Псіхолаг пра казанскага стралка: Кідаецца ў вочы адна агульная рыса

Такія выпадкі на імгненне прыадчыняюць для нас рэальную карціну стану расейскага грамадства.

Як звычайна ў дні усялякіх сацыяльных пабоішчаў, мне сталі званіць з розных СМІ, каб атрымаць "каментар як псіхолага". Прычым першымі патэлефанавалі з "Голаса Амерыкі", а літаральна праз 5 хвілін пасля яго - з тэлеканала "Царград". Мой "ідэалагічны дыяпазон" ужо палохае нават мяне, піша расейскі сацыяльны псіхолаг Андрэй Рошчын у "Фэйсбуку".

Калі ж вылучыць самы галоўны псіхалагічны аспект у выканаўцах усіх гэтых жахлівых тэрактаў, пачынаючы з "маскоўскага стралка" - кідаецца ў вочы іх замкнёнасць, адзінота. І Сяргей Гардзееў (2014, Масква, школа ў Атрадным, забіў настаўніка, ахоўніка школы і цяжка параніў паліцэйскага), і Уладзіслаў Раслякоў (2018, Керч, тэхнікум, забітыя 21 чалавек, пацярпелі 67), і Ільназ Галявіеў (зараз назіраем) - усе былі падобныя: нелюдзімым, "дзіўныя", якія не маюць сяброў, навакольныя або жартуюць, або цураюцца. Увогуле - шызоіды. Знакаміты аўстрыйскі псіхолаг Крэчмер параўноўваў людзей такога псіхатыпу з "рымскімі віламі, якія цалкам зачыненыя і здаюцца нежылымі, не відаць ні агеньчыка, не чуваць ні гуку, ні шоргату - у той час як унутры іх, магчыма, ідуць самыя пышныя оргіі".

Пры гэтым шмат у чым яны розныя: Раслякоў быў троечнік, безбацькоўшчына з маці-прыбіральшчыцай; Галявіеў - боўдзіла, але з поўнай сям'і, з маці і бацькам, свой тэхнікум ён, відавочна, кінуў яшчэ ўвосень; а вось Гардзееў - наадварот: поўны выдатнік, пераможца алімпіяд, спартовец-разраднік, і таксама з поўнай сям'і, які знаходзіцца пад шчыльнай апекай бацькі, які рабіў з яго "сапраўднага мужчыну".

Рэтраспектыўна, аднак, кідаецца ў вочы адна галоўная іх агульная рыса: да іх нікому не было справы. Нават бацька Сяргея Гардзеева, хоць і стаяў над ім пастаянна з дубінай, прымушаючы рабіць усякую лухту накшталт здаровага ладу жыцця, напраўду ніяк не цікавіўся, што адбываецца ў сына ўнутры, што ён хоча, што любіць і ад чаго пакутуе. Што ўжо казаць пра Раслякова і Галявіева - на іх нават фармальна ніхто не звяртаў увагі, тым больш, што яны былі ціхія, на выгляд спакойныя - гэта значыць увагі як бы не патрабавалі.

Увогуле, менавіта такія вось дзікія здарэнні на імгненне прыадчыняюць для нас рэальную карціну - грамадства, у якім нікому ні да каго няма справы. А вось акурат на ціхіх шызафрэнік варта было б звяртаць увагу, гуляць з імі, заваёўваць іх давер, старацца іх зразумець, прабівацца скрозь іх абарону ... Хоць бы з пачуцця самазахавання.