28 сакавiка 2024, Чацвер, 16:36
Падтрымайце
сайт
Сім сім,
Хартыя 97!
Рубрыкі

Не будзь шрубкай

18
Не будзь шрубкай
Ірына Халіп

Няма ў Лукашэнкі ніякага «яйка» і іншых «сакрэтаў».

Днямі «Сашу тры адсоткі» прыняў мэр Менска, і Саша шчыра захапіўся праведзенай мэрыяй працай: «чысценькі, прыбраны, прыгожы гарадок». Цудоўнае вызначэнне для сталіцы дзяржавы. Зрэшты, цалкам лагічнае для таго, хто гаворыць: у гарадку жыве народзец, па-іншаму не бывае. Не краіна, а лялечны дамок, у якім жывуць разнастайныя шрубкі і шпунцікі.

Гэта і ёсць ягоная мара: каб усе былі шрубкамі, ніцікамі, шпянькамі, якія трывала змацоўваюць і надзейна ўтрымліваюць сістэму. Менавіта дзякуючы ім яна не разлятаецца на бессэнсоўнае шмаццё, якое ўжо ні да чаго не прылепіш. Шрубкі павінны ведаць сваё месца і заўсёды памятаць сваё прызначэнне. Хто забыўся - таму нагадаюць.

Намесніца дырэктара ў выхаваўчай рабоце архітэктурна-будаўнічага каледжа папрасіла ўсіх педагогаў прыйсці ў сераду з пашпартамі і падпісацца за «Сашу тры адсоткі». Яна, зразумела, не сама гэта прыдумала. Патэлефанавалі з раённай адміністрацыі і абавязалі забяспечыць подпісы не менш як паловы супрацоўнікаў. Намесніца дырэктара апраўдваецца перад выкладчыкамі: гэта ж яшчэ не выбары, гэта наогул нічога не значыць, потым пойдзеце і падпішацеся за каго хочаце, а ўжо прагаласуеце тым больш. Самае дзіўнае, што многія пагаджаюцца. Не-не, яны ў тры адсоткі не ўваходзяць. Ім нават не пагражаюць непадаўжэннем кантракту. Яны проста ставяць подпіс са словамі «ну мы ж адзін калектыў, трэба ўвайсці ў сітуацыю і падтрымаць калегу, зберагчы яе ад магчымых непрыемнасцяў». Разлік дакладны: цэхавая салідарнасць. Як не дапамагчы, калі дзень настаўніка ўсе разам адзначаюць, і 8 сакавіка торцікі ў настаўніцкай дзеляць па-брацку? Пару хвілін ганьбы, пра які ніхто за межамі кабінета не даведаецца. Затое да наступнага свята - усім калектывам з чыстым сумленнем і пачуццём пляча.

Калега распавяла, што ў некаторых паліклініках падпісныя лісты ляжаць проста на сталах участковых лекараў, і тыя ветліва прапануюць пры закрыцці лістка заадно паставіць подпіс. Як няма, то і дарма, зразумела, але некаторыя пацыенты, каб не пакрыўдзіць добрага лекара, падпісваюцца - гэта ж нічога не значыць, можна потым пайсці і падпісацца за ўсіх астатніх, так што гэтая дробязь нікому не пашкодзіць, а лекару нават дапаможа. Усё адно ж на тры адсоткі гэта ніяк не паўплывае, праўда?..

Дзіўная штука: тыя самыя лекары, якія бясстрашна ідуць у «брудныя зоны» і ратуюць хворых, тыя самыя, якія не ведаюць, выйдуць з чарговага выкліку на дом здаровымі ці ўжо інфікаванымі, паслухмяна бяруць падпісныя лісты. Тыя самыя настаўнікі, якія насуперак волі чыноўнікаў і міністэрства адукацыі адпраўлялі дзяцей дадому і з уласнай волі асвойвалі інтэрнэт-платформы для дыстанцыйнага навучання, таксама бяруць гэтыя чортавы лісты. Здавалася б, ну навошта Лукашэнку сапраўдныя подпісы? Ясна ж, што яго шасцёркі могуць перапісаць з дамавых кніг хоць усе сем мільёнаў паўналетніх грамадзян - ніхто гэтыя лісты правяраць, натуральна, не будзе. Тады ў чым сэнс? А ў тым, каб загнаць беларусаў назад у скрынку з дэталямі мацавання, напісаць на ёй «народзец» і атрэсці рукі. Кожны павінен быць прыніжаны. Кожны павінен памятаць, што ён усяго толькі шрубка, і ні ў якім разе не ўсведамляць сябе грамадзянінам, ад якога залежыць будучыня краіны. Прафесіяналізм не патрэбны, гераізм небяспечны, патрабуецца толькі паслухмянасць.

Кепска, што многія на гэта згаджаюцца. Суцяшаюць сябе тым, што гэта часова, гэта пад ціскам абставін, гэта нікому не прычыніць шкоды, гэта ні на што не паўплывае, затое потым можна будзе жыць сумленна і смела. А яму толькі гэта і трэба - каб чалавек адчуў сябе бязмозглай і бязвольнай шрубкай. Таму што людзьмі ён кіраваць не ў стане, і шматтысячныя пікеты ў гарадах Беларусі - лепшае таму пацверджанне. А шрубкамі - у стане.

Лукашэнка не можа кіраваць эканомікай, затое можа кіраваць Румасам, змяняючы яго на Галоўчанку. Лукашэнка не можа кантраляваць эпідэмію, затое можа кантраляваць Караніка. Лукашэнка не можа справіцца з курсам рубля, затое можа справіцца з Калавурам. Усе яны - шрубкі. Менавіта ў гэтым няхітры сакрэт «Сашы тры адсоткі», і ніякіх складанасцяў накшталт «яйка ў качцы, качка ў зайцы, заяц у куфры». Няма ніякага яйка.

Ёсць толькі шрубкі, на якіх трымаецца сістэма. Яна - лядашчая, заганная, занураная ў глыбокі маразм, - ужо даўно б раскідалася, калі б шрубкі яе не трымалі з апошніх сіл. Адпусці - і ўся гэтая старая смуродная маса абрынецца ў бездань. Шматлікія - тыя, хто супраць волі падпісваецца або прымушае падпісвацца, хто плаціць унёскі ў «Белую Русь» або маўчыць, будучы сведкам фальсіфікацый, - адчуваюць нязручнасць ад гэтай чортава шрубкі, якая засела недзе ў глотцы і перашкаджае нармальна дыхаць. Вырві гэтае паскудства - і ўсё. Дыхай свабодна.

А без шрубак, на смаркачах, гэтая ўлада пратрымаецца дні тры. І тое - калі вельмі пашанцуе. Але шанцаванне для яе ўжо скончылася.

Ірына Халіп, спецыяльна для Charter97.org

Напісаць каментар 18

Таксама сачыце за акаўнтамі Charter97.org у сацыяльных сетках