«Атрымаеш заробак — а праз чатыры дні грошай няма»

Беларусы расказалі пра свой узровень жыцця.

Беларусы ўнутры краіны расказалі «Салідарнасці» пра свой узровень жыцця — колькі зарабляюць, на што трацяць і ці ўдаецца адкладаць. Усе імёны суразмоўцаў змененыя.

Юлія, 20 гадоў. «Любы адпачынак плануем за месяц»

— Я жыву з бабуляй і цёткай. Дзякуй сям'і, што хаця б пытанне жылля ў мяне закрытае. Працую барыста, у сярэднім выходзіць каля 1,5 тысячы рублёў. Палова з іх ідзе на ежу.

Адкладаць так, каб у мяне былі назапашаныя грошы, не атрымліваецца. Калі і адкладаю, то на рэчы кшталту зімовай курткі. Раней часта пазычала грошы. Напрыклад, заробак у пятніцу, а ў панядзелак у мяне скончыўся шампунь. Цяпер на такія выпадкі маю 100-200 рублёў у запасе. Іх жа трачу, калі затрымліваюць заробак.

На забавы сыходзіць 100-150 рублёў у месяц — гэта прыблізна дзве сустрэчы ў кавярні або бары. Часам таксама хаджу ў басейн. Любы адпачынак мы з сябрамі плануем: напрыклад, дамаўляемся, што праз месяц ідзём у бар і трацім там 100 рублёў.

Па назіраннях, моладзь цяпер стараецца вучыцца фінансавай граматнасці. А старэйшаму пакаленню сапраўды не стае грошай. Асабліва цяпер усім цяжка са здароўем — платныя прыёмы ў лекара, як і лекі, вельмі дарагія. На гэта заўсёды трэба адкладаць.

Ксенія, 26 гадоў. «Для камфортнага жыцця ў Гродне трэба атрымліваць 3500-4000 рублёў на чалавека»

— Я нядаўна пераехала, таму выдаткі адпаведныя. Калі пачынала шукаць працу ў Гродне, думала, што атрымліваць 2000-2500 рублёў, маючы ўласнае жыллё, — гэта раскошны максімум.

Цяпер, акрамя асноўнай працы, бяру дадатковыя праекты — у месяц выходзіць плюс-мінус 3000 рублёў. І я выхожу ў нуль. Большую частку грошай трачу на рамонт і навучанне — пайшла ў аўташколу і на павышэнне кваліфікацыі. Калі скончу рамонт, падпрацоўваць перастану — мой штомесячны даход будзе каля 2200 рублёў.

З абавязковых выдаткаў у мяне камуналка і аплата тэлефона — гэта каля 200 рублёў, а таксама ежа — каля 800 рублёў. Астатняе будзе сыходзіць на абанемент у басейн, адзенне па неабходнасці і дасуг кшталту паходу ў тэатр. Плюс навучанне і касметыка. Адкладаць з гэтых грошай, думаю, не атрымаецца.

Лічу, што для камфортнага жыцця ў Гродне трэба атрымліваць 3500-4000 рублёў на чалавека, маючы сваё жыллё. Выходзіць, мой «раскошны максімум» за пяць месяцаў павялічыўся ўдвая. Але і цэны за гэты час выраслі ў геаметрычнай прагрэсіі.

Калі казаць па назіраннях, то мая сям'я — сярэдні клас. Трымаюцца на нагах даволі ўпэўнена, хаця выдаткі на прадукты апошнім часам стараюцца скарачаць. Пры гэтым раней куплялі ўсё, што хацелася. Вось бабулі грошай не стае, у яе толькі пенсія.

На падарожжы ніхто з нас не адкладае, спачатку хочам закрыць патрэбу ў рамонце. Ды і выехаць цяпер складана.

Анастасія, 32 гады. «Захацелі міні-трактар у вёску — купілі»

— Пачынаючы з восені мінулага года мы жылі на заробак мужа — гэта каля 1300 еўра (каля 4400 рублёў). У нас няма дзяцей, але ёсць котка і машына. Грошай у цэлым хапала, але бывала, даводзілася думаць, браць нешта ці не. Запісвалі котку да ветэрынара толькі на першыя дзве тыдні пасля заробку, бо ніколі не ведаеш, колькі аддасі грошай.

Пры гэтым мы стараліся адкладаць грошы на паездкі і падарункі сваякам на дні нараджэння.

Цяпер я знайшла працу, але заробак яшчэ не атрымлівала. Спачатку хачу пакрыць асабістыя патрэбы, якія да гэтага не магла сабе дазволіць, а потым адкладаць на падарожжа.

За апошнія пяць гадоў наш даход вырас, але і патрэбы таксама, таму заўсёды адчувалася пэўная складанасць: растэрміноўкі на тэхніку, аплата навучальных курсаў.

У нашых бацькоў сітуацыя розная. Мае добра зарабляюць. Захацелі міні-трактар у вёску — купілі. У наступным месяцы яшчэ нешта купяць. Плюс аплачваюць вучобу сястры.

Свякроў зарабляе менш за 1000 рублёў, свёкар — больш. Але яны ўмеюць назапашваць. Колькі гадоў запар ездзяць у санаторый на 7-10 дзён з падтрымкай прафкама, плюс самі даплачваюць.

Надзея, 52 гады. «Вельмі ратуе картка растэрміноўкі «Халва»

— Асноўная частка выдаткаў — гэта прадукты. Яны няўхільна даражэюць. У рэстараны мы наогул не ходзім, машыны таксама няма. Дзеці выраслі, грошай не просяць. Дачцэ плацім за навучанне, але тут нам проста пашанцавала — здаём кватэру, якая дасталася ў спадчыну.

Культурна бавіць час цяпер дорага — за год у тры разы выраслі цэны на балет.

На адпачынак часам ездзім. У мінулым годзе гэта была Турцыя, але сёлета цана ўжо непад'ёмная, не паехалі.

Рэчы таксама стараемся радзей купляць, бо шопінг усё менш даступны, асабліва ў крамах кшталту Zara і Mango.

Што да акружэння, ёсць знаёмыя, якія зарабляюць значна менш за мяне, ёсць тыя, хто значна больш. Людзі, якія мала зарабляюць, умудраюцца адкладаць, але якой цаной. Яны ядуць дрэнную ежу, нікуды не ходзяць, не выязджаюць, гардэроб абнаўляюць у секанд-хэндзе на Ждановічах, а дзеці не атрымліваюць вышэйшую адукацыю.

Яны адкладаюць на старасць. У мяне назапашванняў няма. Можа, пашкадую ў старасці, але трымаць сябе ў чорным целе не магу.

Іншая катэгорыя знаёмых — тыя, хто не мае патрэбы ў грошах. Купляюць сабе розныя дарагія рэчы, потым губляюць цікавасць, купляюць зноў. Заўважыла, што эмоцый у іх асабліва няма. Дык што нават не ведаю, каму тут лепш.

Вяртаючыся да сябе, скажу, што зарплаты ў 3600, як кажуць у статыстыцы, у нашай сям'і няма. Я не магу набыць усе прадукты, якія хачу. Той жа ласось, фісташкі. Пры гэтым заўважыла, што ў краме ў кожнага другога ў вазку ёсць алкаголь. У кагосьці даражэйшы, у кагосьці таннейшы. Людзі шмат п'юць.

Яшчэ адзначу, што вельмі ратуе картка растэрміноўкі «Халва». Калі ў нас быў капітальны рамонт, то купляла тэхніку, каструлі, патэльні, келіхі. Часам лепш нешта падаражэй узяць, але ў растэрміноўку — даўжэй праслужыць. А так у месяц 10 рублёў плаціш — гэта наогул незаўважна.

Інга, 43 гады. «Ад заробку да заробку»

— Я б сказала, што і мая сям'я, і сем'і ў акружэнні — жывём ад заробку да заробку. Бывае і наогул: атрымаеш заробак, а праз чатыры дні грошай няма. У нас з мужам на дваіх у месяц атрымліваецца каля трох тысяч рублёў. Найбольшая частка выдаткаў — гэта ежа. Потым — рэчы.

Апранаемся ў асноўным на рынку, у крамах мас-маркет або заказваем на Wildberries.

Таксама кожныя тры тыдні я раблю пакрыццё гелем на руках і раз на месяц педыкюр без пакрыцця — гэта прыкладна 100 рублёў.

У кубышку стараемся перыядычна адкладаць, але гэтыя грошы там доўга не ляжаць. Прычым трацім іх не на нейкія важныя рэчы, а проста на жыццё, калі заробку не стае.

Адпачываць у цёплыя краіны не ездзім наогул. Раз на год-паўтара можам выехаць у Польшчу або Літву, раз на год — у нейкі беларускі горад.

Калегі, па назіраннях, жывуць гэтаксама. Асабліва не стае тым, у каго ёсць дзеці або крэдыты.

Вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL97116022020000000216711123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас charter97@gmail.com