Банкіры, схавайце вашыя парасоны!

Інвестуйце ў рэвалюцыю.

Па банкіраў зноў прыйшлі. Гэта гучыць ужо амаль як прагноз надвор'я: «у горадзе воблачна, дажджы». Звычайнае надвор'е, звычайная справа. Патрэбныя грошы - вось і прыйшлі. Зрэшты, гэта ўжо і не надвор'е - гэта клімат.

Вось толькі калі жывеш у дажджлівым клімаце, патрэбны парасон, непрамакальны абутак, плашч-дажджавік. А калі да дажджу належыць рэжым, які блукае па начах па падваротнях і рабуе мінакоў, парасон ужо не дапаможа. Нават газавы балончык ці флакон лаку для валасоў у торбе таксама наўрад ці пазбавяць ад зухаў-рабаўнікоў. У гэтым выпадку трэба дамаўляцца з суседзямі, аб'ядноўвацца і гнаць падонне з родных двароў. Абсалютная большасць беларусаў гэта ўжо зразумелі і робяць усе захады бяспекі ўнутры сваіх двароў і кварталаў. А вось банкіры па-ранейшаму спадзяюцца адбіцца ад бандытаў парасонам.

Амаль дваццаць гадоў прайшло з таго часу, як арыштавалі кіраўніка «МінскКомплексБанк» Яўгена Краўцова. Арыштавалі, каб дзяржаўны «Гарызонт», крэдыторам якога быў «МінскКомплексБанк», не вяртаў грошы. Самы просты выхад быў знойдзены дзяржавай ужо тады: дастаткова пасадзіць кіраўніка - і ніякіх пазыковых абавязанняў. Яўген Краўцоў быў асобай унікальнай: у дзевяностыя, калі пра банкірскую дабрачыннасць ніхто яшчэ і не думаў, Яўген фінансаваў тэлепраект «Слоік коміксаў» (дакладней, ён яго і прыдумаў), даваў грошы на запіс першага альбома «Ляпісам», дапамагаў таленавітаму мастаку Васілю Пачыцкаму. Супрацоўнікі банка збягаліся паглядзець, як у прыёмную генеральнага дырэктара заходзіць дзіўны чалавек у галандскіх драўляных сандалях, шынялі і лётным шаломе - менавіта такім быў паўсядзённы дрэс-код Васі Пачыцкага. Ён адкрыў студыю гуказапісу з абсталяваннем, якога ў Беларусі не было больш ні ў каго. Маскоўскія і кіеўскія гурты ездзілі запісвацца ў Менск, у студыю Краўцова. І калі Яўгена пасадзілі, яго калегі абурана шэптам казалі: «Такі таленавіты чалавек, такі прыстойны - як жа яго маглі арыштаваць?» Але ўголас гэтага не вымавіў ніхто.

Яўген Краўцоў быў прыгавораны да дзевяці гадоў пазбаўлення волі. Адседзеў шэсць, выйшаў у 2008 годзе. А праз чатыры гады памёр ад раку. Яму было 48 гадоў.

Калі Краўцоў сеў у турму, «пасадкі» банкіраў сталі штодзённасцю. Мікалай Ракаў з «Белпрамбудбанку», Аляксандр Татарынцаў і Сяргей Блізнюк з «Джэм-банка», Андрэй Маркоўскі з Беларускага біржавога банка, Васіль Барсегян і яшчэ шасцёра топ-мэнэджараў «БелБалтыя», Аляксандр Нелін з «Залатога талера», Уладзіслаў Кацарэнка з Беларускага індустрыяльнага банка, Анатоль Багавік і Генадзь Гаспадарык з «Беларусбанка», топ-мэнэджары «Самбелбанка» - гэта толькі тыя, чые імёны станавіліся часткай газетных загалоўкаў і таму добра запомніліся. А колькі банкіраў да гэтага часу ва ўцёках - ніхто і не падлічваў.

Днямі пачнуць судзіць Віктара Бабарыку і ягоных калег з «Белгазпрамбанку», а ў мінулую сераду сілавікі прыйшлі ў «Белаграпрамбанк». І хоць затрыманне некалькіх топ-мэнэджараў ужо ахрысцілі «справай Румаса» - нібыта галоўнай мішэнню стаў менавіта ён, таму і схаваўся за мяжой, - цалкам магчыма, што справа зусім не ў Румасе. Проста прыйшлі ў чарговы банк. Проста будуць рабаваць.

Гэта стала нармальным - часткай ландшафту, асаблівасцю клімату, тыпам рэльефу, - таму што банкіры ніколі не супраціўляліся. Не спрабавалі абараняцца і абараняць адзін аднаго. Яны аддавалі перавагу дамаўляцца, адкупляцца і спадзявацца на дзяржаўны «дах» - той самы, які адной рукой з нявінным выглядам бярэ грошы, а другой прагна падпісвае пастановы аб арышце і судовыя прысуды. Так што дамаўляцца з беларускай дзяржавай бессэнсоўна - яна ўсё адно падмане і пасадзіць. І зусім не абавязкова для гэтага станавіцца Віктарам Бабарыкам і ісці ў прэзідэнты, як паказвае досвед.

Вядома, наіўна-утапічнай выглядае карцінка, на якой разам з Аленай Леўчанкай, якая трымае плакат «Спартоўцы з народам!», выходзяць на марш пратэсту банкіры. І нясуць кіраўнікі банкаў плакаты «Белаграпрамбанк» з народам!» або «Прыёрбанк» з народам!». Добра, не выходзіце. Але хаця б зразумейце нарэшце, што вашыя парасоны ратуюць толькі ад дажджу. Ад адвольных арыштаў, вымагальніцтваў, прыкрыцця, зневажанняў выратуе толькі адно - знішчэнне гэтага маразматычнага рэжыму. Яму і так засталося няшмат, але пару дзясяткаў банкіраў ён пасадзіць яшчэ цалкам паспее. Так што інвестуйце ў рэвалюцыю, спадары банкіры, інакш неўзабаве вам давядзецца ўкладваць грошы хіба што ў чыгунныя балванкі.

Ірына Халіп, спецыяльна для Charter97.org

Калі вам спадабаўся артыкул, вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL 97 1160 2202 0000 0002 1671 1123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас charter97@gmail.com