19 сакавiка 2024, aўторак, 13:17
Падтрымайце
сайт
Сім сім,
Хартыя 97!
Рубрыкі

Макея адправяць у адстаўку?

45
Макея адправяць у адстаўку?

Лукашэнка не ўпэўнены ў лаяльнасці дыпламатаў.

Беларуская знешняя палітыка імкліва сыходзіць ад раней дэклараванай шматвектарнасці да поўнай супрацьлегласці. Нягледзячы на рэзкую антызаходнюю рыторыку, Менск абяцае не спальваць масты з ЕЗ і ЗША, аднак супрацоўнікі профільнага ведамства аказаліся пад пагрозай скарачэння, піша сайт naviny.by.

Рытарычныя хвалі

Сыход ад дэклараванай шматвектарнасці афіцыйнага Менска збольшага супадае, а збольшага - разыходзіцца па часе з хвалямі яго антызаходняй рыторыкі. Бывалі часы, калі ў дачыненні да Злучаных Штатаў беларускі рэжым выкарыстоўваў падкрэслена негатыўныя эпітэты, а Еўразвяз і канкрэтна Нямеччына з Францыяй называў важнымі партнёрамі.

Перыяд пахаладання дачыненняў Беларусі з Расеяй у пачатку 2020 года супаў з асцярожнай нармалізацыяй дачыненняў з ЗША. Аднак у жніўні мінулага года Крэмль зноў стаўся галоўным сябрам Лукашэнкі.

Знаходзячыся ў Марыянскай западзіне палітычнага крызісу, афіцыйны беларускі лідар папрасіў расейскага калегу Уладзіміра Пуціна перадаць канцлерцы ФРГ Ангеле Мэркель, што асудзіла гвалт у дачыненні да беларускіх грамадзян, больш не тэлефанаваць яму ў Менск.

Вось як гэта патлумачыла 19 жніўня ў эфіры тэлеканала «Россия» прэс-сакратар Лукашэнкі Наталля Эйсмант: «Як вы ведаеце, цяпер ідуць кансультацыі прэзідэнтаў Беларусі і Расеі. Кіраўнікі дзяржаў каардынуюць свае дзеянні, у першую чаргу ў рамках заключаных дамоў - саюзнай дзяржавы і АДКБ. Адбылося некалькі тэлефонных размоў, у тым ліку сёння. Скажыце, як гэта будзе выглядаць, калі паралельна з перамовамі з Пуціным прэзідэнт Беларусі будзе яшчэ і з Мэркель нешта абмяркоўваць? На нашу думку, гэта прынамсі несалідна».

Частковая адмова афіцыйнага Менска ад суверэннай знешняй палітыкі, з дэлегаваннем паўнамоцтваў выступаць ад свайго імя Маскве, спачатку не была паслядоўнай - так, напрыклад, 24 кастрычніка Аляксандр Лукашэнка не адмовіўся ад тэлефоннай размовы з дзяржсакратаром ЗША Майкам Пампея. Але паколькі ў Еўропе не знайшлося «слабага звяна», якое прызнала пераабранне Лукашэнкі на наступны тэрмін, еўрапейскі напрамак для Беларусі фактычна закрыўся.

Трэба адзначыць, што дагэтуль існавала няпісанае правіла: за беларуска-расейскае супрацоўніцтва адказвалі ў першую чаргу адміністрацыі прэзідэнтаў, а знешнепалітычныя ведамствы каардынавалі пазіцыю ў адносінах да трэціх краін і дапамагалі праводзіць прынятыя наверсе рашэнні.

Палітычныя прыярытэты не адпавядаюць эканамічным паказчыкам

З ўсыханнем еўрапейскага вектара МЗС Беларусі з «міністэрства спраў Еўропы» ператвараецца ў «міністэрства спраў Афрыкі і Азіі».

Між тым, калі не браць Расею, на якую ў 2020 годзе, паводле звестак Белстата, прыходзілася 29,5 млрд даляраў знешняга гандлю таварамі (47,9%), то другім па велічыні гандлёвым партнёрам Беларусі выступаў менавіта ЕЗ (без Вялікабрытаніі) - 11,9 млрд даляраў (19,4%). Гандаль у рамках Еўразійскага эканамічнага саюза (ЕАЭС) практычна цалкам прыпадае на Расею (таваразварот без Расеі - блізу 1 млрд даляраў ці 1,6%).

Трэць тавараабароту фармуюць «іншыя краіны» - менавіта яны павінны стаць новым вектарам працы МЗС Беларусі. Гэта вынікае з заяў Лукашэнкі, што прагучалі 20 ліпеня на нарадзе прыярытэтаў замежнай палітыкі.

На нарадзе ён абвясціў аб «аптымізацыі беларускіх замежных устаноў», якая мае быць. «Калі там трэба адзін пасол і памочнік, ну пакіньце іх, заарандуйце ім двухпакаёвую кватэру і хай працуюць. Пойдзе (развіццё супрацоўніцтва. - Аўт.) - дадамо. Трэба проста з пункту гледжання жыцця і практыкі да гэтага падысці», - сказаў Лукашэнка.

«Навошта нам там трымаць кучу дыпламатаў, калі мы наогул з імі не гандлюем, а палітычныя дачыненні, дыпламатыя, яна не проста адсутнічая, яна на шкоду дзяржаве», - звярнуўся Лукашэнка да прэм'ер-міністра Рамана Галоўчанкі і кіраўніка сваёй адміністрацыі Ігара Сяргеенкі.

Статыстыка, аднак, паказвае, што Беларусь больш паспяхова гандлюе як раз з тымі краінамі, якія заявілі аб непрыманні вынікаў апошніх прэзідэнцкіх выбараў. А вось з тымі, хто прызнаў Лукашэнку прэзідэнтам, не ўважаючы Расею, гандаль ідзе зусім не лепшым чынам.

Такім чынам, замяшчэнне Азіяй і Афрыкай плацежаздольнага «калектыўнага Захаду», якога беларуская прапаганда зараз спрабуе выставіць у вобразе ворага, выглядае занадта аптымістычным праектам.

Рэзкага скарачэння дыпкорпуса пакуль не будзе?

На нарадзе Лукашэнка папракнуў кіраўніка МЗС Уладзіміра Макея ў тым, што працэс скарачэння беларускіх замежных устаноў «ідзе так сабе, як быццам яго хтосьці хоча замусоліць».

Паводле вынікаў нарады Макей заявіў журналістам, што «на гэтым этапе мы не плануем прама заўтра зачыняць нашы замежныя ўстановы ў той ці іншай краіне ЕЗ». «Але, вядома ж, мы будзем назіраць за сітуацыяй. Мы ўважаем, што ЕЗ можа быць для Беларусі нармальным партнёрам, але для гэтага трэба вярнуцца на тыя разумныя асновы суіснавання, якія былі ў нашых кантактах некаторы час таму», - дадаў ён.

Беларусь, адзначыў міністр, будзе адэкватна рэагаваць на нападкі Захаду. Аднак «мы ўважаем, што захоўваецца канал для дыялогу і ёсць магчымасць для дыялогу, і мы не збіраемся спальваць за сабой масты», падкрэсліў ён.

Тэарэтычныя апошнія словы Макея могуць азначаць, што яму ўдалося хоць у нейкай меры абараніць інтарэсы знешнепалітычнага ведамства, а значыць - вось проста цяпер рэзкага скарачэння МЗС не адбудзецца.

Тым не менш, не варта забываць, што Лукашэнка ўжо неаднаразова ўздымаў пытанне аб неабходнасці «аптымізацыі» МЗС, а значыць - альбо ён сам з'яўляецца перакананым прыхільнікам гэтай ідэі, альбо ў яго асяроддзі ёсць лабісты гэтай ідэі.

Праз закрытасць сістэмы цяжка адназначна ацаніць, што менавіта тут працуе - проста жаданне зэканоміць на дыпламатах, крыўда на «калектыўны Захад», інтрыгі царадворцаў супраць свайго калегі Макея ці нешта яшчэ.

Прэм'ер-міністр Раман Галоўчанка паводле вынікаў нарады заявіў журналістам: «Гэта быў не нейкі разнос, цкаванне, а карысная, прынцыповая і шчырая мужчынская размова». З улікам ліслівасці прыдворнай журналістыкі можна зрабіць выснову, што Галоўчанка сам палічыў неабходным аспрэчваць версію зладжанага Лукашэнкам разносу МЗСу, а значыць - гэта версія была досыць праўдападобная.

Лукашэнка не ўпэўнены ў лаяльнасці дыпламатаў

Гаворка ідзе пра тое, што на нарадзе Лукашэнка па прозвішчах назваў шэраг дыпламатаў, якія «пусцілі на самацёк сітуацыю ў сваіх калектывах і адкрыта перайшлі на бок мяцежнікаў», а таксама тых, хто «па-мужчынску выступіў у абарону сваёй краіны».

Пасля нарады, калі верыць дзяржаўнаму інфармагенцтву БелТА, Уладзімір Макей заявіў аб адданасці большасці супрацоўнікаў узначаленага ім міністэрства дзяржаўным інтарэсам.

Былы амбасадар Беларусі на Кубе і ў Аргенціне Уладзімір Астапенка ў інтэрв'ю «Нашай ніве» прадказаў захад зоркі Макея. «Калі слухаць пасажы Лукашэнкі, то Макею час збіраць валізкі і рыхтавацца або да непачэснай старасці, ці да поўнага забыцця. Наўрад ці яму доўга атрымаецца ўседзець на гэтай пасадзе. Яго спробы паказаць сябе ў прывабным святле ў вачах Лукашэнкі асуджаныя на правал», - мяркуе былы амбасадар.

Варта адзначыць, што Макей даўно знаходзіцца ў беларускай палацавай палітыцы. У 2000-2008 гадах ён працаваў памочнікам дыктатара, затым да 2012 года быў кіраўніком яго адміністрацыі і знаходзіўся ў цесным кантакце з Лукашэнкам. Пасля гэтага ўзначаліў Міністэрства замежных спраў.

Але ў апошні час відавочна зніжэнне ўплыву Макея - напрыклад, на Усебеларускім народным сходзе яму не знайшлося месца ў прэзідыуме. Тым не менш, адназначных указанняў на падрыхтоўку яму замены пакуль няма.

Напісаць каментар 45

Таксама сачыце за акаўнтамі Charter97.org у сацыяльных сетках