Беларусаў з вайсковымі білетамі масава выклікаюць на паўторныя медкамісіі

З чым гэта злучанае?

У лютым улады Беларусі прынялі закон аб пераглядзе крытэрыяў да прыдатнасці прызыўнікоў. Мяркуючы з усяго, вайсковыя камісарыяты пачалі актыўна ім карыстацца. У рэдакцыю «Зеркала» напісалі людзі з розных гарадоў Беларусі, якіх нядаўна паклікалі прайсці медкамісіі нанова, а некаторых ужо набралі ў войска.

Імёны суразмоўцаў змененыя ў мэтах бяспекі.

Уладзіславу 25 гадоў, ён з Віцебска і вайсковы білет атрымаў на рукі 8 гадоў таму. Праз кіфоз (скрыўленне верхняй часткі пазваночніка) і плоскаступнёвасць яго прызналі непрыдатным да службы ў войску з паметкай «не падлягае медыцынскаму пераагляду».

- На хатні адрас прыйшла позва - 17 кастрычніка з'явіцца на медкамісію. Думаю, за ёй рушыць услед і набор. Ехаць і дазнавацца неахвота, - кажа маладзён. - Цяпер я працую за мяжой і збіраўся з'ездзіць у Беларусь. Позва прыйшла за тыдзень да таго, як я планаваў ехаць дадому. Пашанцавала, што не паехаў раней - трэба свечку ў царкве паставіць.

У 22-гадовага Вячаслава з Менска быў падобны дыягназ - кіфоз трэцяй ступені. У 2020 годзе яго не ўзялі ў войска. Загадалі прайсці паўторную медкамісію цягам трох гадоў.

- Па дурасці пайшоў у вайсковы камісарыят і цяпер прыдатны, - бядуе хлопец. - Медкамісія пацвердзіла дыягназ, але, відаць, цяпер ён ужо не дае права на адтэрміноўку. Праз тыдзень прызыўная камісія, у канцы кастрычніка ўжо забіраюць у войска. У сяброў, у якіх былі адтэрміноўкі, сітуацыя такая ж. Новых адтэрміновак не далі, амаль усе ідуць служыць у кастрычніку.

Вячаслаў планаваў пераезд у Польшчу, але «фінансы не дазволілі». Кажа, што са сваім лёсам «змірыўся».

— Выйсця няма — давядзецца ісці ў войска. Да сваёй хваробы я абвык (хоць чым старэйшым станаўлюся, тым больш яна дае аб сабе ведаць). Кіфоз - гэта сутуласць. Выяўляецца як сталы лёгкі боль у спіне. Узмацняецца пры нагрузках і ад доўгай сядзячай працы, - рэзюмуе маладзён.

Запрасілі ў вайсковы камісарыят і 24-гадовага мужа Алены. Муж і жонка жывуць у невялікім горадзе ў Гомельскай вобласці. Мужа ў войска не прызвалі - таксама праз хваробу пазваночніка. Паўторную медкамісію ён мусіў прайсці да 2024 года. Са слоў жанчыны, позву яны не атрымлівалі. З вайсковага камісарыяту ім проста патэлефанавалі.

- Спачатку сказалі, каб прыйшоў ўвосень. Калі не атрымаецца - у студзені. Позву з дакладнай датай муж так і не забраў, на камісію не хадзіў і не плануе, - тлумачыць Алена. - У вайсковым камісарыяце сказалі, што такія праверкі - звычайная практыка. Паабяцалі не адпраўляць у частку да заканчэння тэрміна адтэрміноўкі. Правяраць не жадаем - наш знаёмы сышоў у войска ў траўні, хоць адтэрміноўка была да восені. Яе скасавалі.

Атрымаў позву і 23-гадовы Аляксандр з раённага цэнтру ў Магілёўскай вобласці. Год таму медкамісія паставіла яму дыягназ: нерэўматычная хвароба сэрца. У кастрычніку хлопцу трэба прайсці паўторнае абследаванне.

Вайсковы камісарыят: «Мы звычайныя выканаўцы»

Пад выглядам кіраўніка прадпрыемства, супрацоўнікам якога прыйшлі позвы, журналіст «Зеркала» датэлефанаваўся ў вайсковы камісарыят Магілёўскай вобласці.

- Прыходзяць позвы людзям, якія раней атрымлівалі адтэрміноўкі на некалькі гадоў па стане здароўя. Наколькі гэта масавая практыка? Да чаго рыхтавацца?

- Няправільна называць гэта адтэрміноўкай. Людзі былі залічаныя ў запас па стане здароўя. Паводле беларускага заканадаўства яны абавязаныя прайсці медыцынскі пераагляд цягам пэўнага тэрміну. Адтэрміноўка даецца толькі прызыўнікам. Вы апісваеце выпадак не прызыўніка, а вайсковаабавязанага з вайсковым білетам на руках.

Так, згодна з пастановай Савета Міністраў нумар 868 аб вайскова-ўрачэбнай экспертызе, вайсковаабавязаныя павінны перааглядацца цягам трох гадоў. У пачатку гэтага года ў пастанову былі ўнесеныя змяненні. І цяпер мы выклікаем вайсковаабавязаных на пераагляд па пэўных медыцынскіх артыкулах.

Калі вашы супрацоўнікі паўторна будуць прызнаныя непрыдатнымі, то ўсё будзе з імі нармальна - працягнуць добрасумленна працаваць на карысць вашай арганізацыі. Калі ж пацвердзіцца, што паводле новых медыцынскіх артыкулаў яны прыдатныя да службы, будуць перададзеныя на воінскі ўлік прызыўнікоў і накіраваныя для праходжання тэрміновай службы.

- У супрацоўніка медкамісія праз некалькі дзён. Яго могуць забраць у войска ўжо ў гэты восеньскі прызыў?

- Гэта разглядаецца індывідуальна ў кожным выпадку. Што за чалавек? Якія ў яго былі хваробы? Якія сямейныя абставіны? Не ведаючы ўсёй сітуацыі, не магу канкрэтна сказаць.

- Напэўна, вельмі шмат людзей цяпер выклікаюць на паўторныя медкамісіі? Людзей, якіх раней не бралі ў войска праз блізарукасць, плоскаступнёвасць, скаліёз.

- Разумееце, не прадстаўнікі абласнога вайсковага камісарыяту ўносілі змены ў спіс хвароб. Гэта медыкі вызначалі. Пытанне да іх, а не да вайскоўцаў. Мы звычайныя выканаўцы. Робім усё, што нам прадпісанае нормамі заканадаўства. Самі нічога не выдумляем.

З якімі захворваннямі цяпер бяруць у войска?

Згодна з пастановай Мінабароны, прыдатнымі для праходжання тэрміновай вайсковай службы і службы ў рэзерве прызнаюцца людзі з атлусценнем другой ступені і індэксам масы цела 37 кг/м². Раней ім прысвойваўся статус НДМ (непрыдатны да вайсковай службы ў мірны час, абмежавана прыдатны да вайсковай службы ў ваенны час).

Таксама паводле новай інструкцыі для тэрміновай службы ў войску падыходзяць людзі з блізарукасцю кожнага вока ў адным з мерыдыянаў больш за 6 дптр і да 8 дптр, з гемароем без выпадзення вузлоў, з лёгкім цячэннем бранхіяльнай астмы (ці пры адсутнасці прыступаў больш за пяць гадоў), з некаторымі формамі плоскаступнёвасці і дэфармацыі ступні (падрабязней пра гэта можна пачытаць у графе «г» тлумачэнняў да падпункта 13.5 інструкцыі).

Удакладненне па ступені прыдатнасці таксама закранула прызыўнікоў з захворваннямі эндакрыннай сістэмы, разладам харчавання, захворваннямі нервовай сістэмы і сардэчнымі хваробамі, хваробамі скуры, пазваночніка.