Далей за Зарэчча не павязуць
1- ІРЫНА ХАЛІП
- 4.10.2024, 11:39
- 18,280
Гомельская калонія пазбаўляецца бунтарак.
Учора, калі праваабаронцы паведамілі, што Вользе Маёравай, прысуджанай да 20 гадоў пазбаўлення волі, дадалі яшчэ паўтара года за непадпарадкаванне адміністрацыі калоніі і перавялі з Гомеля ў Зарэчча, першая думка была - «дзіўна, што толькі зараз». Тыя, хто ведае Вольгу Маёраву, скажуць тое самае. Таму што Маёрава - гэта, тое самае, што сінонім абвостранага пачуцця справядлівасці. І было відавочна, што ў калоніі яна сапраўды гэтак жа будзе змагацца за правы зняволеных, пакуль яе не павязуць на новы суд за непадпарадкаванне.
Вольга Маёрава шмат гадоў была актывісткай Аб'яднанай грамадзянскай партыі. А ў 2016 годзе выйшла з АГП. Тады партыя, як заўсёды, брала ўдзел у выбарах у «палатку»: партыйцы казалі, што ўдзельнічаць трэба для таго, каб займацца антылукашэнкаўскай агітацыяй з выкарыстаннем легальных метадаў – пікеты, сустрэчы з выбарцамі, абыход дамоў у акругах і магчымасць казаць усім і кожнаму, што выбары нелегітымныя, паколькі вынікі будуць сфальсіфікаваныя. Нават сваіх кандыдатаў лідары АГП называлі зусім не «кандыдатамі ў дэпутаты», а спікерамі. То бок, тымі, хто кажа, а не прымае правілы выбарчага фарсу. Але калі рэжым нечакана кінуў костку Ганне Канапацкай з той жа партыі, у АГП разважылі: залера з імі, з фальсіфікацыямі, трэба браць. Вольга Маёрава з яе пачуццём справядлівасці не разумела, як такое магчыма. Яна казала: хлопцы, вы што, гатовы дзеля аднаго мандата заяўляць, што ва ўсіх акругах вынікі сфальсіфікаваныя, а ў адной усё празрыста і легітымна? Гэтак жа несумленна, хлопцы! Аднапартыйцы яе не разумелі: якая, да д'ябла, сумленнасць, калі нам мандат выдалі з царскага пляча рэжыму? Нікому не далі, а нам падарылі, мы найлепшыя за ўсіх. І Вольга Маёрава выйшла з АГП.
Але яна ні на хвіліну не магла заставацца ў бяздзейнасці, спакоі, цішыні. Вольга ўвайшла ў грамадзянскую ініцыятыву «Крок да закона» і пачала збор подпісаў за змену адміністрацыйнага кодэкса, каб спыніць эканамічны ціск на актывістаў. Тады акурат у Беларусі распачалася вялікая рэпрэсіўная кампанія пасля «дармаедскіх» пратэстаў: актывістам ляпілі вялізныя штрафы і адбіралі маёмасць. У 2018 годзе, калі тая самая «палатка» абмяркоўвала закон «Аб абыходжанні з жывёламі», Вольга сабрала валанцёраў-зоаабаронцаў, і разам яны стварылі ініцыятыву «Мы з табой у адным доме». Валанцёры змагаліся за тое, каб у Беларусі прынялі іншы закон - «Аб абароне жывёл», які адпавядае еўрапейскім канвенцыям. Калі Вольга збірала подпісы пад петыцыяй, яе затрымалі за несанкцыянаванае пікетаванне. У суд яна прыйшла са сваім трохлапым сабакам Баем. Бая Вольга калісьці выратавала - забрала з прытулку дадому. І ў суд прывяла яго ў якасці доказу. На прыкладзе Бая яна збіралася расказваць суддзі аб тым, што адбываецца з бадзяжнымі жывёламі ў Беларусі. Таго разу яе аштрафавалі. Да арышту і дваццацігадовага турэмнага тэрміну заставалася больш за два гады.
Не сумняваюся ў тым, што нават калі б Вольга Маёрава не адміністравала тэлеграм-канал Мікалая Аўтуховіча, яе б усё адно пасадзілі. Можа, не на 20 год. Можа, абышлося б меншым тэрмінам. Зрэшты, не абышлося б. Маёраву, як і Паліну Шарэнду-Панасюк, пачалі б кожны раз перад «званком» судзіць нанова, каб не выпусціць. Такія людзі - бясстрашныя, неабыякавыя, якія жывуць дзеля справядлівасці і гатовыя за яе змагацца і ахвяраваць, - пагроза не толькі вялікай уладзе, але і дробнай, мясцовай, удзельнай. Здавалася б, якая логіка ў новым судзе над Маёравай, калі ў яе тэрмін 20 гадоў? З Палінай хаця б зразумела: тэрмін заканчваецца - значыць, патрэбны новы, каб не вызваляць ні пры якіх абставінах. Але дадаваць паўтара гады да наяўных 20? Гэта здаецца несусветным глупствам. Рызыкну выказаць здагадку, што такім чынам адміністрацыя гомельскай калоніі надумала проста пазбавіцца ад палітычнай зняволенай бунтаркі, бо пасля суда паводле 411-м артыкула ў Гомель не вяртаюць - вязуць у Зарэчча, у калонію для рэцыдывістак.
Калі б Беларусь была вялізнай, як, дапусцім, Расея, то Паліна і Вольга даўно ўжо сядзелі б у якім-небудзь Магадане або на Чукотцы, у вечнай мерзлаце і палярнай ночы. Добра, што мы ў Беларусі. Далей за Зарэчча не павязуць: няма куды. Там, вядома, балоты, але хаця б не вечная мерзлата. Так што гуманная ў нас усё ж дзяржава: ні лесапавалу ў тайзе, ні ўранавых руднікоў, ні вечнага лёду пад кайлом.
Ірына Халіп, адмыслова для Charter97.org