Эканаміст: У беларусаў няма грошай на куплю валюты

Эканаміст патлумачыў, чаму ў абменнікаў няма ажыятажу ў сувязі з ростам даляру.

На гэтым тыдні курс даляра ўсталяваў на біржы чарговы рэкорд, дасягнуўшы ў сераду, 26 лютага, адзнакі ў 2,2378 рубля. Нагадаем, так дорага амерыканская валюта ў нас яшчэ не каштавала. І нават нягледзячы на тое, што ў чацвер, 27 лютага, «зялёная» валюта абрынулася ў кошце - да 2,234 рубля, тэндэнцыя мала радуе - вырас-то ён за люты больш чым на 10 капеек. У абменніках валюта каштуе яшчэ даражэй - у чацвер даляр можна было купіць як мінімум за 2,236 рубля, піша kp.by.

У былыя часы падзенне рубля выклікала ажыятаж. Чаму сёння народ не спяшаецца скупляць валюту?

- Асноўная прычына таго, што няма панікі, ажыятажу і чэргаў каля абменнікаў банальная: у насельніцтва проста няма грошай на куплю валюты. Гаворка не пра тое, што беларусы цяпер бяднейшыя, чым напярэдадні папярэдніх дэвальвацый. Прычына трохі іншая: у людзей няма тых рублёў, з якімі яны маглі б узяць і прама цяпер пабегчы ў абменны пункт, - адзначыў старшы аналітык «Альпары» Вадзім Іосуб. - Наўрад ці вялікая колькасць беларусаў захоўвае пад падушкай істотную суму беларускіх рублёў. Тыя, у каго ёсць магчымасць рабіць ашчаджанні, робяць гэта альбо ў валюце, альбо ў беларускіх рублях на дэпазітах. Пры стаўцы блізу 12% і бягучым узроўні інфляцыі мае сэнс трымаць рублі ў банку, а вось сэнсу трымаць рублі пад падушкай няма ніякага. У былыя часы, якія мы ўспамінаем, калі паніка пры падзенні курсу рубля была, практычна ўсе дэпазіты дэ-факта былі з магчымасцю іх датэрміновага адклікання. Па сутнасці, гэта былі «грошы да запатрабавання». Нават калі гэта называўся тэрміновы дэпазіт (на год, на два, на тры), яго заўсёды можна было датэрмінова перапыніць і вельмі часта нават з зусім невялікай стратай адсоткаў.

Цяпер сістэма змянілася. Банкаўскія дэпазіты дзеляцца на з магчымасцю адклікання і без такой, і па апошніх стаўка істотна (амаль удвая) вышэйшая, чым па першай. Тыя, у каго сур'ёзныя ашчаджанні ў беларускіх рублях у банках, захоўваюць грошы на дэпазітах без магчымасці адклікання, датэрмінова зняць грошы з якіх можна толькі ў выключных форс-мажорных выпадках і толькі ў індывідуальным парадку на пастанову банка. Атрымліваецца, што «гарачых» рублёў у людзей на руках не вельмі шмат, таму і ў абменнік бегчы асабліва няма з чым.