Дзікі Захад і метафізічны Пуцін
3- Дзмітрый Пятроў The Moscow Times
- 17.10.2025, 8:19
- 5,460
Чаму аматарам квасу, шчоў і братоў Чарапанавых такое важнае меркаванне Захаду?
З даўніх часоў — хай і з перапынкамі — ідзе спрадвечная барацьба дзвюх частак расійскага грамадства. Першая — прыхільнікі. Другая — «нізкапаклоннікі». Фанаты пасконнасці і лапотнасці і адэпты талерантнасці і ліберальнасці. Яны ніколі не сыдуцца. Але чаму аматарам квасу, шчоў і братоў Чарапанавых такое важнае меркаванне Захаду?
Пётр Першы галіў бароды і апранаў каго мог у заходняе адзенне. Яго нашчадкі — вучылі менуэтам, прымаючы сваіх і чужых паэтаў. Люта злаваліся, калі тыя лаялі непралазны бруд Расіі, яе цемру і рабства. І слёзіліся, калі хвалілі гарэлку, штык, бот і дам.
Яшчэ раз пра нізкапаклонства
Аматары змешваць шампанскае з квасам лаялі гэтае «пакланенне і рабалепства перад замежшчынай». І дарэмна. Іх не слухалі. І заўсёды ўсю дарогу з радасцю ўважліва ўспрымалі оды і з гатоўнасцю пераймалі моды.
Але тое — даўно. А каля 80 гадоў таму за «нізкапаклонства перад буржуазнай культурай Захаду» пачалі караць. Спачатку — паэтаў, пісьменнікаў, рэжысёраў, кампазітараў. А там — панеслася.
Барацьба вырвалася з свету мастацтва ў жыццё звычайнае — у тым ліку і асабістае. «Праўда» выкрывала касмапалітаў, паэт Міхалкоў дакорваў аматараў «замежных налепак» — а «сала рускае ядуць». Французскую булачку перапяклі ў гарадскую. Актрысу Фёдараву ўпяклі на 25 гадоў — каб не нараджала ад замежніка. Абвясцілі — радыё і лямпачкі адкрылі сярод родных асін. І закляймілі рок-н-рол, жуйку, твіст і ўсё тыя ж — «небяскрыўдныя налепкі».
Але любое сказанае «за бугром» добрае слова пра Саюз (і злое пра Захад) у СССР прагна лавілі. Кентэрберыйскаму біскупу далі ордэн, аблізалі «сябра вялікай краіны» Сартра, Дзіна Рыда здымалі ў кіно, а дзеячаў, чые меркаванні хоць крыху адпавядалі інтарэсам Крамля, шчодра цытавалі. І нізкапаклонствам гэта не называлі. Хоць гэта яно і было. І засталося.
Кожнае слова заходняга палітыка, эксперта (рэальнага ці не), журналіста або блогера, якое хоць трошкі іграе на руку агітпрапу, мігам выдаюць і «разганяюць».
Часта — перакруціўшы.
Слова як фактар
Толькі адстаўному штабісту НАТА і генералу Жан-Полю Паломэро сказаць, што на ўварванне ў сваю паветраную прастору альянс «павінен быць гатовы рэагаваць, але не празмерна», бо РФ «будзе рада, калі зб'юць яе самалёт», як z-СМІ абвясцілі: «Экс-камандуючы НАТА папярэдзіў альянс ад удараў па расійскіх самалётах». Маўляў, падпяваў Пяскову.
Толькі экс-феллоу «Фонда Карнегі за мір» прафесарка Джэніфер Кавана напалохана напісала ў Responsible Statescraft, што перадача Кіеву «Тамагавкаў» тэхнічна складаная і рызыкоўная, як z-СМІ весела закрычалі: «Украіна не зможа выкарыстоўваць «Тамагавкі»!» Дарэчы, выдаўца Responsible Statescraft — Quincy Institute — імкнецца абмяжоўваць вайсковы кампанент у палітыцы ЗША. Такія структуры, што адкідваюць адказ гвалтам на агрэсію, у Маскве ахвотна выкарыстоўваюць інфармацыйных апрацоўшчыкаў.
Там жа не толькі з лупай вышукоўваюць у заходняй перыёдыцы падобныя тэксты і фразы. Але і вядуць рэестр універсітэтаў, мазгавых цэнтраў, некамерцыйных арганізацый, СМІ і іншага, чыя накіраванасць — гуманная і ліберальная — пры выпадку можна спрытна маніпуляваць у людаедскіх мэтах. А то і самі грошай уліюць у які-небудзь замежны медыярэсурс.
Тое самае і з прыватнымі асобамі. Усе яны на прыкмеце. Вось ядкі сіньёр Арсіні, былы супрацоўнік чырвонай Unita, а цяпер — папулісцкай Il Fatto Quotidiano, піша — маўляў, дарма «ніхто не ўлоўіў сарказм у прамове Трампа пра магчымую перамогу Украіны», а гэта ён так «ўляпіў смачны тумак» ЕС. І пакуль буйны Zахад ернічае, z-рэдактары цягнуць яго ў стужку навін.
Прыкладаў — мора. У ЗША — Альфрэд дэ Заяс, Дэн Дэвіс, Моніка Шоўолтэр, Эл Крук, Скот Рытэр, Даг Макгрэгар. У Францыі — Філіппо і Дзюпон-Эньян. У ФРН — Сара Вагенкнехт і яе былы муж Ральф Німаер — махляр, які хаваецца ў РФ. У Нарвегіі — Глен Дызен. Ва Італіі — дэ Лука і Валле. На Кіпры — Хрыстафору і Панайоту. У Англіі — «аналітык», што пісаў пра бяссілле Кіева супраць ракет РФ, не заўважаючы спальвання завода «Электрадэталь» і мноства НПЗ — Алекс Меркурыс.
Колькі іх? Куды іх гоняць?
Болей аду!
У РФ вельмі любяць заходнія тэксты пра ядзерную вайну. Прынстанскую распрацоўку «Plan A». Кнігу Анні Якобсэн «Ядзерная вайна. Сцэнарый», якую ўсур'ёз успрыняла «Асацыяцыя кантролю над узбраеннямі». Даклад «Аналіз рызык і метадаў ядзернай вайны і тэрору», які прасоўвае National Academies Press.
Усе гэтыя сур'ёзныя структуры абмяркоўваюць «ракетны апакаліпсіс», «д'ябальскую катастрофу» і «глабальны ад».
А абмеркаванні падхопліваюць z-маніпулятары. Метафізічныя метафары не выпадковыя. У еўрапейскай масавай свядомасці (а ці не еўрапейцы жывуць у РФ і Амерыцы?), нягледзячы на, здавалася б, укарэненую секулярызаванасць быцця, слова Бібліі — фактар. Яно адгукаецца ў душах ярка, хоць і падспудна. Звяр з бездані. Мефістофель. Геена агняная. Яны заўсёды недзе побач. І з гэтым дружаць шарлатаны і графаманы, дапушчаныя ў высокія кабінеты ультракансерватыўных медыядзеячаў і фельдагітатараў РФ.
Вось прайдоха Дугін вые: «Заходняя цывілізацыя апанаваная бесам». Пра гэта яму данёс асабіста Такер Карлсан. Так і сказаў: «Захадам кіруюць звышнатуральныя істоты з аду». І так і трэба. Чаму?
«Захад адрокся ад Хрыста 500 гадоў таму».
«Нябачныя разумныя істоты — гэта значыць, бесы — існуюць».
«Калі мы бачым кіраўнікоў Захаду, цяжка адагнаць адчуванне, што яны апанаваныя бесамі».
«Калі чалавек ліберал — ён апанаваны бесам. Калі верыць у прагрэс і эвалюцыю — апанаваны бесам. Калі матэрыяліст, атэіст і прыхільнік навуковай карціны свету — апанаваны бесам».
«Карлсану можна верыць. Ён хрысціянін».
Во ж бо! Крамлёўскі балтун апакаліпсісу называе сябе чадом праваслаўя, а верыць англіканіну Карлсану. Хоць паводле яго логікі якраз англіканы і апанаваныя:
яны пратэстанты, а значыць — ерэтыкі;
захоўваюць літургічныя формы, блізкія да каталіцкіх, а значыць — ерэтыкі;
увялі жаночае святарства, а гэта ўвогуле богапраціўна!
Ды як такім карлсанам верыць? А даводзіцца, трэба!
І ўжо клічуць з трыбун кананізаваць Жырыноўскага, друкуюць на майках Пуціна ў німбе, вяшчаюць з нетраў:
«Тое, што здзяйсняе Расія, — лёсавызначальная, метафізічная барацьба. Брань не супраць крыві і плоці, але супраць мірапраўцаў цемры веку гэтага, супраць духаў злобы паднябесных…»
То-бок пад бомбамі гінуць не дзеці і пенсіянеркі ў Кіеве, Дніпры, Палтаве і Адэсе, а духі злобы. А бомбы нясуць, а накіроўваюць іх — анёлы святла? Ацямніцеся, іроды.
Дар Валдая
Гэта адбываецца проста цяпер. Z-медыя выходзяць з загалоўкамі кшталту «Пачалося ў 22:47. Варта было Пуціну скончыць «Валдай», — і тэкстамі — «Атака цягнецца шмат гадзін. Нанесены ўдары каля 300 БПЛА, сямнаццаццю крылатымі і сямю балістычнымі ракетамі».
І тут жа — «Менавіта гэтыя словы Пуціна на Валдаі будзе цытаваць увесь свет». Ну куды ж ім без меркавання свету? А што ж сказаў? Ды вось, маўляў, увайшлі мы «ў перыяд пошуку, які ідзе шмат у чым навобмацак». Гэта не так. Ракеты ляцяць у намечаныя мэты. І збіваюць іх не ўсляпую.
Але пошук ёсць.
Глабальны крызіс дзяржаўнасці. Распад інстытутаў і правісанне нітак грамадскай звязанасці. Расгубленасць элітаў і кволасць экспертызы. Дрыж перад дронавым мурлом мяшчаніна. Саўдзел і падтакванне Дэвісаў і Меркурысаў. Адкрытыя правакацыі ў небе Еўропы і таемныя аперацыі на яе блаславёнай зямлі. Паход крывавай фундаменталісцкай архаікі супраць свабоды і развіцця. Вось што стымулюе пошук.
Яго частка — паўстанні ў Непале, Інданезіі, Марока. Яны — пролаг.
Дзмітрый Пятроў, The Moscow Times