«Мы ведаем, хто выносіў Рамана Бандарэнку з Плошчы Перамен»
27- 28.01.2021, 15:20
- 62,452
Экс-следчы распавёў падрабязнасці аб незалежным расследаванні злачынства лукашыстаў.
Ініцыятыва BYPOL апублікавала сваё расследаванне па факце смерці Рамана Бандарэнкі, збітага невядомымі ў цывільным да стану комы. BYPOL аб'ядноўвае беларускіх сілавікоў, у тым ліку следчых, якія звольніліся з органаў. У расследаванні названыя новыя імёны людзей, якія, імаверна, маюць дачыненне да гібелі жыхара Менска ў лістападзе мінулага года.
Увечары 11 лістапада 31-гадовы Раман Бандарэнка выйшаў у двор свайго дома, каб спытаць у людзей у грамадзянскай форме і масках, навошта яны здымаюць развешаныя ў двары бел-чырвона-белыя стужкі. Са слоў відавочцаў, яго схапілі невядомыя ў цывільным адзенні і масках і павезлі ў міліцэйскім мікрааўтобусе. Праз некаторы час Рамана даставілі ў лякарню ў стане комы, моцна збітага, афіцыйна з ацёкам мозгу і закрытай ЧМТ. На наступны дзень ён памёр.
У сваім расследаванні ініцыятыва BYPOL прыводзіць перамовы міліцыі і «хуткай», размовы медыкаў і сваякоў Бандарэнкі, а таксама медыцынскія дакументы. Мяркуючы з гэтых матэрыялаў, у пастарунак Рамана прывезлі ўжо ў вельмі цяжкім стане.
У расследаванні таксама называюцца імёны магчымых датычных да смерці маладзёна. Гэта кіраўнік Федэрацыі хакея Беларусі Дзмітрый Баскаў і кікбаксёр Дзмітрый Шакута, набліжаныя да Аляксандра Лукашэнкі. А таксама прэс-сакратарка Аляксандра Лукашэнкі Наталля Эйсмант. Аб іх магчымым удзеле стала вядома раней.
З новых імёнаў: тэлевядоўца Ганна Эйсмант, сястра мужа Наталлі Эйсмант, трэнер і член хакейнай каманды Лукашэнкі Павел Волчак і ягоная жонка, а таксама пяцёра супрацоўнікаў САХР і некалькі супрацоўнікаў АМАП. Крымінальная справа па факце смерці Рамана Бандарэнка дагэтуль не распачатая.
Аб расследаванні BYPOL карэспандэнт "Настоящего Времени" пагаварыў з былым следчым Следчага камітэта Беларусі Ігарам Лобанам.
– Як і якім чынам, згодна з вашым расследаваннем, гэтыя новыя людзі датычныя да смерці Рамана Бандарэнкі?
- На гэты момант мы абсалютна і відавочна можам сцвярджаць, што гэтыя людзі прысутнічалі ў месцы даследаваных падзей. Разам з тым хацелася б адзначыць, што ролю кожнага непасрэдна павінна ўстанавіць следства ў рамках крымінальнай справы.
- Гэта значыць, пакуль даведзена проста, што яны прысутнічалі там?
- Як мінімум мы ведаем, мы бачылі відэа ў інтэрнэце ў адкрытых крыніцах, як Рамана выносілі з «Плошчы Перамен», мы ведаем, хто гэта быў, гэта значыць гэта былі супрацоўнікі САХР, якія змясцілі яго ў свой мікрааўтобус. Зноў жа, далей мы ведаем, хто даставіў Рамана ў аддзел унутраных спраў. Гэта былі супрацоўнікі АМАПу, чые звесткі мы зноў жа агучылі. Як мінімум гэтым людзям трэба задаць пытанні, што яны рабілі і як яны рабілі, што можна зрабіць найбольш якасна ў рамках распачатай крымінальнай справы.
На жаль, у нас няма такой магчымасці пагутарыць з гэтымі людзьмі. Калі б такая магчымасць была, мы б больш канкрэтна адказалі на пытанні і правялі б расследаванні яшчэ больш дэталёва.
- Там было даведзена, пацверджана дакументамі, што ён быў цвярозы. Але чаму, як вам здаецца, чалавек, які тэлефануе ў першы раз у «хуткую», калі я не памыляюся, кажа, што Раман у стане алкагольнага ап'янення?
- Справа ў тым, што склалася такая сітуацыя, калі супрацоўнікі АМАПу прывезлі Рамана Бандарэнку ў гэты аддзел унутраных спраў, а супрацоўнікам аператыўна-дзяжурнай службы яны паведамілі, што гэта проста п'яны чалавек, які знаходзіцца ў моцным алкагольным ап'яненні, пасля чаго яго элементарна кінулі і з'ехалі.
Таму супрацоўнік, які рабіў першы званок у «хуткую», гэта стандартная працэдура, ён выклікаў «хуткую» для агляду грамадзяніна, які знаходзіцца ў алкагольным ап'яненні. Таму ён сказаў, што Раман Бандарэнка, менавіта пра яго ішла гаворка ў гэтай размове, знаходзіцца ў стане алкагольнага ап'янення.
Ужо далей, калі супрацоўнікі зразумелі, што справа не ў алкагольным ап'яненні, што ён проста знаходзіцца ў цяжкім стане, пачалі тэлефанаваць паўторна: былі яшчэ два выклікі ў хуткую дапамогу, дзе гаварылася ўжо аб неабходнасці экстранага прыбыцця, аб тым, што чалавек губляе прытомнасць і яму патрэбная медыцынская дапамога. І ў адной з гэтых размоў мы чуем супрацоўніка міліцыі, які кажа: «Няма алкагольнага ап'янення, паху алкаголю зусім няма».
- А ў вас ёсць адказ на вельмі простае пытанне: Хто забіў Рамана?
– Я паўтаруся, што дакладна на гэтае пытанне можа адказаць толькі следства, прычым менавіта ў рамках распачатай крымінальнай справы. Таму што інструментар крымінальнага пераследу ў рамках крымінальнай справы дазваляе больш дакладна адказаць на шэраг пытанняў. Правесці той жа следчы эксперымент магчыма толькі ва ўмовах расследавання крымінальнай справы, не ў рамках даследчай праверкі, якая Генеральнай пракуратурай праводзіцца на гэты момант.
– Вы ж ведаеце гэтых людзей, з вашых былых саслужыўцаў, якія ведаюць сапраўдныя прычыны смерці Рамана. Ці разлічваеце вы, што калі-небудзь хто-небудзь з іх сапраўды пачне гаварыць?
- Безумоўна, пачнуць казаць, але, зноў жа, пасля распачынання крымінальнай справы. Разумееце, у чым праблема: на этапе даследчай праверкі чалавек, у якога бяруць тлумачэнні, нават не папярэджваецца аб крымінальнай адказнасці за дачу загадзя ілжывых паказанняў. У той час як пры расследаванні крымінальнай справы дапытваны ў статусе сведкі папярэджваецца аб такой адказнасці. Таму ні для кога не будзе сакрэтам, што ў рамках даследчай праверкі можна казаць поўную лухту і не панесці за гэта адказнасці.
- Вы цяпер хутчэй аб працэсуальным, а я хутчэй аб тым, што дзяжурны, напрыклад, які ў той дзень дзяжурыў, дакладна ведае ўсе падрабязнасці таго, што адбылося, выйдзе да СМІ або запіша відэазварот у сацсетках, скажа: так, я ведаю, адбывалася так і так. Ці магчыма такое?
- Складанае пытанне ў цяперашніх рэаліях у Беларусі, бо трэба мець пэўную смеласць для таго, каб здзейсніць такі ўчынак, бо за ім немінуча рушыць услед расправа з боку дзяржавы.