Гэтай уладзе маска не дапаможа

Падзеі разгортваюцца неяк дзіўна і збольшага загадкава.

Планета ў сутычцы з нечаканай пошасцю не выстаяла – упаў яе апошні бастыён. Годны. Вертыкальны. Ненахільны. У пачатку красавіка давялося выключыць недарэчнае выхвальства і прызнаць, што і Беларусь каранавірусу ўнікнуць не здолела. Пандэмія, якую так упарта не хацела прызнаваць мясцовае кіраўніцтва, узяла і гэтую мяжу...

Красавіцкая раніца. Цэнтр Менска. Аптэка. Звычайнае ў гэтыя дні пытанне: ці ёсць ахоўныя маскі? І толькі ўздых спагады ў адказ. Атрымліваюць штук сто на дзень. Разбіраюць імгненна. Парадкам прызабытае слова «дэфіцыт» сарамліва пагрукала ў глухія дзверы «краіны для жыцця». І трэба ж, усё гэта справакаваў нейкі дробны вірус. Ды яшчэ ў кароне. Шмат уяўляе пра сябе. Вось толькі нашай нястрымнай уладзе на ўсё гэта начхаць. У яе парад на носе. І галоўныя выбары на даляглядзе. Харчовая праграма ў стадыі асэнсавання. Гіпсавы завод на парадку неадкладных справаў.

І ўвогуле, падзеі разгортваюцца неяк дзіўна і збольшага загадкава. Быццам у піянерскім лагеры часоў бесклапотнага дзяцінства цяперашніх кіраўнікоў. Толькі што радасныя горны суправадзілі радасную вестку пра тое, што з дня на дзень лагерны кантынгент увальецца ў дружныя шэрагі ўсесаюзнай гульні «Зарніца». Або аднаго з яе правінцыйных клонаў. І вось тут, на ўрачыстай лінейцы, пры абвяшчэнні крылатай весткі, піянер Вася абуральна чхнуў. Услед за гэтым парушальнікам найстражэйшага парадку і іншыя звёны і атрады выявілі раптоўныя прыкметы прастуды. А ўзорны страявік Сярожа ва ўрачысты момант піянерскага салюту нават пачухаўся. Перспектыва пазначылася простая і канкрэтная – лазарэт і карантын.

І гэта ў той момант, калі самы малы промах мог парушыць напружаны рытм падлучэння да патрыятычнай і вельмі адказнай гульні. А заадно падарваць і бездакорную рэпутацыю з’яднанага калектыву. І пагасіць усякую надзею на ганаровую грамату або нават пераходны чырвоны вымпел цэнтральнага камітэта камсамола. Дык што ж, праз такую дробязь кіраўніку цалкам прэстыжнага і нават кіраўніцтвам назіранага лагеру згарнуць кар'еру і перакваліфікавацца ў простыя домакіраўнікі?..

А таму гучыць імгненна гучная каманда: не сумаваць, распаліць вялікае вогнішча. Стаць у цеснае кола. Дыхаць дымком, які ўсе немачы лечыць адным махам. Не хныкаць і не куксіцца. Раўненне на старэйшых! Вунь дворнік дзядзька Коля вывозіць смецце з тэрыторыі. Які ў яго трактар! Хто там яшчэ пасмеў чхнуць каля піянерскага вогнішча?

А сітуацыя ўжо такая, што хаваць наступствы і па-ранейшаму бадзёрыцца – смешна і недарэчна. Каранавірус крутых не прызнае. Захоплівае новая інфекцыя і нашу тэрыторыю. Узнікаюць усё новыя і новыя агмені заражэння. І прыкідвацца, што гэта ўсяго толькі ВРЗ, хаваць рэальную статыстыку позна і неабачліва. З кожным днём сітуацыя ўсё горшае. Гінуць людзі. А параўнанне ўжо апублікаваных лічбаў паказвае выразна хуткасць, з якой краіна татальнага спорту і ўсеагульнага здароўя няўхільна рухаецца да піку пандэміі.

Як магла пры такіх абставінах паўстаць яшчэ і недарэчная праблема аптэчнага дэфіцыту? Нават лекары адчуваюць востры недахоп элементарных сродкаў абароны. У інтэрнэце з'явілася паведамленне, што тэатр Янкі Купалы пачынае шыць такія маскі. Тэатрам можна толькі захапляцца. Але дзе ж дзяржава? Абываталю ўвесь час убіваюць у галаву легенду пра ягоную нечуваную моц і крутое кіраўніцтва.

Дык яно ўсё там жа. Проста не разменьваецца на справы другасныя, а канцэнтруе сілы і сродкі на галоўным кірунку. Вось у мінулы аўторак сабраліся чыноўнікі ў палацы, пабудаваным калісьці вакол вялікага глобуса кіраўніка. Праблемаў для мазгавога штурму было вышэй за дах. Як заўважыў некалі паэт, усё хвалявала пяшчотны розум. І пастаўкі нафты, і пасяўная, і нават каранавірус. У такім выпадку ўспомнілі і пра лекараў, якія змагаюцца з навалай.

Як звычайна ў такіх выпадках, кіпелі жарсці. А скразны маналог знаўцы ўсіх праблемаў народнага жыцця і вядучага спецыяліста ў справах адмысловай важнасці гучаў на ўсю моц і несціхана. Прыдворная тэлевізія разгарнула проста ашаламляльную панараму гэтай знакавай сустрэчы ў такі адказны для ўсёй краіны момант. Задума простая і зразумелая. Вертыкаль спадзявалася стварыць эфект магутнай сілы, якая ўсё трымае пад кантролем і з якой ніякі каранавірус ужо не страшны. Аднак даўно абкатаны сюжэт быў сапсаваны безнадзейна.

Дэжавю, дзень сурка і іншыя зрушэнні рэальнасці тут ні пры чым. Пры кожным павароце чыноўніцкай інтрыгі ўзнікала простае пытанне: каму яны ўсё гэта кажуць? Хіба не самі вертыкальнікі павінны былі заняцца ўсімі гэтымі праблемамі яшчэ ў першыя дні свайго з’яўлення народу? Але адступаць ад тухлага сцэнара небяспечна – усё прадумана, ухвалена і нават адрэпетавана неаднойчы. Галоўны ж выступоўца зазірае ў загадзя падрыхтаваную паперку. І агучвае думку, якая павінна проста спапяліць усе аргументы магчымых апанентаў і стаць цвіком праграмы.

«Як у нас тут базюкаюць вакол – карантын, каменданцкая гадзіна і іншае. Гэта прасцей за ўсё. Гэта мы зробім цягам дня. Але жэрці што будзем?»

І павеяла з экрана няўяўнай даўніной. Нейкія безнадзейна глухія часы. Лютая зіма. Цёмная пячора. Шматкроць абгрызеныя косткі. Азяблыя супляменнікі згрудзіліся вакол патухлага вогнішча. Пагражальны правадыр у звярыных шкурах апошняй неандэртальскай моды. І простае пытанне – на ўсе часы: што жэрці будзем?

Дарма яны задумалі гэты прапагандысцкі фокус. Пасыл не той. І грозны рык ужо не выклікае страху. А тым больш першабытнага жадання згуртавацца вакол ежы і персоны, якая яе размяркоўвае. Сутыкнуўшыся з новай небяспекай, усе зразумелі даўно, што спадзявацца цяпер можна толькі на сябе. Памятаць і клапаціцца пра родных і сяброў. Самаарганізавацца. Падтрымліваць адно аднаго. І спрабаваць знайсці выхад з тупіка. Каб не апынуцца аднойчы дзесьці ў мезазоі.

А ўлада, якая ніколі і ні за што не адказвала, будзе ісці сваім шляхам. Усё туды ж. І пакутліва развязваць праблему сродкаў абароны. Толькі гэта ўжо ніяк ёй не дапаможа. Стратэгі спазніліся. Безнадзейна. Назаўжды.

Уладзімір Халіп, спецыяльна для Charter97.org

Калі вам спадабаўся артыкул, вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL 97 1160 2202 0000 0002 1671 1123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас charter97@gmail.com