«Мы прадавалі папяровыя мяшкі ў краму, і кошт іх павялічваўся ў 10 разоў»

Як у Беларусі працуе «адмова ад пластыка».

Міністэрства антыманапольнага рэгулявання і гандлю (МАРГ) абавязаў супермаркеты мець у асартыменце не менш за два-тры тыпы вады ў шкляных бутэльках, прапанавала забараніць аднаразовы пластыкавы посуд у грамадскім харчаванні, а таксама падняло збор за ўтылізацыю пластыкавых адходаў для вытворцаў. У тэорыі гэта выдатныя новаўвядзенні, але на практыцы крамы не спяшаюцца пераходзіць на фасоўку ў экалагічныя пакеты, піша kp.by.

- Тлумачэння не было, і сеткі ўспрынялі гэта толькі ў дачыненні да мяшкоў з ручкамі на вынас. Сёй-той іх проста паклаў пад касу, каб дастаць у выпадку праверкі. Акрамя таго, зашкальвалі кошты іх у сеткавых крамах. Мы прадавалі папяровыя мяшкі ў краму, і кошт іх павялічыўся ў 7 - 10 разоў, - тлумачыць Юрый Труханаў, камерцыйны дырэктар кампаніі «Суперпак компані», якая выпускае папяровыя мяшкі для прадуктаў. - Пры гэтым асноўны тып смецця на сметнішчах - фасовачныя мяшкі з рулонаў. Таму, на наш погляд, было б нядрэнна паспрабаваць замест іх папяровую ўпакоўку або шматразовыя торбы. У большасці крам іх няма.

Са слоў начальніка аддзела метадалогіі управы арганізацыі гандлю і грамадскага харчавання МАРГ Ірыны Шпак, міністэрства прапрацоўвае пытанне ўпакоўкі хлеба ў папяровую ўпакоўку, але вось альтэрнатыўных мяшкоў для рыбы і мяса пакуль не бачыць.

- У папяровай галіне ў нас дастаткова і вытворцаў, і магутнасцяў, таму мы можам цалкам забяспечыць патрэбу ў папяровай упакоўцы, - пярэчыць Юрый Труханаў. - Ужо ёсць тлуста- і водатрывалая папера, якая вырабляецца ў Беларусі. З яе мы робім мяшкі для рыбы і мяса, замарожанай гародніны, нараканняў на іх не было. Акрамя таго, у Гарадзенскай вобласці мы распрацавалі папяровы мяшок, у які склалі 20 кілаграмаў сухой будаўнічай сумесі і хадзілі з ім па паверхах. Ён вытрымаў, пара сеткавых будаўнічых крам яго ўжо замовілі.

Што да біяраскладальных мяшкоў, то цяпер у Беларусі няма механізму, які можа пацвердзіць, ці сапраўды ад гэтага мяшка праз нейкі час нічога не застанецца. Цяпер яго акурат збіраюцца распрацоўваць і пісаць на мяшках варункі яго раскладання. А пакуль застаецца верыць вытворцу на слова.

- У сетак вельмі вялікія выдаткі на набыццё ўпакоўкі. Улічваючы, што пластыкавая ў некалькі разоў танней, не так проста перайсці на бясплатную папяровую ўпакоўку. Усё гэта можа адбіцца на каштуе тавару для пакупнікоў, - мяркуе Ірына Шпак.

Паводле статыстыкі МАРГ, мы выкарыстоўваем 200 млн адзінак аднаразовага пластыкавага посуду за год. 13% устаноў грамадскага харчавання выкарыстоўваюць толькі такі посуд, у асноўным гэта шапікі й летнія тэрасы.

Забарона на аднаразовы пластык увойдзе ў дзеянне 1 студзеня 2021, і такі посуд знікне з бараў, кавярняў і шапікаў фастфуду. Але не ўвесь: 4 з 10 тыпаў пластыкавага посуду ўсё адно застануцца.

- Для відэльцаў, лыжак і нажоў у нас сёння няма альтэрнатыўнай замены, - тлумачыць Ірына Шпак. - Папяровы аднаразовы посуд у 2 - 8 разоў даражэйшы за пластыкавы. Акрамя таго, у нас у краіне ніхто не вырабляе палачкі для размешвання, чарацінкі. Мы чатыры месяцы шукалі такіх вытворцаў і не знайшлі. А вечку для кубачкаў няма альтэрнатывы нідзе ў свеце.