Мастак у Токіё прысвяціў сваю акцыю беларускім палітвязням

Пасыл акцыі аптымістычны: страх адступіць, путы будуць перарэзаныя.

Беларус Ілля Ерашэвіч, які жыве ў Японіі, правёў арт-акцыю ў цэнтры Токіё. Ён надзеў на галаву мех і на каленях з абвязаным вяроўкай горлам стаў зачытваць імёны тады яшчэ беларускіх палітвязняў. Перформанс прадаўжаўся больш за дваццаць хвілін, піша nn.by.

«Акцыя адбылася на цэнтральнай вуліцы такійскага раёна Сібуя. Гэта вельмі вядомае месца, у дзясятцы самых вядомых у Токіё, - распавядае Ілля. - Побач знаходзяцца самы шматлюдны ў свеце пешаходны пераход і помнік Хаціко. Людзі спыняліся і фатаграфавалі, ніхто не чакаў такога сюррэалізму ў людным месцы. Шум вуліцы ў выніку перашкаджае чуць тое, што я зачытваў, але я падумаў, што ў гэтым і ёсць канцэпцыя, маўляў, жыццё ідзе як ідзе, а тым часам адбываецца нешта абуральнае, і яго мала хто заўважае».

Са слоў мастака, тэма Беларусі гучыць у Японіі з пачатку пратэстаў, але апошнім часам, асабліва пасля пасадкі самалёта Ryanair, асвятляецца ўсё часцей.

«Тут ёсць беларуская супольнасць, якая спрабуе распаўсюджваць інфармацыю, да таго ж у нас шмат прыхільнікаў сярод японцаў, і яны распавядаюць пра Беларусь у сваіх колах. Спачатку мы ладзілі звычайныя мітынгі ля беларускай амбасады або проста на вуліцах, а потым зрабілі выставу пратэстнага мастацтва. І яна атрымала шырокую агалоску. Нацыянальная тэлевізія стала рабіць сюжэты пра дзейнасць беларусаў у Японіі і самой Беларусі, маўляў, што ж там такое адбываецца, што людзі дагэтага ўпарта пратэстуюць».

Прысвечаная палітвязням акцыя была знятая адным дублем, на ёй прысутнічалі журналісты, а аднадумцы Іллі тлумачылі мінакам, што ўсё гэта значыць. Гэта не першая актыўнасць мастака на тэму Беларусі: ён стварае пратэстны арт і працуе ў галерэйнай прасторы.

«Гэтую акцыю я прыдумаў у тыя дні, калі памёр Вітольд Ашурок, скончыў жыццё самагубствам 18-гадовы Дзмітрый Стахоўскі, быў затрыманы Раман Пратасевіч, а Сцяпан Латыпаў парэзаў сабе горла ў судзе. Я ва ўсім гэтым варыўся, і трэба было неяк выліць свае эмоцыі. Перад акцыяй я дома чытаў імёны палітвязняў услых - і чым далей ішоў па спісе, тым больш блізкімі мне станавіліся гэтыя людзі, тым больш я ўсведамляў маштаб рэпрэсій, здавалася нават, што імёнам няма канца».

Ілля Ерашэвіч прызнаўся, што дубль апынуўся доўгім і ён сам не ведаў, як усё скончыцца, бо было цяжка дыхаць.

«Я не разлічыў сілу і зацягнуў пятлю даволі моцна, на галаве была торба, у горле перасохла - здавалася, вось-вось страчу прытомнасць. А калі я перарэзваў вяроўку, нож драпаў горла - я ўжо падумаў, што цяпер акраплю сцяг новай крывёю. А дзяржаўны сцяг за спіной, што зноў жа сімвалічна, увесь час здзімаў вецер».

Пасыл акцыі аптымістычны: страх адступіць, путы будуць перарэзаныя і кожны з несправядліва асуджаных зможа дыхаць свабодна. Са слоў Іллі, людзі стаміліся і негатыў цяпер нікому не патрэбны, да таго ж без веры ў перамены яму самому было б складана прадаўжаць займацца творчасцю.