Куды «выруліць» беларускі рынак таксі?
- 30.04.2022, 16:36
- 4,916
Кошты запчастак і расходныя матэрыялы выраслі ў некалькі разоў, а асобныя тавары і зусім зніклі з прылаўкаў.
Апошнія два месяцы комплексна змянілі аўтарынак Беларусі і звязаныя з ім паслугі рамонту і раздробнага гандлю. Бізнэс у сферы паслуг таксі таксама зведаў змены, піша партал av.by.
Афіцыйныя дылеры еўрапейскіх, амерыканскіх, азіяцкіх (выключаючы, мабыць, Кітай) аўтамабільных брэндаў працягваюць адчуваць складанасці з пастаўкамі машын, падняўшы іх кошт у калідоры ад 15 да 40%, кошты на запчасткі і расходныя матэрыялы выраслі ў некалькі разоў, а асобныя тавары і зусім зніклі з прылаўкаў.
Усё гэта яшчэ больш ускладніла працу бізнэсу ў сферы паслуг таксі, якая і так у апошнія гады, яшчэ да пачатку пандэміі, знаходзілася ў турбулентным стане праз узрослую канкурэнцыю паміж класічнымі аўтапаркамі і анлайн-агрэгатарамі, якія змянілі ўстояную тарыфную сетку аплаты замоў.
Журналісты наважылі разабрацца ў тым, што ж змянілася на беларускім рынку таксі пасля 24 лютага і пра якія змены ў найбліжэйшай перспектыве можна гаварыць.
«На працу ходзіш зарабіць, а не проста пасядзець у аўто»
Як паказала апытанне кіроўцаў, якія займаюцца возніцтвам у Менску і Берасці, асноўныя праблемы выявіліся ў разрыве даходаў і расходаў. Кошты на паліва, запчасткі, расходныя вадкасці, фільтры выраслі ў разы, а ўзровень заробку застаўся ранейшым ці нават месцамі абрынуўся праз кліентуру «якая адвалілася».
Вось што распавёў аўтапарталу Дзмітрый, які працуе таксістам у Берасці на сэрвісе «Яндэкс Go».
- Узровень даходу моцна залежыць ад таго, як вы працуеце. У мяне аформленая юрасоба, а сам я езджу на ўласным аўтамабілі. Пры такіх умовах, калі працаваць хаця б па 10-12 гадзін за змену кожны дзень, у месяц можна атрымаць 2-2,5 тысячы рублёў. Па берасцейскіх мерках вельмі добры заробак. Бывае больш-менш. У Менску, думаю, выйдзе больш.
Пры гэтым на арэнднай машыне заробак атрымаўся б куды ніжэйшым.
- Трэба было б мінімум 250-270 рублёў аддаць за арэнду, плюс падатак. У прынцыпе, можна зарабіць, калі не ленавацца.
Праўда, узнікаюць пытанні ў кіроўцы да дзейных тарыфаў на паслугі.
- У «Яндэкса» свая палітыка: расцэнкі ён не падвышае, каб, мабыць, не адпудзіць пасажыраў. А калі іх не будзе, адпаведна, мы нічога не заробім. Мінімальная замова ў нас у Берасці — 2,20 рубля. Я думаю, што яе трэба крыху падняць — з улікам цяперашніх рэалій. Акругліць да двух з паловай ці да трох рублёў хаця б. Але гэтае маё меркаванне. Балазе ў кампаніі ёсць сетка гарантый: калі зробіш, напрыклад, 45 заказаў, то табе заплацяць 180 рублёў. Зарабіў менш, чым трэба, - тады табе гэтую розніцу даплаціць сэрвіс.
Пра свой досвед работы ў сферы паслуг таксі распавёў яшчэ адзін кіроўца - мянчук Мікалай. Мужчына апошні год адпрацаваў у «Таксі 135 «Сталіца», адкуль сышоў у канцы сакавіка.
- Прычын звальнення дзве. Першая - канфлікт з кліентам, у якім перавозчык не стаў на мой бок. Другая - рэзкае падзенне даходу. На працу ходзіш грошы зарабляць, а не проста пасядзець у машыне.
У лютым мужчына атрымаў 1 300 рублёў, а за няпоўны сакавік (без сямі працоўных дзён) атрымалася толькі 700. У красавіку мінулага года, паводле суразмоўцы, ганарар вылічаўся 1 800—2 000 рублямі.
- Графік - з сямі раніцы да сямі вечара пяць дзён у тыдзень. «Чыстымі», без чаявых, можна было атрымаць 1600 рублёў у месяц. Пры гэтым, не заганяючы сябе, абедаючы дома і некалькі гадзін адпачываючы на канапе. А пасля 24 лютага актыўнасць рэзка ўпала.
Гэтае спаўзанне аплаты назіралася і раней, а пасля пачатку падзей ва Украіне былі дні, калі ў лепшым выпадку зарабляў і 20 рублёў, і 30 рублёў у дзень пры тым жа раскладзе. Для параўнання: адносна нядаўна даходзіла да 80 рублёў. Колькасць паездак таксама была больш значная. Раней я адпрацоўваў у службе больш за трыццаць заказаў у дзень, калі было дваццаць - гэта ўжо расцэньвалася як дрэнны дзень. А ў лютым-сакавіку здараліся дні, калі ўдавалася зрабіць толькі 10-15 паездак. І ўжо лічылася, што табе невымоўна пашанцавала.
Мікалай кажа: зараз кліенты паведамляюць, што паездка ў таксі стала ім не па кішэні.
- Выклікаюць толькі ў бязвыхаднай сітуацыі. Калі няма вострай неабходнасці, карыстаюцца грамадскім транспартам, маршруткай. Нават адмена падвышанага каэфіцыента менчукоў не моцна матывуе. У мяне ўжо была напрацаваная база кліентаў. Ведаў, у які час можна прыехаць і стаць, каб атрымаць замову, але ў апошні час нават гэтая схема не працавала. Людзі ці сталі эканоміць, ці сядзяць на аддаленай працы або ў адпачынку, не ведаю.
Антыкрызісны план па падтрымцы перавозчыкаў
Партал av.by звярнуўся па каментарыі да прадстаўнікоў некалькіх кампаній, якія займаюцца возніцтвам.
У прэс-службе «Яндэкс Go» паведамілі, што колькасць заказаў у цэлым па краіне значна не змянілася, але дакладнай статыстыкі не далі.
- Мы бачым, што ў Менску з пачатку года колькасць паездак павялічваецца.
Цяжкасці з аплатай паездак і пералікам сродкаў кіроўцам кампанія патлумачыла абмежаваннямі, уведзенымі супраць пэўных банкаў. Якіх канкрэтна, «Яндэкс Go» таксама не паведаміла.
- Сэрвіс працуе ў штатным рэжыме - цяпер мы не бачым масавых збояў або зваротаў па праблемах з аплатай. Раней цяжкасці з разлікамі з беларускімі партнёрамі сапраўды ўзнікалі. Гэта адбывалася выключна з прычыны абмежаванняў працы банкаў. Мы аператыўна знайшлі развязанне і памянялі абслуговы банк, каб выплаты нашым партнёрам-перавозчыкам адбываліся ў тэрмін, як і раней. Адзінкавыя звароты аб затрымках зараз могуць быць звязаныя, напрыклад, са зменай рэквізітаў у асобных партнёраў або працай іх абслуговых банкаў.
Варта адзначыць, што на днях кампанія ўсё ж такі пайшла на саступкі сваім кіроўцам-партнёрам, падняўшы мінімальныя тарыфы за паездку ў сэрвісе. Але толькі ў асобных гарадах і на паэтапнай аснове.
- Гэта зроблена, з аднаго боку, каб часткова кампенсаваць змяненне коштаў паліва і абслугоўванне аўтамабіляў, а з другога - пакінуць кошт паездак па-ранейшаму даступным для карыстальнікаў. Абнаўленне тарыфаў ужо пачалося, змены залежаць ад лакальнай спецыфікі гарадоў і адбываюцца плаўна - так, каб попыт не ўпаў, а замоў не стала менш і заробак кіроўцаў не скараціўся.
Сітуацыю, якая склалася на рынку паслуг таксі, таксама пракаментавала і прэс-служба Асацыяцыі перавозчыкаў і дыспетчараў таксі (АПіДТ). Паводле іх адзнакі, на сёння рынак таксі не паспеў адаптавацца да змен.
- Да канца незразумела ўплыў знешніх фактараў. Дынаміка попыту і прапановы засталася ў межах натуральных змен. Даход у сярэднім абрынуўся на 10-15%, аднак гэта некрытычна. Ёсць, вядома, праблемы, якія закранулі і нашу эканоміку. Між іншым, валютная валацільнасць балюча ўдарыла па здольнасці выплаты крэдытаў і лізінгаў, калі курс рубля жорстка прывязаны да асноўнага кошыка валют.
Былі праблемы з выплатамі перавозчыкам ад замежных агрэгатараў праз санкцыі, накладзеных на банкі, але ў выніку ўдалося іх развязаць.
- Цяпер сітуацыя з аплатамі нармалізавалася. Некаторыя не засталіся ўбаку ў плане падтрымкі - той жа «Яндэкс» працягвае рабіць даплаты кіроўцам, яшчэ ў іх ёсць фонд для тых, хто быў на каранціне праз ковід.
АПіДТ адзначыла, што цяжэй за ўсё цяпер перавозчыкам, на плечы якіх кладзецца абслугоўванне аўтамабіляў, пошук запчастак і выплаты па лізінгу за аўтамабілі. У многім тое, куды «выруліць» беларускі рынак таксі, будзе залежаць ад захадаў, накіраваных на аказанне дапамогі перавозчыкам.
- Каб неяк згладзіць наступствы, мы распрацоўваем антыкрызісны план падтрымкі перавозчыкаў і дыспетчарскіх службаў. Ён бачыцца маштабным. У яго ўваходзяць канкрэтныя крокі ў розных кірунках.
Напрыклад, мы вядзём перамовы з банкамі пра выдаванне крэдытных канікул для перавозчыкаў і рэструктурызацыі іх абавязкаў. Яшчэ адзін важны крок - пошук інвестыцый для абнаўлення аўтапаркаў у сувязі са складанасцю атрымання крэдыту ў банку. Трэці прыклад падтрымкі - стварэнне кансалідаванага склада з запчасткамі ў Беларусі без прывязкі да замежных валют. Запасаў гэтага склада павінна хапіць для таго, каб надалей лягчэй перажываць такія падзеі.
На думку АПіДТ, цяперашняя эканамічная сітуацыя ў некаторай меры выгадная перавозчыкам, якія па якіх-небудзь прычынах наважылі прадаць частку свайго таксапарку.
- Звычайна аўтамабілі рэалізуюцца праз унутраны аўкцыён асацыяцыі. Праз рэзкае падаражэнне новых і патрыманых аўто кампаніі атрымліваюць нядрэнны прыбытак на такіх продажах.