7 снежня 2025, Нядзеля, 11:35
Падтрымайце
сайт
Сім сім,
Хартыя 97!
Рубрыкі

Вельмі актуальны помнік

15
Вельмі актуальны помнік
Дзмітрый Чарнышоў

Грозны быў параноікам і падазраваў усіх у здрадзе.

У цэнтры Валагды ўсталявалі помнік Івану Грознаму. Губернатар Філімонаў назваў яго «сімвалам рускага свету». Поўнасцю згодны з народным абраннікам. Сапраўды — сімвал.

Хацеў захапіць краіны Балтыі і 25 гадоў вёў найцяжэйшую і крывавую вайну. Краіна даўно надорвалася, усім было зразумела, што Лівонская вайна прайграна, але ён працягваў, працягваў і працягваў пасылаць сваіх салдат у мясарубку. У выніку эканоміка Расіі была цалкам разбураная, а ўсе заваяваныя землі давялося аддаць. І сваіх яшчэ дадаць.

Каб утрымаць уладу, увёў найжорсткую апрычніну. Гэта была асабістая гвардыя цара. Яе сімвалы: сабачая галава (грызуць ворагаў) і мятла (вымятаюць здраду). Апрычнікі насілі чорнае і кляліся служыць толькі цару і не шкадаваць нікога. Вельмі любілі апрычнікі адбіраць чужую ўласнасць — землі, грошы, тавары. Учынілі масавыя забойствы і рабаўніцтвы ў Цверы, Кліне і ў Таржку.

Катаванні пры Грозным былі нормай. Людзей варалі ў кіпені, смажылі на распаленых патэльнях, рэзалі на кавалкі нажамі, саджалі на кол, аблівалі кіпячай і ледзяной вадой па чарзе, каб падоўжыць пакуты. Князь Афанасій Вяземскі быў зажарэны на патэльні. Івана Віскаватава, кіраўніка Пасольскага прыказу, прывязалі да слупа і адразалі ў жывога рукі і ногі па кавалках. Людзей катавалі не дзеля прызнання, а дзеля запалохвання — прызнанне часта было неістотным.

Грозны быў параноікам і падазраваў усіх у здрадзе. Напрыклад, аднаго з галоўных сваіх апрычнікаў — Аляксея Басманава. Іван загадаў яго ўласнаму сыну забіць бацьку. Сын адмовіўся, і тады забілі абодвух. Увогуле часта выразалі ўсю сям’ю падазраваных, каб не заставалася мсціўцаў.

Ноўгарад за падазрэнне ў здрадзе быў акружаны, каб ніхто не ўцёк — Іван загадаў абліваць ноўгарадцаў запальнай сумессю і потым, абгарэлых і яшчэ жывых, скідваць у Волхаў. Людзей забівалі да смерці палакамі, кідалі ў раку Волхаў, смажылі ў распаленай муцэ. Ноўгарадскі летапісец пісаў, што былі дні, калі колькасць забітых дасягала паўтары тысячы; дні, у якія забівалі 500–600 чалавек, лічыліся «шчаслівымі».

Пра пахатлівасць Грознага і васьмі ягоных жонак нічога пісаць не буду. Узгадаю толькі, што ў дзяцінстве Ваня любіў забіваць катоў і птушак. Сабак скідваў з даху Крамля і глядзеў, як яны разбіваюцца.

Пры Грозным пачалася дэмаграфічная катастрофа — краіна страціла да чвэрці насельніцтва, і цэлыя рэгіёны апусцелі. Сельская гаспадарка заняпала, гандаль быў падарваны, а казна пустая. Пасля Грознага пачаўся Смутны час.

Вельмі актуальны помнік.

Дзмітрый Чарнышоў, «Фэйсбук»

Напісаць каментар 15

Таксама сачыце за акаўнтамі Charter97.org у сацыяльных сетках