28 сакавiка 2024, Чацвер, 14:21
Падтрымайце
сайт
Сім сім,
Хартыя 97!
Рубрыкі

Маці добраахвотніка Эдуарда Лобава расказала пра яго апошні бой

18
Маці добраахвотніка Эдуарда Лобава расказала пра яго апошні бой
ЭДУАРД ЛОБАЎ

Збіраюцца подпісы, каб прысвоіць беларусу добраахвотніку званне «Герой Украіны».

Беларус Эдуард Лобаў на радзіме марыў стаць афіцэрам і для гэтага пайшоў у войска. Пасля выбараў 2010 года трапіў за краты і адседзеў «ад званка да званка», бо адмовіўся пісаць прашэнне аб памілаванні. Пасля вызвалення служыў ва ўкраінскім войску, ваяваў супраць войска РФ, а 26 студзеня загінуў пад Вуглядарам. Ягоная маці Марына Лобава распавяла «Радыё Свабода» пра стаўленне сына да беларускіх пратэстаў, службу ва ўкраінскім войску і апошні бой.

МАЦІ ДАБРАВОЛЬЦА МАРЫНА ЛОБАВА
ФОТА: «РАДЫЁ СВАБОДА»

Служыў у дэсанце і стаў апазіцыянерам

У дзяцінстве Эдуард марыў стаць вайскоўцам і пасля школы пайшоў у войска, служыў у 103-й асобнай гвардзейскай паветрана-дэсантнай брыгадзе ў Віцебску. Дэмабілізаваўшыся ўлетку 2010 года, ён адразу ж уступіў у «Малады фронт» - тады акурат пачалася падрыхтоўка да прэзідэнцкіх выбараў, Лобаў стаў сябрам ініцыятыўнай групы Віталя Рымашэўскага.

Напярэдадні 19 снежня — дня выбараў і разгону пратэстаў яго прэвентыўна затрымалі разам са Змітром Дашкевічам, а потым прысудзілі да 4 гадоў пазбаўлення волі паводле артыкула аб хуліганстве. Марына Лобава прызнаецца, што для яе гэта была трагедыя:

- Я думала, што свет рухнуў. Хаця Эдзік падазраваў, што будуць правакацыі, што яго могуць пасадзіць. Ён мяне папярэдзіў, каб я была гатовая да ўсяго і каб асабліва не перажывала.

Эдзік наогул мяне аберагаў ад усякіх трывог і непрыемнасцяў. Ён ніколі ні на што не скардзіўся. У яго ўсё заўсёды было добра. Нават калі ў турме сядзеў, хварэў там, я даведвалася пра гэта, калі ён папраўляўся. Тое ж самае было і ва Украіне. Ён аберагаў мяне ўвесь час.

«Цвёрда пастанавіў, што пойдзе добраахвотнікам на Данбас»

Пасля вызвалення ў снежні 2014 года за Лобавым устанавілі нагляд. Яго затрымалі на мітынгу на Дзень Волі і завялі чарговую крымінальную справу, і тады Эдуард з'ехаў з Беларусі ва Украіну:

- Я хацела, каб Эдзік з'ехаў у Польшчу. Але ён пастанавіў, што ва Украіне будзе служыць у войску, выканае сваю юнацкую мару - стаць вайскоўцам. Ён цвёрда пастанавіў, што пойдзе добраахвотнікам на Данбас.

Добраахвотнікам Лобаў быў з 2015 года, а ў 2017-м, калі ва ўкраінскае войска дазволілі набіраць замежнікаў, падпісаў кантракт на тры гады ў брыгаду спецыяльнага прызначэння ў Хмяльніцкім.

- Там ён праслужыў 3 гады. Набыў сабе ў Хмяльніцкім невялікую кватэрку, зрабіў рамонт. У яго быў добры сябар Богдан, украінец, які яму дапамагаў. Гэтага сябра забілі на пачатку вайны...

Сына Марына апошні раз бачыла ў 2019 годзе. Пасля пачатку пандэміі мець размаўляць удавалася толькі праз мэсэнджары.

ЗАГІНУЛЫ ПАД ВУГЛЯДАРАМ БЕЛАРУСКІ ДАБРАВОЛЕЦ ЭДУАРД ЛОБАЎ
ФОТА: «РАДЫЁ СВАБОДА»

«Быў упэўнены, што мірным шляхам Лукашэнку не прыбраць»

Са слоў Марыны Лобавай, у 2020 годзе Эдуард не быў прыхільнікам мірных пратэстаў:

- Ён быў упэўнены, што мірным шляхам Лукашэнку не прыбраць. Ён меркаваў, што тады, улетку 2020 года, беларусам трэба было ваяваць. А кветачкі дарыць міліцыянтам - гэта ўжо за гранню. Яны збівалі, гвалтавалі людзей, а дзяўчаты ім кветкі дарылі…

Пасля падзеяў 2020 года Марыне Лобавай таксама давялося з'ехаць з Беларусі, нягледзячы на пакінутыя на радзіме дом і кватэру:

- А калі стала вядома, што затрымліваюць сваякоў тых, хто ваюе ва Украіне, то ўвогуле зразумела, што ў Беларусь нельга вяртацца.

«Калі пачалася вайна, ён мяне ўвесь час суцяшаў, падтрымліваў»

- Калі я чытала, што ў пачатку 2022 года расейцы канцэнтруюць свае войскі каля мяжы з Украінай, я адчувала, што будзе вайна. Пісала Эдзіку пра гэта. Ён мяне суцяшаў: «Не-не, гэта толькі вучэнні», - кажа Марына Лобава. - За тыдзень да пачатку вайны я зноў напісала, што, магчыма, будзе вайна. Эдзік адказаў: «На жаль, мы не можам на гэта паўплываць». Ён усё ведаў.

Перад самай вайной добраахвотнік, адклаўшы адпачынак, прыняўся асвойваць гранатамёты і заходнія супрацьтанкавыя ракетныя комплексы NLAW і Javelin.

- Калі пачалася вайна, ён мяне ўвесь час суцяшаў, падтрымліваў, каб я не хвалявалася, калі яго не будзе ў інтэрнэце, бо могуць быць праблемы з сувяззю. Як толькі я прачынаюся, бяру тэлефон, гляджу, калі Эдзік быў на сувязі. Выходзіў у інтэрнэт нядаўна - я шчаслівая!

УЗНАГАРОДА ЛОБАВА ЗА АБАРОНУ КІЕВА, ПАДПІСАНАЯ ГЕТМАНАМ УСУ ВАЛЕРЫЕМ ЗАЛУЖНЫМ.
ФОТА: «РАДЫЁ СВАБОДА»

«Ён быў вельмі адказным»

Пасля пачатку расейскага ўварвання Лобаў браў удзел у абароне Кіева, атрымаў за гэта ўкраінскую ўзнагароду «За адзнаку ў ваеннай службе» 3-й ступені. Таксама добраахвотнік вызваляў Чарнобыль.

- Пазней яго перакінулі ў самае пекла - пад Вуглядар. Сын быў вельмі стомленым. Пісаў, што не было дзе выспацца нармальна, немагчыма адпачыць. Ніколі не пісаў раней, што цяжка, а тут напісаў, што ўмовы складаныя…

24 студзеня ён выходзіў у інтэрнэт. 25-га я спытала, ці ёсць перамены да лепшага. Ён не адказаў ужо… А 26-га Эдзіка забілі.

Як даведалася Марына Лобава, у тым баі яе сын сабой прыкрываў адыход параненага камандзіра:

- Такі мой Эдзік - ён не кіне нікога ў бядзе, сам не адыдзе ў бок. Ён заўсёды быў адказным. Калі ён сказаў, што будзе так рабіць, дык і зробіць…

Са слоў Марыны, дата пахавання яшчэ невядомая. Цела Эдуарда дагэтуль знаходзіцца ў зоне баявых дзеянняў ва Украіне. Як раней пісала «Радыё Свабода», яго збіраюцца транспартаваць у Польшчу і пахаваць у Варшаве.

Тым часам ва Украіне збіраюцца скласці петыцыю і сабраць подпісы за прысваенне Лобаву звання «Герой Украіны».

Даведка

Эдуард Лобаў - былы палітвязень. Ён быў затрыманы 18 снежня 2010 года разам з лідарам «Маладога фронту» Змітром Дашкевічам, а затым незаконна асуджаны на чатыры гады калоніі строгага рэжыму. Эдуард цалкам адбыў свой тэрмін у калоніі «Ваўчыныя норы».

Лобаў праходзіў тэрміновую службу ў 103-й асобнай гвардзейскай паветрана-дэсантнай брыгадзе ў Віцебску. Ваяваў ва Украіне з 2015-га года.

У 2014 годзе сайт Charter97.org абвясціў яго лаўрэатам Нацыянальнай прэміі ў галіне абароны правоў чалавека імя Віктара Івашкевіча.

Адзначым, што гэта ўжо 19-ты беларус, які аддаў жыццё за незалежнасць Украіны пасля пачатку поўнамаштабнай агрэсіі РФ.

У 2022 годзе загінуў іншы лаўрэат Нацыянальнай прэміяй за абарону правоў чалавека, заснаванай «Хартыяй-97», Васіль Парфянкоў.

Напісаць каментар 18

Таксама сачыце за акаўнтамі Charter97.org у сацыяльных сетках