«Чалавек замест нармальных лёгкіх на выхадзе будзе мець два пластыкавыя пакеты»

Аповед беларускага лекара, які ратуе жыцці ў Італіі.

Ігар Мойсак атрымаў медыцынскую адукацыю ў Беларусі. Пераехаў у Італію, дзе пацвердзіў дыплом. Ён працуе лекарам у шпіталі пад Міланам і быў у эпіцэнтры пандэміі COVID-19.

Ігар Мойсак нарадзіўся ў Лунінцы, 30 гадоў. Вучыўся ў СШ №1, затым у ліцэі. У 2013 годзе скончыў Віцебскі медыцынскі ўніверсітэт і атрымаў размеркаванне ў Лунінецкую ЦРБ на пасаду лекара агульнай практыкі. У 2016 годзе здаў экзамен па мове і з'ехаў у Італію, дзе працягнуў навучанне і пацвердзіў дыплом. З 2018 году - рэзідэнт у неадкладнай і экстранай медыцыне ў шпіталі св. Матэа ў Павіі.

Ігар распавёў «Медиа-Полесью» пра працу ва ўмовах пандэміі.

- Ігар, цяпер ты лечыш людзей ад каронавіруса. Скажы, ці не шкадуеш пра пераезд?

- Не шкадую ні ў якім разе. Мне падабаецца мая праца, спецыяльнасць, і я задаволены тым, чым я займаюся.

- Раскажы, як праходзіць твая змена, з якімі цяжкасцямі сутыкаешся?

- Працую ў аддзяленні экстраннай і неадкладнай дапамогі. Спецыфічнай тэрапіяй пацыентаў з каронавіруснай інфекцыяй мы не займаемся. Мы дыягнастуем і стабілізуем іх стан. Рабочая змена доўжыцца 12 гадзін. Увесь гэты час знаходзімся ў сродках індывідуальнай абароны, якія ўключаюць у сябе вільгаценепранікальны касцюмы. У іх мы апранутыя з ног да галавы. Таксама маем рэспіратары з фільтрам пэўнага ўзроўню абароны, носім акуляры або ахоўныя экраны. На руках - дзве пары пальчатак: першая пара служыць, як скура, мы іх звычайна не здымаем ўсю змену. Мяняем толькі другую пару пальчатак. Працаваць, апранутымі ў гэтыя сродкі абароны, вельмі цяжка, даслоўна праз пяць хвілін пачынаеш пацець. Пацееш настолькі моцна, што ўжо праз паўгадзіны потавылучэнне спыняецца, таму што ты абсалютна абязводжаны. Аднаразовая паўлітровая бутэлька вады выпіваецца, - з майго досведу, - за пяць-сем секунд. Праз некалькі хвілін прыходзіць новая хваля поту, і праз наступныя 10 хвілін ты зноў перастаеш пацець. І так 12 гадзін. Колькасць пацыентаў за дзень залежыць, вядома, ад месца, дзе ты працуеш. У нашай бальніцы - бальніца Святога Матэа ў Павіі - у дзень назіраем не менш за 25-30 пацыентаў.

- Чаму адны людзі вылечваюцца ад каронавіруса, а іншыя паміраюць?

- У першую чаргу, смяротнасць і зыход захворвання пры каронавіруснай інфекцыі залежыць ад базавага стану здароўя чалавека. Гэта значыць, малады, здаровы, натуральна, мае больш шанцаў на спрыяльны зыход. У адрозненне ад пажылога са спадарожнай паталогіяй. Але гэта не павінна быць падманваючым момантам: калі чалавек малады, не значыць, што ён не можа захварэць цяжка, трапіць у рэанімацыю, быць заінтубаваным і вентылявацца штучна. Многія пацыенты, якія інтубуюцца, у тым ліку і маладыя, могуць пасля экстубацыі развіць фіброз лёгкіх. Фіброз лёгкіх не звязаны з працэдурай вентылявання, ён звязаны з зыходамі запалення лёгачнай тканкі. Гэта значыць, чалавек замест нармальных лёгкіх на выхадзе будзе мець два пластыкавыя пакеты, якія не могуць выконваць сваю функцыю. Чалавек застанецца, па сутнасці, інвалідам. Так, ён выжыў, ён ёсць, але ён не зможа весці паўнавартаснае жыццё.

- 8,3 адсотка ўсіх італьянскіх лекараў заразіліся каронавірусам. З чым гэта звязана і якія дадатковыя, магчыма, захады засцярогі трэба весці нашым лекарам? Што ты можаш параіць?

- 8,3 адсоткі - гэта досыць шмат. І думаю, што гэта звязана з тым, што паток пацыентаў занадта вялікі і проста не заўсёды хапае часу думаць пра сябе. Гэта больш звязана, хутчэй за ўсё, з самааддачай у прафесіі, чым з чымсьці іншым.

- Якім дыягназам можна наўмысна схаваць інфікаванне каронавірусам?

- У плане ўтойвання не магу сказаць, у нас гэтым ніхто не займаецца, але пад каронавіруснай інфекцыяй да нас прыязджалі розныя захворванні, аж да кардыагеннага ацёку лёгкіх. Гэтак жа сама, як у чыстым прыёмным аддзяленні на сартаванні былі ілжывыя адсартаваныя, як «чыстыя» пацыенты, - пацыенты з каронавіруснай інфекцыяй, якія мелі кішэчныя разлады.

- Пяройдзем да прафілактыкі. Аскарбінавая кіслата, мёд, часнок - што-небудзь з гэтага можа дапамагаць? Што рабіць, каб сябе засцерагчы?

- Спецыфічных сродкаў прафілактыкі менавіта ад таго штаму каронавіруснай інфекцыі, які мы маем цяпер, не існуе. Адзінае, што можа паменшыць рызыку заражэння, - заставацца дома, пазбягаць наведвання публічных месцаў, як бы гэта ні было сумна, не бачыць сяброў, прыяцеляў, пазбягаць нейкіх мінімальных кантактаў з іншымі людзьмі, мыць рукі. Калі маем прыкметы рэспіраторнай інфекцыі, не бегчы на прыём да лекара, лепш выклікаць лекара дадому, пагаварыць з ім па тэлефоне. Калі ў на з ёсць прыкметы рэспіраторнай інфекцыі, калі ёсць насмарк, кашаль, чханне, - старацца кашляць і чхаць, прыкрываючы рот і нос локцем, не рукой, таму што ўсё, што трапляе на руку, калі няма магчымасці адразу ж памыць іх, то гэтай жа рукой мы можам чапаць іншыя прадметы, пакідаючы на іх мікробныя часціцы, павялічваючы рызыку заражэння іншых людзей. Натуральна, павінна быць збалансаванае харчаванне, рэгулярная фізічная актыўнасць, нават дома, пажадана не менш за гадзіну ў дзень, каб павысіць агульны ўзровень фізічнага здароўя, каб, калі раптам сустрэнемся з гэтай інфекцыяй, мы змаглі дазволіць нашаму арганізму выйграць час на тое, каб пазмагацца з ёй.

- Лукашэнка сказаў, што трэба штодня па 40-50 грам у пераліку на чысты спірт унутр піць, каб інфекцыю знутры ліквідаваць. Дапаможа?

- Алкаголь уплывае негатыўна на імунную сістэму чалавека, што павялічвае нашу ўспрымальнасць да інфекцыі - любой, у тым ліку каронавіруснай. Таму алкаголь - ні ў якім разе.

- Ёсць людзі, якія ўсур'ёз не ўспрымаюць вірус, не збіраюцца мяняць свой лад жыцця. Што з гэтым рабіць?

- Узровень адукаванасці ва ўсіх людзей розны. Таму на іх мы паўплываць ніяк не можам, лепшы спосаб - цурацца гэтых людзей, бо гэта, хутчэй за ўсё, будучыя пераносчыкі каронавіруснай інфекцыі.

Трэба самаізалявацца, пазбягаць грамадскіх месцаў, не наведваць трэнажорныя залы. Цалкам можна трэніравацца дома, гэта не праблема. Не наведваць кінатэатры, стадыёны. Сядзіце дома, выходзьце толькі пры вострай неабходнасці: калі трэба купіць прадукты, звярнуцца па медыцынскую дапамогу або калі ідзяце на працу.

Старайцеся не выкарыстоўваць грамадскі транспарт, калі можаце дайсці да працы пешшу, выйдзіце на паўгадзіны раней, зайдзіце пешшу, гэта бяспека і сябе і іншых.

Пандэмія - гэта патэнцыйная праблема для любой краіны, і да гэтага трэба быць гатовымі. Быць гатовымі тэхнічна, інтэлектуальна. Гэта значыць, большая колькасць лекараў павінна быць у стане весці пацыентаў з вострай дыхальнай недастатковасцю. Кажучы простымі словамі, рэаніматолагаў на ўсіх не напасешся.

Не хачу нікога палохаць альбо сеяць паніку, але трэба разумець, што гэта новая інфекцыя, мы не маем імунітэту супраць яе. І калі мы сустракаемся з гэтай інфекцыяй, мы захворваем, таму не існуе ніякай натуральнай абароны і неўспрымальнасці супраць яе. Таму яна так сябе паводзіць, таму кожны дзень захоплівае новыя тэрыторыі.

- Твой прагноз: як доўга працягнецца сусветная эпідэмія каронавіруса?

- Я не эпідэміёлаг, таму нейкіх сур'ёзных прагнозаў не магу даць, але я не бачу перспектывы спаду захворвання да восені - пачатку зімы. Тут не столькі пытанне аб працягласці эпідэміі, колькі - пра тэмпы яе развіцця. У сэнсе, калі адначасова захворвае шмат людзей, шмат людзей будзе мець патрэбу ў тэрапіі падтрымкі. У падтрымцы кіслародам, у падтрымцы з дапамогай штучнай вентыляцыі лёгкіх. І не ўсім гэта будзе даступна, калі ўсе захварэюць у адзін момант.

Смяротнасць залежыць, у першую чаргу, ад таго, колькі людзей захворвае ў адзін момант. Калі эпідэмія будзе доўжыцца 5 гадоў, але не будзе вялікай колькасці захворванняў у дзень, будзе менш ахвяр.