«Хлеб за 21 рубель і вінаград за 248»: Як беларуса шакавалі на касе супермаркета

Памылкі касіраў – прыбытковая справа?

Згадайце, як часта вы правяраеце чэк пасля куплі ў краме. Не часта? А вось і дарма: пакупнікі раз-пораз дасылаюць у рэдакцыю дзіўныя чэкі, якія на касе аказаліся значна даражэйшымі, чым на прылаўку. Людзі задаюцца пытаннем: што перашкаджае крамам часта памыляцца, бо ў тэорыі гэта прыбытковая справа?

Адзін з чытачоў onliner.by пайшоў далей і задаў гэтыя пытанні самой краме і падатковай.

Пакупнік: «Што перашкаджае краме часта памыляцца з коштам?»

Юры жыве непадалёк ад гіпермаркета ProStore і часта ходзіць туды па набыткі. Неяк увечары хлопец набыў свой «кавалерскі набор» з селядцу, курыцы, булачкі, хлеба і вінаграду, але сума падалася завялікай: 35 рублёў. Нюх не падвёў.

– Высветлілася, што за хлеб я заплаціў 21 рубель замест 1. Адразу звярнуўся ў інфацэнтр, і мне зрабілі вяртанне грашовых сродкаў. Але ўзнікла такое пытанне: ці вяртаюцца грошы, калі чалавек сам не зразумеў памылку ў чэку і ўжо паспеў пакінуць краму? Тэхнічна ж гэта нескладана: тэрміналы дазваляюць счытваць нумар карты і запісваць яе звесткі разам з чэкам. Але я неяк сумняваюся, што крама будзе гэта рабіць, – кажа Юры.

Пакупнік мяркуе, што любы чалавек можа не заўважыць завышэння кошту на касе ці заўважыць гэта толькі дома праз месяц, а крама шукаць яго для вяртання грошай не абавязаная. Так што тэарэтычна гэта можа быць прыбытковай справай.

– Я хацеў бы і далей карыстацца паслугамі гэтай крамы, але ў мяне прапаў давер. Ніколі не правяраў чэкі, а цяпер разумею, што, калі б не заўважыў адразу, ніхто не вярнуў бы мне гэтыя грошы. Гэта значыць пакупнікі ўвогуле не застрахаваныя, бо нічога не перашкаджае краме часта памыляцца. Пішаш у гандлёвай зале адзін кошт, а фактычна ён іншы. Гэта можа быць выгадна, беручы да ўвагі, як шмат людзей не звяраюць кошты на выхадзе, – абураецца пакупнік дарагога хлеба.

Зрэшты, Юры ў сваім абурэнні не самотны – ёсць мноства іншых пакупнікоў, якія, мякка кажучы, былі здзіўленыя выніковым чэкам на самыя звыклыя тавары. З апошніх дасланых у рэдакцыю фатаграфій – вінаград з коштам 247,65 рубля за кіло ў «Еўраопце» і семачкі за 47,75 рубля ў «Суседзях». Часцей за ўсё крама неадкладна прызнае памылку і вяртае грошы, таму спрэчак не ўзнікае. Але што калі пакупнік заўважыў пераплату не адразу?

Наш герой быў больш настойлівым, таму не заленаваўся адрасаваць гэтыя пытанні ў саму краму і падатковую. Што яму адказалі?

Крама: «З кантралёрам-касірам праведзеная гутарка»

У ProStore Юрыю адказалі, што крама не мае права ўмешвацца ў працу сістэмы кантролю касавага абсталявання, гэта робіць падатковая. Але калі вы самі раптам заўважылі памылку ў чэку, звяртайцеся па вяртанне грошай на карту ў інфацэнтр, і грошы вам абавязаныя будуць вярнуць. Пры гэтым разыходжанне ў кошце ў 20 разоў у адказе назвалі «недакладнасцю пры разліку».

«З кантралёрам-касірам, які дапусціў недакладнасць пры разліках, праведзеная размова. Спадзяемся, вы прымеце нашы прабачэнні і тлумачэнні, застаючыся, як і раней, нашым пакупніком», – гаворыцца ў адказе гіпермаркета.

Падатковая: «Пытанні не адносяцца да нашай кампетэнцыі»

Калі апусціць усе спасылкі на прававыя дакументы, то падатковая служба паведаміла, што не мае права расказваць пакупніку пра праверкі ў кампаніі «Просторитейл»: гэта «службовая інфармацыя абмежаванага распаўсюду».

«Разам з тым у вашым звароце ўтрымліваюцца пытанні, якія не адносяцца да кампетэнцыі падатковых органаў», – дапоўнілі спецыялісты.

З пытаннямі кантролю за выкананнем заканадаўства аб абароне правоў спажыўцоў падатковая адправіла Юрыя ў аддзел гандлю і паслуг адміністрацыі раёна горада, на тэрыторыі якога знаходзіцца крама, або ў Таварыства абароны правоў спажыўцоў. З пытаннямі ўжывання коштаў (тарыфаў) пакупніку дарагога хлебца параілі звяртацца ў Міністэрства антыманапольнага рэгулявання і гандлю.

«Акрамя таго, вы маеце права звярнуцца ў юрыдычную кансультацыю, а таксама да асобаў, якія валодаюць спецыяльнымі дазволамі (ліцэнзіямі) на ажыццяўленне дзейнасці юрыдычных паслуг з указаннем складніку ліцэнзаванага віду дзейнасці паслугі – юрыдычныя паслугі», – паведамляе падатковая.

А паколькі пытанні былі зададзеныя не на адрас, то і адказ такі: «Пакінуць зварот без разгляду ў сутнасці»

Юрыст: «Пакупнік мае права патрабаваць кампенсацыю панесенай маральнай шкоды»

Мы спыталі юрыста: няўжо і праўда крамам можа быць гэта выгадна, а пакупнік цалкам не абаронены ад пераплаты? Калі коратка, то ўсё не так адназначна.

Паводле словаў юрысконсульта Рэгіянальнага таварыства абароны спажыўцоў Марыі Пузыровай, калі кошт тавару ў чэку аказаўся іншы, пакупнік мае права запатрабаваць кампенсацыю панесенай маральнай шкоды.

– Закон аб абароне правоў спажыўцоў надзяляе кожнага пакупніка правам на інфармацыю аб самім тавары, а таксама пра ягонага вытворцу (прадаўца, пастаўшчыка, выканаўцу). Спажыўцу павінны своечасова даць неабходную і дакладную інфармацыю пра прапанаваныя тавары, якая ў абавязковым парадку павінна ўтрымліваць кошт. Калі магчымасці неадкладна атрымаць гэтую інфармацыю ў месцы продажу тавару няма, спажывец мае права патрабаваць скасавання дамовы і вяртання выплачаных грашовых сродкаў на падставе артыкула 16 гэтага закона. Акрамя гэтага, пакупнік мае права запатрабаваць кампенсацыю панесенай маральнай шкоды праз парушэнне вытворцам (прадаўцом, пастаўшчыком, прадстаўніком, выканаўцам, рамонтнай арганізацыяй) правоў спажыўца на дакладную інфармацыю, – тлумачыць Марыя Пузырова.

Пры гэтым кантроль адпаведнасці кошту тавару на прылаўку і на касе павінен быць у інтарэсах самога пакупніка.

– Кошт тавару (дапусцім, 1 рубель) паказаны на цэтліку ў краме. Акрамя таго, пры аплаце ў спажыўца таксама ёсць магчымасць убачыць кошт, з якім прабіваецца тавар, на электронным табло або касавым апараце. На жаль, можна толькі параіць спажыўцу і касіру, што прабівае куплю, быць уважлівымі, – каментуе юрысконсульт.

За няправільны цэтлік крама можа атрымаць штраф. Праўда, не надта адчувальны – максімум 290 рублёў.

– Парушэнне заканадаўства аб гандлі і грамадскім харчаванні, прапанове паслуг насельніцтву вынікуе накладанне штрафу памерам да 10 базавых велічыняў (частка 1 артыкула 13.11 Кодэкса аб адміністрацыйных правапарушэннях), – падсумавалі ў Таварыстве абароны спажыўцоў.