«Партрэт краіны, які знойдзе водгук ва ўсім свеце»

Што крытыкі пішуць аб фільме пра беларускі пратэст, паказаны на кінафестывалі ў Берліне?

Дакументальны фільм беларускага рэжысёра Аляксея Палуяна «Кураж» («Смеласць») учора паказалі на адным з найбуйнейшых міжнародных кінафестываляў - Берлінале. Крытыкі паглядзелі стужку, якая распавядае пра жыццё трох актораў падчас падзей жніўня-2020 ды і напісалі свае рэцэнзіі. Tut.by сабраў галоўнае, што яны думаюць пра фільм беларуса аб падзеях у роднай краіне.

Галоўныя героі фільма «Кураж» або «Смеласць» - акторы Беларускага свабоднага тэатра Марына Якубовіч і Павел Гарадніцкі, а таксама Дзяніс Тарасенка - праходзяць праз самы трывожны час у беларускай гісторыі пачатку XXI стагоддзя. Рэжысёр Аляксей Палуян разам з аператарам Таняй Гаўрыльчык, назіраючы за жыццём герояў, фіксуюць найважнейшыя этапы беларускага пратэсту: перадвыбарчыя надзеі, брутальныя дзеянні сілавікоў 9-11 жніўня, шматтысячныя мірныя дэманстрацыі, махавік рэпрэсій, які раскручвацца ўсё мацней і мацней.

Антон Далін, Meduza: «Важнасць фільма немагчыма пераацаніць»

- Важнасць гэтага фільма немагчыма пераацаніць. У гэтым жа палягае складанасць размовы пра яго. Мастацкая рэфлексія - немінучы спадарожнік сацыяльных і палітычных перамен у кожным грамадстве, а дакументальнае кіно - першая з «капсул часу», якую немінуча закладваюць і адпраўляюць у будучыню. Разам з тым падзеі апошніх месяцаў у Беларусі далёкія ад якога-небудзь заканчэння, і ўсякае «падвядзенне вынікаў» можа грашыць небяспечнымі спрашчэннямі. Надзвычай цяжка аддзяліць глядацкія ўражанні ад падзей як такіх ад уражанняў, звязаных з іх адлюстраваннем у кіно. А сацыяльныя сеткі пастаўляюць такую колькасць самадзейнага і выключна выразнага дакументальнага матэрыялу, што не вельмі зразумела, навошта патрэбныя яшчэ і фільмы. <...>

Узор не дыктатарска-аўтарскага, а менавіта дэмакратычнага кіно, выразная «Смеласць» Палуяна прымушае спытаць самога сябе аб ступені адказнасці кожнага чалавека паасобку за лёс краіны - і ў канчатковым рахунку за будучыню. А заадно пра тое, на што здольнае апрыёры слабое незалежнае мастацтва ў патавай сітуацыі супрацьстаяння адладжанай таталітарнай машыне, якая спакойна пазбаўляе права на прафесію ці цэнзуруе спектакль на непажаданую тэму, абвясціўшы яго «сатанісцкім». Не робячы высноваў, Палуян ставіць задачы і пазначае стратэгію - не палітычную, але персанальную. У гэтым і перавага кіно перад сацсеткамі. Ці не занадта баючыся ўпасці ў празмерны пафас, хочацца параўнаць яго з промнем шахцёрскага ліхтарыка ў цемры ці кнігай, якая палае - два гэтыя надзвычай яркія вобразы са спектакляў Беларускага свабоднага тэатра служаць прэлюдыяй да асноўнага дзеяння.

Лі Маршал, ScreenDaily: «Партрэт краіны на ростанях, які знойдзе водгук ва ўсім свеце»

- Наўмысна ці выпадкова тое, што пачыналася як даволі ўмоўны партрэт авангарднай тэатральнай групы, якая магла б квітнець у Лондане ці Парыжы пяцьдзесят гадоў таму, становіцца нечым зусім іншым, бо Беларусь успыхвае ў пратэстах пасля выбараў у краіне ў жніўні 2020. Многія мяркуюць, што калі Лукашэнка прыйшоў да ўлады шостым разам запар, гэта стала супрацьпастаўленнем свабодзе і справядлівасці. У выніку «Смеласць» становіцца не столькі эцюдам смелай трупы палітычнага тэатра, колькі партрэтам краіны на ростанях, які, імаверна, знойдзе водгук у публікі ва ўсім свеце.