Наша непераможная армія

Гэта будзе найлепшая восень у нашым жыцці.

Гэта было самае цяжкае лета ў нашым жыцці. Гэта было самае прыгожае лета ў нашым жыцці. Цяпер за нас моліцца і перажывае ўвесь свет. І ў глыбіні душы крыху зайздросціць: ні ў адной краіне свету даўно ўжо не было такога дзіўнага лета.

У нас ужо была страшная і выдатная зіма 2010–2011 гадоў, без якой цяперашняе лета не стала б гістарычным. Тады беларусы бясстрашна выйшлі на плошчу, а потым сталі фантастычна салідарнымі: збіралі грошы для сем'яў палітвязняў, пісалі лісты і паштоўкі, з рызыкай страціць волю ехалі з феерверкамі пад муры турмаў і калоній, каб у дзень нараджэння арыштантаў наладзіць святочны салют. У нас была страшная і выдатная вясна 2006 года, калі мы вучыліся ставіць на плошчы намёты, прарывацца праз амапаўскія кардоны, хаваць пад курткамі тэрмасы і пакеты з ежай для адважных насельнікаў намётавага лагера. Усё гэта былі рэпетыцыі цяперашняга лета, падрыхтоўчы перыяд, трэніроўкі, самападрыхтоўка. Мы ўсе былі выдатнымі вучнямі. Летні экзамен здадзены на «выдатна», і мы перайшлі на наступны ўзровень.

Цяпер у нас наперадзе восень. І гэтая восень таксама павінна стаць самай выдатнай у нашым жыцці. Інакш кола не замкнецца. Рэвалюцыя бесперапынная, гэта не футбол і не тэатр. Тут не бывае сезонаў, якія можна потым параўноўваць – гэты менш удалы, той больш удалы, – і рабіць высновы на будучыню. Будучыня не прыйдзе, калі мы цяпер перапынімся на холад, сесіі, вакацыі, квартальныя справаздачы. Плёнам нашых працаў, ахвярамі нашых суайчыннікаў ужо спрабуюць скарыстацца нягоднікі: расейскі прэм'ер проста так у краіну, ахопленую пратэстамі, не прыедзе. Ды і Уладзімір Пуцін прымаць Сашу тры працэнты проста так не будзе: адстаўны дыктатар у паразе, які чапляецца з апошніх сілаў за каскі АМАПаўцаў, для дзейнага дыктатара Пуціна ніякай цікавасці не мае. А вось краіна – вельмі нават мае. Кволы, дрыготкі ад страху, выматаны народным супрацівам экс-дыктатар пойдзе на ўсё, каб унікнуць ці прынамсі адтэрмінаваць няўхільнае пакаранне. Так што змагацца нам давядзецца, магчыма, не толькі з мясцовым АМАПам, але і з тым самым «праваахоўным рэзервам», які туманна паабяцаў расейскі кіраўнік беларускаму адстаўніку. І адстойваць мы будзем ужо не проста свае галасы, а краіну.

Але мы справімся. Цяпер у гэтым нават няма сумневу. Узгадайце, як калісьці – ці то восенню, ці то зімой – мы, стоячы на плошчы або седзячы ў аўтазаках, марылі: вось бы працоўныя выйшлі, тады ўжо сапраўды пераможам! І яны выйшлі. Страйкуюць. І патрабуюць адстаўкі таракана і сумленных выбараў, а зусім не павышэння заробкаў – працоўныя яшчэ круцейшыя і смялейшыя, чым мы маглі выказаць здагадку. А яшчэ мы бурчалі часам: дарма, маўляў, кажуць, што студэнцтва – барометр рэвалюцыі; нашы студэнты занадта заклапочаныя будучай кар'ерай і студэнцкімі вечарынамі, іх мала на вуліцах... Але вось надышло 1 верасня – і студэнты на вуліцах. Адбіваюць сваіх ад АМАПу, ідуць калонамі на дапамогу адзін аднаму, разам з выкладнікамі патрабуюць вызвалення палітвязняў і сумленных выбараў. Ды што там – ужо і школьнікі выйшлі на вуліцы. І бацькі не будуць іх лаяць за прапушчаныя ўрокі і лекцыі. Бацькі будуць ганарыцца, і соваць у заплечнікі крывіначкамі пакеты з бутэрбродамі – раптам прагаладаюцца на барыкадах, – і ціха плакаць ад шчасця, што такія цудоўныя дзеці выраслі, і таксама выходзіць на вуліцы, каб дзецям не было страшна адным. Гэта будзе найлепшая восень у нашым жыцці, не сумнявайцеся.

Гадоў пятнаццаць таму – неўзабаве пасля выбараў 2006 года – мае сябры-апазіцыянеры сустракаліся з ветэранамі польскай «Салідарнасці». Ужо быў разгромлены намётавы гарадок, які пратрымаўся чатыры дні, ужо ўзарваліся светлашумавыя гранаты перад калонай, якая ішла на Акрэсціна вызваляць арыштаваных, ужо звозілі затрыманых у Жодзіна, таму што ў Менску былі перапоўненыя ўсе турмы. Дык вось, ветэраны «Салідарнасці» пыталіся: колькі ў вас цяпер палітвязняў? а колькі ўжо адседзелі за палітыку? а колькі збітых, звольненых, адлічаных – словам, рэпрэсаваных? І ўрэшце сказалі: вось калі кошт пойдзе на тысячы і дзясяткі тысячаў, вы пераможаце, паколькі з гэтых рэпрэсаваных атрымаецца зусім непераможная армія. І гэтае войска змяце дыктатуру з твару зямлі.

Цяпер я разумею, пра што яны гаварылі. Усе гэтыя гады Саша тры працэнты ўласнымі рукамі пры дапамозе КДБ, суддзяў, пракурораў і іншай шалупоні пры пагонах і мантыях ствараў гэтую армію. Так, раней яе яшчэ можна было падавіць колькасцю спаборніка. Але цяпер, пасля гэтага самага прыгожага лета ў нашым жыцці, наша армія стала непераможнай. У ёй няма генералаў – толькі салдаты. У ёй няма прысягі – толькі прага свабоды. У ёй няма субардынацыі – толькі салідарнасць.

Мы ўсе – салдаты гэтай арміі. Мы прадаўжаем бой. Надыходзіць найлепшая восень у нашым жыцці.

Ірына Халіп, спецыяльна для Charter97.org

Калі вам спадабаўся артыкул, вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL 97 1160 2202 0000 0002 1671 1123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас charter97@gmail.com