«У гарадах шмат хто не ведае, як клічуць суседзяў, але лета-2020 нас змяніла»

Як цяпер сябруюць менскія двары.

Апошнія падзеі ў Беларусі настолькі з'ядналі людзей, што многія сталі даслоўна сябраваць дамамі і разам развязваць праблемы двара і горада. Сайт kp.by даведаўся, як гэта адбываецца.

- Памятаю, што ў Менску мы не зачынялі дзверы кватэр на ключ аж да 1970-х. Ведалі: у нас ёсць суседзі - а гэта сапраўдныя сябры. Для іх дзверы заўсёды былі адкрытыя, яны першымі кідаліся на дапамогу, калі што, - успамінае Ніна Апанасаўна з спальнага раёна Менска, дзяцінства якой прайшло ў раёне парку Чалюскінцаў. - Вячоркі ў двары і маёўкі для нас былі звычайнай справай. Часам на выходных мама з татам бралі нас з сястрой, кошык з пачастункамі - і ішлі ў двор. Потым хтосьці абавязкова даставаў патэфон або магнітафон - і пачыналася дваровае свята з танцамі і песнямі. Мы заўсёды ведалі, што ў цёткі Фіры з суседняга двара на выпадак гасцей ёсць даўжэзная лава, а ў Мацвея Рыгоравіча - «вясельны стол»... Гэта потым так атрымалася, што суседскае прыязнасць у вялікіх гарадах некуды знікла, а людзі зачыніліся на замкі.

- Так, у Менску шмат хто не ведае, як клічуць суседзяў па лесвічнай пляцоўцы, але мне здаецца, лета 2020 года нас змяніла, - мяркуе Святлана. Яна - жыхарка «Плошчы перамен» - падворка на вуліцы Чарвякова ў Менску, назва якога нядаўна з'явілася нават на «Яндекс.Картах».

Пра гэты дворык загаварылі летам 2020 года, калі на невялікай будцы тут намалявалі ўжо легендарны сёння мурал «Дыджэі Свабоды». На працягу некалькіх тыдняў пад аховай «людзей у чорным» мурал замазвалі фарбай, а жыхары двара яго зноў аднаўлялі. «Дыджэі Свабоды» - гэта ўжо былыя супрацоўнікі сталічнага Палаца дзяцей і моладзі Уладзіслаў Сакалоўскі і Кірыл Галаноў, якія ў жніўні сёлета ўключылі на праўладным мітынгу песню Цоя «Перамен», а іх за гэта арыштавалі.

У невялікі дворык на Чарвякова прыязджалі акторы Купалаўскага тэатра са спектаклямі, а вядомыя музыкі - з канцэртамі. Жыхары «Плошчы перамен» ладзяць дваровыя фэсты з танцамі і пачастункамі, а калі трэба падрамантаваць двор - збіраюцца на суботнікі. Так менскі панадворак стаў сімвалам новай эпохі добрасуседства.

Нават у немаладых раёнах Менска на прыкладзе «Плошчы перамен» суседзі зноў знаёмяцца адзін з адным, ствараюць дваровыя чаты і, як некалькі дзесяцігоддзяў таму, усё разам зноў выходзяць на двор. Паспяваць песні, пафарбаваць лавачкі, арганізаваць салодкі стол для дзяцей, зладзіць футбольны турнір паміж дварамі, ачысціць мясцовы парк...

«Сталі арганізоўваць кірмашы, а па выхадных самі мыем пад'езд»

- Атрымліваецца, наш двор ўсёй краіне паказаў, як нават у няпросты час можна і трэба аб'ядноўвацца, - кажа Святлана. - Але мы з'ядналіся яшчэ раней, калі пару гадоў таму сталі прыязджаць у свае новыя кватэры і стварылі агульны чат. Тут сабраліся людзі, якія шмат ездзілі і ведаюць, што для суседніх краін добрасуседства - гэта звыклая справа. Вось і мы - сталі дапамагаць адзін аднаму. Калі кідалі кліч у чаце - табе тут жа дапамагалі і з дрылём, і драбінкамі. А падзеі жніўня, гісторыя з муралам і з стужачкамі ў нашым двары (жыхары двара ўпрыгожылі агароджу дзіцячай пляцоўкі бел-чырвона-белымі стужкамі, якія зразаюць невядомыя людзі, а жыхары дамоў іх зноў вешаюць. - Рэд.) канчаткова нас з'ядналі.

Я ганаруся сваім домам і падворкам. Нядаўна да мяне прыязджала знаёмая, была здзіўленая: «Пакуль дайшла да вас, са мной усе сустрэчныя ў доме павіталіся!» А яшчэ нашы бабулі жылі інакш... Нават мы - дзеці пачатку 90-х - у тыя складаныя часы былі дзецьмі вуліцы і аднаго агульнага двара. Але сёння ў навінах чытаем, як людзі замыкаюць на ключ дзіцячыя пляцоўкі, каб мамы з суседніх дамоў не прыходзілі на іх з дзецьмі, таму што іх дом не з гэтага таварыства. У нашым жа доме я на кожным паверсе ведаю сваіх суседзяў, да якіх можна зайсці на гарбату і якіх я заўсёды гатова запрасіць да сябе... А яшчэ ў нас вельмі шмат дзяцей. Мы сталі арганізоўваць кірмашы і дзіцячыя святы. Ведаеце, усё, што адбываецца з намі зараз, - гэта не рэвалюцыя, а сапраўдная эвалюцыя.

- Я зараз таксама ведаю многіх сваіх суседзяў. І сёння, калі нешта пяку для нашага дваровага кірмашу, лаўлю сябе на думцы, што нават адчуваю сябе іншай - адкрытай, гатовай падтрымаць суседзяў, больш свабоднай, ці што... - распавядае Вольга, яшчэ адна жыхарка «Плошчы перамен». - Мы цяпер з суседзямі, выпадкова сустрэўшыся ў двары, можам мець зносіны, як сябры, абмяркоўваць сумесныя справы. Напрыклад, па выхадных разам мыем пад'езды. Здаецца, мы настолькі з'ядналіся, што цяпер можам вырашыць любую агульную праблему.