Меркаванне: Санкцыі падштурхнуць да пратэстаў і расколу наменклатуру

Шанцы на выжыванне рэжыму імкліва падаюць.

Санкцыі ЗША прымусілі расейскія кампаніі скараціць пастаўкі нафты на беларускія НПЗ. Нядаўна стала вядома, што еўрапейскія банкі адмаўляюцца фінансаваць угоды аб беларускіх нафтапрадуктах, каб не патрапіць пад санкцыі Вашынгтона. У сеціве выказалі меркаванне, што менавіта санкцыі прывядуць да расколу наменклатуры:

- Эканамічнае ўдушэнне на ўсіх франтах - адзін з галоўных выклікаў для беларускай дыктатуры на сённяшні дзень. Характэрна, што такую тактыку ціску на рэжым для дасягнення сваіх мэтаў уважаюць за найбольш эфектыўную такія вечныя антаганісты, як ЕЗ/ЗША і Расея. Разбіраемся, чаму так выйшла і да чаго гэта прывядзе.

Прычына таго, што і Захад, і Усход выкарыстоўваюць менавіта эканамічныя інструменты ўздзеяння, даволі простая. І вонкаваму, і ўнутранаму назіральніку відавочна, што актыўная падтрымка рэжыму скурчылася да некалькіх дзясяткаў тысяч чалавек - структуры МУС/КДБ і чыноўнікаў найвышэйшага і сярэдняга звяна.

Зразумела, што гэтыя людзі не знітаваныя нейкай агульнай ідэалогіяй або каштоўнаснымі ўстаноўкамі. Адзінае, што іх аб'ядноўвае, - гэта імкненне захаваць сваё прывілеяванае матэрыяльнае становішча. Калі верхавіна рэжыму апынецца не здольная падтрымліваць фінансавае становішча сваёй апоры, то шанцы на выжыванне імкліва ўпадуць.

Больш за тое, аналітыкі і ў Вашынгтоне, і ў Маскве маюць звесткі пра тое, як дзейнічае пратэстны патэнцыял ўнутры Беларусі. З шэрагу сацапытанняў мы ведаем, што сярэднестатыстычны беларус настроены супраць рэжыму, але пры гэтым паводзіць сябе даволі пасіўна. Гэта значыць для большасці беларусаў палітычная сітуацыя ў прынцыпе непрымальная, але не настолькі, каб удзельнічаць у пратэстных акцыях і страйках.

Узнікае пытанне, а дзе ж тая мяжа, за якой маўклівая большасць, нарэшце, надумае актыўна выказаць сваю незадаволенасць. Слушна выказаць здагадку, што яна ляжыць у эканамічнай плоскасці. У выпадку істотнага падзення ўзроўню жыцця і ў без таго шматлікі пратэстны рух уліваецца магутная плынь тых, чыя хата, вядома, з краю, але прадукты ў яе купляць ужо няма за што.

У выніку мы маем відавочную для ўсіх карціну - беларуская дыктатура здольная чапляцца за ўладу роўна да таго часу, пакуль у яе ёсць грошы. Менавіта таму Расея і Захад ціснуць, найперш, на эканоміку.

Ціснуць яны, вядома, па-рознаму. Расея, напрыклад, проста не дае новых крэдытаў і душыць кантрабанду з РБ. Фактычна, гэта нават не ціск, а проста разумная палітыка ў нацыянальных інтарэсах - навошта даваць сябе абкрадаць.

ЕЗ і ЗША ж належаць санкцыйныя схемы. Як мы і меркавалі раней, рэальныя абмежаванні першым увёў Вашынгтон. Як мы бачым на шматлікіх прыкладах, амерыканскія санкцыі ўжо (а яны ўваходзяць у поўную сілу толькі ў чэрвені) вельмі хваравіта ўдарылі па ключавых галінах беларускай дзяржаўнай эканомікі. У Брусэлі, відавочна, натхніліся гэтым поспехам і абяцаюць ужо праз некалькі тыдняў прыняць нашмат больш шырокі пакет санкцый супраць беларускай дыктатуры.

Такі ўзровень ціску з боку Захаду ў адсутнасць прамой фінансавай дапамогі з Расеі мае патэнцыял зламаць і без таго хісткую дзяржаўную эканоміку. Аднак і ў ЗША, і ў ЕЗ кажуць пра тое, што гэта толькі пачатак, і, калі не будуць вызваленыя палітвязні і не будуць праведзеныя вольныя выбары, то аб'ём санкцый будзе толькі павялічвацца. Што ж тычыцца дапамогі ад Расеі, то яна, мяркуючы з усяго, спалучаная з такімі патрабаваннямі, на якія Лукашэнка пайсці не гатовы.

Выснова. Рэжым не зможа выжыць без грошай, а іх мала, і становіцца ўсё менш. Таму рана ці позна трэба будзе пайсці альбо на ўмовы Захаду, альбо на ўмовы Расеі. І такі выбар не можа не раскалоць рэжым.

Лукашэнку і найбліжэйшаму атачэнню выгадна здацца Маскве і адправіцца ў свае рэзідэнцыі на сочынскім узбярэжжы, яны больш камфортныя за турэмныя камеры. Пры гэтым прыкарытнаму бізнэсу, чыноўнікам і сілавікам сярэдняга звяна значна спакайней будзе пайсці на ўмовы Захаду.