inosmi.ru).

Сярод савецкіх лідараў, якія найбольш актыўна выступалі супраць стварэння магутнага флоту, можна назваць Мікіту Хрушчова. У сваім імкненні часткова пазбавіць краіну ад велізарных выдаткаў на вайскова-марскі флот Хрушчоў намагаў на абсалютнай бескарыснасці крэйсераў і авіяносцаў. Акрамя таго, Хрушчова вельмі натхняў працэс удасканалення ракет, і ён меркаваў, што ўсе асноўныя вайскова-марскія місіі можна выконваць з дапамогай субмарын. У рамках сваіх «рэформаў» вайскова-марскога флоту Хрушчоў скасаваў Міністэрства марскога флоту і звольніў адмірала Мікалая Кузняцова, каб канчаткова паставіць крыж на глабальных памкненнях марскога флоту. Несумненна, Хрушчоў зразумеў, наколькі моцна ён памыліўся, падчас Карыбскага крызісу.

Адмірал Сяргей Гаршкоў, які прыйшоў на змену Кузняцову, вельмі хутка вярнуў савецкаму флоту яго былую славу. Ён атрымаў у спадчыну флот, у якім пераважалі субмарыны і які жорстка кантраляваўся армейскім істэблішментам. У працэсе распрацоўкі стратэгіі для флоту Гаршкоў сфармуляваў канцэпцыю «збалансаванага флоту», якога можна дасягнуць з дапамогай «аптымальнай колькаснай залежнасці». Хоць Гаршкоў заняўся рэалізацыяй даволі маштабнай праграмы нарошчвання вайсковага флоту, ён, відавочна, таксама ведаў аб крайняй абмежаванасці фінансавых рэсурсаў, якія Масква магла выдаткаваць на надводныя вайсковыя караблі. Як і большасць савецкіх вайсковых экспэртаў, Гаршкоў таксама ўважаў субмарыны за самы важны элемент вайсковага флоту. Больш за тое, у шэрагах абароннага істэблішменту пераважала меркаванне, што асноўная задача надводных караблёў - абараняць субмарыны.

Нават Гаршкоў, які актыўна выступаў за ўзровень савецкага вайскова-марскога флоту на ўзроўні амерыканскага ў сіле і магчымасцях, не змог дасягнуць сваіх мэтаў. Гаршкоў стаяў на чале савецкага вайскова-марскога флоту цягам 30 гадоў, і ў 1985 годзе яму на змену прыйшоў Уладзімір Чарнавін. Большасць заходніх аглядальнікаў успрынялі гэтую змену як прыкмету таго, што Крэмль наважыў згарнуць сваю праграму нарошчвання патэнцыялу вайскова-марскога флоту, які спустошваў савецкую казну. Праз некалькі гадоў расейцы скасавалі будаўніцтва атамнага цяжкага авіяносца «Ульянаўск». Пасля гэтага самым буйным вайсковым караблём стаў авіяносец «Адмірал Кузняцоў», прыняты на ўзбраенне ў студзені 1991 года.

«Адмірал Кузняцоў», які цяпер з'яўляецца адзіным авіяносцам расейскага флоту, ужо прадэманстраваў недахоп у Расеі прамысловых магутнасцяў, а таксама істотны недахоп сродкаў вайскова-марской авіяцыі і чалавечых рэсурсаў. Хоць у 2016 годзе «Адмірал Кузняцоў» адправіўся на выкананне важнай місіі з Баранцава ў Міжземнае мора праз Гібралтарскую пратоку, ён не забяспечыў падтрымку аперацый у Сірыі праз тэхнічныя збоі, якія сталі прычынай страты двух самалётаў. Правядзенне аперацый ускладнялася яшчэ і адсутнасцю на авіяносцы катапульт, што перашкаджала самалётам несці дастатковую колькасць узбраенняў. У выніку Расея наважыла перамясціць пакінутыя самалёты з «Кузняцова» ў Сірыю, каб пазбегнуць новых страт. У кастрычніку 2018 года гэты авіяносец сутыкнуўся з яшчэ адной ліхтугай, калі 70-тонны кран пашкодзіў палубу «Адмірала Кузняцова» падчас рамонту ў Мурманску.

Нягледзячы на відавочныя прыкметы таго, што Масква не можа спраўляцца з авіяносцамі, спрэчкі вакол такіх караблёў зноў убіраюцца ў сілу ў Расеі. У студзені 2020 года прэзідэнт Уладзімір Пуцін прыехаў на выставу ў Севастопалі, прысвечаную перспектывам вайскова-марскога флоту, дзе яму прадэманстравалі новую мадэль авіяносца. З некаторых паведамленняў відаць, што гэты новы авіяносец павінен паступіць на ўзбраенне ў 2030 годзе.

Магчыма, Крэмль сапраўды плануе пабудаваць новыя авіяносцы, аднак яго планы наўрад ці матэрыялізуюцца. Па-першае, Расея наўрад ці захоча браць на сябе выдаткі ў будаўніцтве і эксплуатацыі авіяносцаў. Некалькі крыніц паведамляюць, што новы авіяносец каштавацьме прыкладна 6,3 мільярда даляраў. Аднак будаўніцтва караблёў - гэта складаны працэс, і большасць караблёў у выніку каштуюць значна даражэй, чым планавалася першапачаткова. Узгадайце новыя амерыканскія авіяносцы [класа] «Джэральд Форд».

Па-другое, пабудаваць авіяносец і затым эксплуатаваць яго — гэта дзве зусім розныя гісторыі. Злучаныя Штаты - вайсковая дзяржава з глыбока ўкаранёнымі традыцыямі мараходства. Яны валодаюць багатым досведам і чалавечымі рэсурсамі, неабходнымі для эксплуатацыі авіяносцаў. Як паказалі вынікі місіі «Адмірала Кузняцова» ля берагоў Сірыі, Расеі трэба прайсці вельмі доўгі шлях, перш чым яна авалодае майстэрствам [выкарыстання] марской авіяцыі.

Па-трэцяе, Расея - гэта моцная наземная дзяржава, і яе галоўны выхад да мора блакуецца арктычнымі льдамі. У Масквы няма сродкаў для глабальнага пераразмеркавання сілы, і яна не возьме ўдзелу ў міжнародных аперацыях, якія патрабуюць падтрымкі авіяносцаў. Калі гаворка заходзіць аб Сірыі і Міжземным моры, адны толькі авіяносцы не змогуць забяспечыць Расеі стратэгічную перавагу ў гэтым рэгіёне. Як піша Якуб Грыгель (Jakub Grygiel), самотныя вайскова-марскія сілы не дазволяць устанавіць гегемонію ў Міжземным моры. Панаванне ў гэтым моры можа забяспечыць толькі эфектыўны кантроль над берагавымі лініямі.

Акрамя таго, наземныя дзяржавы выходзяць у мора толькі пасля таго, як яны забяспечылі надзейную абарону сваіх наземных межаў, як гэта зрабіў Кітай. Імкненне Расеі абзавесціся новымі авіяносцамі, хутчэй за ўсё, так і застанецца на паперы, бо NATO, Кітай і неспакойны Блізкі Усход будуць і далей прымушаць Маскву надаваць асноўную ўвагу сваім неабароненым межам.

Напісаць каментар 19

Таксама сачыце за акаўнтамі Charter97.org у сацыяльных сетках