29 сакавiка 2024, Пятніца, 10:00
Падтрымайце
сайт
Сім сім,
Хартыя 97!
Рубрыкі

«Далучылася да страйку, каб мае падаткі не ішлі на куплю дубінак»

8
«Далучылася да страйку, каб мае падаткі не ішлі на куплю дубінак»
ІРЫНА ЛУЧЫНОВІЧ
ФОТА: GAZETABY.COM

Як кіраўніца цэхавага камітэту афіцыйнага прафзвязу стала адной з лідарак супраціву ў Наваполацку.

Ірына Лучыновіч, старшыня цэхавага камітэту Белхімпрафсаюз, які ўваходзіць у праўладную Федэрацыю прафсаюзаў Беларусі, у пачатку лютага далучылася да агульнанацыянальнага страйку. Яна не згодная з гвалтам, які адбываецца ў краіне. Што яе абурае мацней за ўсё, пра падтрымку блізкіх і як плануе жыць далей - жыхарка Наваполацка распавяла «Салідарнасці».

У Белхімпрафсаюзе Ірына з 18 гадоў, з 2008 года - старшыня паліміраўскай суполкі. Далучыцца да страйку Лучыновіч падштурхнулі тры асноўныя моманты. У сярэдзіне лета яе шакавала, як старшыня ФПБ вяшчае, што кожны чалец прафсаюза падтрымлівае кандыдата ў прэзідэнты Лукашэнку. Пасля выбараў абурала тое, што адбываецца гвалт.

- Наступны момант - прыпыненне важнага пункта калектыўнай дамовы. Гэта адбылося 4 лістапада, - распавядае Ірына, тлумачачы, што раней, калі работнік адсутнічаў на працоўным месцы без паважнай прычыны, то наймальнік мог яго звольніць толькі са згоды прафсаюза. - Нас 7 мільярдаў на планеце, усе мы розныя. Прафкам спрабаваў зразумець кожнага і нярэдка даваў чалавеку другі шанец. У лістападзе дзеянне гэтага пункта калектыўнай дамовы прыпынілі. Я тлумачу гэта тым, што ў такім выпадку лёгка і проста звальняць непажаданых, у тым ліку тых, хто далучыўся да страйку.

Гэта жахлівая несправядлівасць. Людзі, якія закліканы абараняць правы і свабоды сваіх выбарцаў, проста здрадзілі іх інтарэсам.

Трэцім ударам для мяне стала забойства Ромы Бандарэнкі. Тады я зразумела, што больш не магу маўчаць. Што нешта трэба рабіць. Я размаўляла са сваімі работнікамі, але страх пранікаў у сэрцы людзей з кожным днём усё мацней. Плюс вельмі моцна ціснуў наймальнік. А ва ўсіх сем'і, дзеці, іх трэба карміць. І людзям даводзілася ісці супраць сумлення. Народ жа рэальна ўсё разумее. І народ супраць. Але многія маўчаць і апускаюць вочы праз страх.

Людзі шмат гадоў звыкалі баяцца. Я, вядома, даўно заўважала і была не згодна са спажывецкім стаўленнем да працоўнага класу з боку наймальніка, кіраўнікоў падраздзяленняў. Хай мы дрэнным словам успамінаем цяпер застойныя часы, але раней «працоўны» гучала горда. А цяпер чалавека працы папросту выкарыстоўваюць. Хоць павінна быць зразумела, што і кіраўнікі, і супрацоўнікі заводакіраўніцтва, і ахова завода маюць свае працоўныя месцы, пакуль рабочы чалавек вырабляе прадукцыю.

Лучыновіч распавядае, што як толькі пачалася перадвыбарчая кампанія, стала зразумела, што на людзей будуць ціснуць. Адсочвалі тых, хто хадзіў на сустрэчу з Ціханоўскай, на сходах праводзілі агітацыйную працу.

- Ідэалагічная апрацоўка ішла на ўсе застаўкі. Чалавек не адчуваў не тое што свабоды палітычнай, але і рабочая абстаноўка напальвалася, - тлумачыць Ірына. І гэта, вядома, абурала. Старшыня цэхавага камітэта павінен абараняць правы і свабоды сваіх выбарцаў, працоўныя правы і свабоды рабочых.

9 жніўня я падыходзіла да выбарчага ўчастку ў чаканні пратаколу а 8 гадзіне вечара, потым у 9, 10, 12... пляўком у душу стала тое, што яны нават пратакол не вывесілі...

Ірына далучылася да страйку 5 лютага. На пытанне, чаму так позна, Ірына тлумачыць, што ўвесь гэты час яна выспявала.

- Апошняй кропляй стаў ліст, ініцыяваны ФПБ. Яго спусцілі на БХП, на мой прафсаюз. Гэты ліст у Еўразвяз з просьбай скасаваць санкцыі, які нібыта ініцыявалі работнікі. З такім пасылам, што мы хочам працаваць... Але рэч у тым, што санкцыі распаўсюджваюцца не на нас, не на заводы і рабочых, мы ўсе ведаем, на каго распаўсюджваюцца санкцыі. На мой погляд, гэта адваротны, хлуслівы ліст. Дадзеная была каманда збіраць подпісы. Калі я не стала гэтага рабіць, на мяне пачалі ціснуць. Рабілася хітра, без прамых пагроз, з тлумачэннем «раптам ты запісваеш нашу гутарку...»

Два тыдні Ірына хадзіла на працу, як на квэст. Хацелі перавесці на іншае працоўнае месца, замяніць на больш рахманага старшыню цэхавага камітэту. Але гэтага зроблена не было, паколькі Лучыновіч карыстаецца падтрымкай калектыву.

- Магчыма, я пакажуся наіўнай, але ўвесь гэты час, да апошняга года, я думала, што раблю патрэбную добрую справу, дапамагаю сваім работнікам. Я проста не сутыкалася з палітыкай і з тым, што трэба процістаяць наймальніку вельмі заўзята і адкрыта. Значыць, я не ведала правілаў гульні. І толькі цяпер зразумела, што Белхімпрафсаюз здольны дзейнічаць толькі ў вузка адведзеным яму сегменце...

Былі і тыя, хто не разумеў, у чым пытанне. У подпісе пад лістом за адмену санкцый? Так адзін голас нічога не вызначае, падпішы - і ўсё.

- А я не магу - гэта як крыжык з сябе зняць ці як маме здрадзіць, - тлумачыць Ірына сваю пазіцыю. - Я не магу здрадзіць таму, што ў мяне ў галаве і ў сэрцы. Разумела, што на маім баку праўда, можа быць не сіла, але праўда дакладна. У нейкі момант я проста больш не змагла. Пры тым, што на прафсаюзнай пасадзе я не здраджвала свайму сумленню, але павінна была знаходзіць спосабы, каб пазбегнуць пакарання або прамой канфрантацыі з кіраўнікамі. Мне трэба было пастаянна думаць: як так ім адмовіць, каб захаваць пачуццё ўласнай годнасці і сумленне? Гэта вельмі напружвае.

Жыць сумленным жыццём лягчэй і прыемней, чым пастаянна шукаць нейкія хады. Захацелася далучыцца да агульнанацыянальнага страйку, бо я разумела, што далучуся да разумных і сумленных людзей, якія супраціўляюцца несправядлівасці. Не супраціўляцца для мяне стала роўна бязволлю. А я не такая.

Ірына разумела, што, сышоўшы ў страйк - як мінімум правакуе канфлікт з БХП, як максімум - страчвае працу, добры заробак.

- Я гэта зрабіла, каб на мае падаткі не куплялі дубінкі...

Пасля таго, як Лучыновіч перастала хадзіць на працу, прадстаўнікі прафсаюза з ёй пакуль не звязваліся. Ірыну акрамя вялікай колькасці калег, сяброў і знаёмых падтрымалі і два самыя блізкія чалавекі.

- Мой муж сказаў, што заўсёды будзе на маім баку. Але я вельмі баялася рэакцыі мамы. Яна - пенсіянерка, паджылы чалавек. Я думала, размова будзе складаная: яна спалохаецца, што я засталася без грошай...

Мама патэлефанавала мне ў дзень сыходу ў страйк. У той момант я не вельмі магла размаўляць, мяркуючы, што гутарка будзе не з лёгкіх, сказала: «Мама, давай потым ..» Яна толькі адказала: «Давай, але я павінна сказаць табе тры словы - я цябе падтрымліваю».

І для мяне гэта стала такой палёгкай - я зразумела, што ўсё не дарма. Мяне падтрымалі муж і маці, і гэта каштуе ўсяго золата свету.

Напісаць каментар 8

Таксама сачыце за акаўнтамі Charter97.org у сацыяльных сетках