29 сакавiка 2024, Пятніца, 3:43
Падтрымайце
сайт
Сім сім,
Хартыя 97!
Рубрыкі

Познія шпацыры ва ўціхамірвальнай кашулі

14
Познія шпацыры ва ўціхамірвальнай кашулі
УЛАДЗІМІР ХАЛІП

Такія звычайна не выжываюць.

Гэты панылы рэжым хворы даўно і безнадзейна. Такія звычайна не выжываюць. Занадта шмат цяжкіх хвароб сабралася за няпоўныя дваццаць сем гадоў. Вінаваты ва ўсім лад жыцця - мітуслівы і бязладны. А таму вялікая калекцыя хвароб не прымусіла сябе доўга чакаць. Аднак аптымісты сцвярджаюць, што душэўныя разлады для навакольных не маюць небяспекі. Трэба проста выконваць дыстанцыю і не расслабляцца. А вось ўціхамірвальная кашуля - гэта негуманна і неэфектыўна. Можа лепш проста набрацца цярпення і пачакаць.

Вось толькі ў рэальным жыцці не ўсё так весела і спакойна. Яшчэ ў брэжнеўскія часы знаёмаму супрацоўніку моладзевай газеты раптам пашанцавала: атрымаў кватэрку на паўтара пакоі ў пяціпавярховіку. Пасяліўся там з жонкай і маленькай дачкой і быў бязмерна шчасны. Ён нават уявіць не мог, чаму раптам выпала такая ўдача. І паверх прыдатны, і суседзі па пляцоўцы маладыя, вясёлыя.

І толькі ў кватэрцы насупраць - жыў самотны, негаманлівы дзядзечка перадпенсійнага ўзросту. На прывітанні не адказваў, хмыліўся загадкава. Як потым высветлілася - пацыент адпаведнай установы. Спагадлівы кансіліум прызнаў, што ягоны стан у выніку працяглага лячэння ўвайшоў у стадыю ўстойлівай рэмісіі. А таму ён можа без асаблівых праблем вярнуцца ў шэрагі будаўнікоў камунізму.

Аднак праз некалькі дзён, калі наш наваселец познім вечарам вярнуўся з рэдакцыі, негаманлівы сусед схапіў сякеру і без усякай нагоды пачаў секчы ягоныя дзверы. Выкліканы ў мітусні патруль міліцыі незаконныя дзеянні спыніў і склаў пратакол аб бытавым здарэнні. Вартавыя парадку растлумачылі пры гэтым, для буяна ніяк наступстваў не будзе - у яго ёсць даведка. А тут яшчэ ў дадатак месяц. Вунь які вялізны і злавесны вісіць за акном. Так што пацярпеламу проста не пашанцавала. А укладальнік бескампраміснага пратаколу, былы філолаг, дадаў шматзначна, што ва ўсім вінаватая шэры недатыка. Адкуль ён узяўся, удакладняць не стаў - усе пісьменныя, зразумеюць.

Хто б мог падумаць, што пройдуць гады, і амаль у такой жа сітуацыі апынецца ўся краіна. Цалкам магчыма, гэтым разам ні пра якую даведку не было нават гаворкі. І месяц у сваёй невядомай фазе хаваўся недзе за аблокамі. Але з вертыкальных вышынь была кінутая, быццам няўзнак жудасная сваёй сутнасцю фраза: «Часам не да законаў».

А здарылася гэта на рэспубліканскай нарадзе пракурораў - бескампрамісных быццам бы вартых закона. Згодна з абавязкам службы яны быццам бы павінны ў такім выпадку абурыцца і паставіць на месца кіраўніка, які дапусціў недарэчны жарт: закон святы - для ўсіх! Аднак хтосьці прадбачліва прамаўчаў. А хтосьці хіхікнуў лісліва. І пайшло-паехала. Сістэма ўзяла разбег, а потым сарвалася з ланцуга. Гены ўзялі сваё. Бо ўсе знуджаныя па жорсткай уладзе, незалежна ад узросту, родам з трыццаць сёмага. Таму няма чаго тут удаваць і нешта хаваць.

А тыя, хто з дубінкай і з аўтазакамі ў аператыўным тыле наогул кіўкоў не разумеюць. Далі адмашку - ідзі выконваць. Кожнаму вядома: старанне акупляецца. І ў адну ноч еўрапейская быццам бы краіна ператварылася ў сапраўднае пекла. І гэты стан доўжыцца амаль восем месяцаў. І падзеі пасля татальнай перазагрузкі становяцца ў выразную і аднастайную лінію - паводле міліцэйскага-вертухайскага шаблону.

Высветлілася, што ворагі сядзяць ва ўсіх шчылінах. І кожны падкуплены Захадам. Мільярды даляраў кінутыя на ўтрыманне агентаў і зрынанне крэсла. А тут яшчэ шалёны воўк блукае па краіне і нахабна леснікам паказвае зубы. Так што толькі спецслужбы і верныя тэлекамеры застаюцца надзейным сродкам сувязі з народам. І трэба не спудлаваць, расказаць усім пра інтрыгі незлічоных ворагаў. І вядома - пра самае галоўнае. Пра склеп у Гомельскай вобласці. Пра сціжмы пазадарожнікаў, якія проста з афрыканскіх пустынь ірвуцца да мірных Драздоў. Выкрыць падступную задуму юрыстаў і пушкіністаў, які адважыліся на само святое - пасляабедзенны сон у Азёрным.

Ён разумее, што ўсё гэта нумар дохлы. Публіку старым анекдотам пра тачанкі з буйнакаліберным кулямётам ужо не ўзяць. Не тая ўгодлівасць вакол. І хваляванне ўжо даўно не тое. А таму даводзіцца, у надзеі на спачуванне, прыадчыняць таямніцу сваіх бясплённых перамоў за глухімі крамлёўскімі дзвярыма. Але нават палохаючы новымі жахамі сваё блізкае кола, ён павінен пастаянна памятаць пра рэверанс у бок Масквы: «І Пуціну дзякуй! Я неяк не заўважыў, і адмыслоўцы не звярнулі ўвагі. На апошніх перамовах ён кажа: «ты заўважыў, што яны хацелі з энергетыкай у Менску нешта зрабіць? Ты ж разумееш, што гэта рубільнікам не выключыш? Гэта кібернэтыка!» Ён кажа: «Наважуся табе сказаць па-сяброўску, ні адну такую кібератаку на сістэмы энэргазабеспячэння два-тры хакеры не ажыццяўляюць. Гэта аперацыя замежнай дзяржавы!» Нядаўна Ізраіль такую аперацыю правёў супраць Ірана, падарваў ядзерны аб'ект. Вось нешта такое хацелі нам зладзіць».

Вар'яцтва і страх заўсёды блукаюць недзе побач. Асабліва іх цешаць пазнейшыя вечаровыя шпацыры. Спальныя раёны. Цёмныя вышынныя дамы. Пустата і нявыкрутка. Поўны месяц у высокім чорным небе дазваляе бачыць, што далёка вакол бязлюдна і цалкам бяспечна. І наогул, чаго баяцца? Вось просты амапаўскі патруль, выканаўшы заданне строгага дагляду зоны асаблівага кантролю, падаўся мітусліва бліжэй да асветленай магістралі. І шэры недатыка ўжо мітусіцца наперадзе, паказваючы самы кароткі шлях да святла. І нездарма так спяшаецца туды гэты лятучы атрад.

Раптам згасаюць і зноў успыхваюць вокны. Быццам камусьці хтосьці ў гэты момант пасылае сігналы. І раскіданыя па ўсёй прасторы вышынныя дамы і іншыя дамы раптам знаходзяць галасы і пачынаюць сваю вечаровую пераклічку «Жыве Беларусь!.. Горад наш!.. Верым, можам, пераможам!..» Абачлівае рэха паўтораць кожны воклік шматкроць. І ўсё, што было раней на галоўных вуліцах і плошчах, раптам вяртаецца ў гэтыя кварталы, у гэты горад, у гэтую краіну. І ўжо ніякі патруль нічым не можа дапамагчы ўладзе, якая сыходзіць.

І што ж ёй застаецца ў выніку? Хіба толькі ўхапіць у роспачы сякеру і секчы, секчы, секчы гэтыя праклятыя дзверы ў нікуды.

Пакуль не згасне ў зеніце месяц.

Уладзімір Халіп, адмыслова для Charter97.org

Напісаць каментар 14

Таксама сачыце за акаўнтамі Charter97.org у сацыяльных сетках