Навукоўцаў здзівілі спадарожнікі Урана

Яны больш дзіўныя, чым чакалася.

У Урана ёсць даволі дзіўныя спадарожнікі. Першыя інфрачырвоныя спектры маленькіх унутраных спадарожнікаў планеты, згодна з даследаваннем, паказалі, што іх паверхні значна больш чырвоныя, цёмныя і ўтрымліваюць менш вады, чым паверхні больш буйных і аддаленых ад Урана спадарожнікаў, піша Space.

Пакуль адзіным касмічным апаратам, які вывучаў Уран з блізкай адлегласці, з’яўляецца «Вояджэр-2». Зонд NASA праляцеў міма Урана ў 1986 годзе. Тады астраномы ведалі, што ў Урана ёсць 5 спадарожнікаў, але «Вояджэр-2» выявіў яшчэ 11. За апошнія 39 гадоў навукоўцы выявілі яшчэ 13 спадарожнікаў, і паводле стану на 2025 год у Урана выяўлена 29 спадарожнікаў. Апошні быў адкрыты раней у гэтым годзе. Гэты спадарожнік, абазначаны як S/2025 U1, пакуль з’яўляецца самым маленькім сярод усіх спадарожнікаў Урана, бо яго дыяметр складае прыкладна 10 км. Найбуйнейшы спадарожнік Урана — Тытанія, яго дыяметр каля 1577 км.

Многія спадарожнікі Урана, адкрытыя за апошнія 39 гадоў, маюць даволі малыя памеры — ад некалькіх дзясяткаў да менш як 200 кіламетраў. Большасць гэтых спадарожнікаў круціцца вакол планеты ўнутры або непасрэдна за межамі сістэмы кольцаў Урана, побач з яркім ледзяным гігантам.

Усе гэтыя асаблівасці ўскладняюць астраномам вывучэнне самых маленькіх спадарожнікаў Урана. Але гэтую праблему дапамог вырашыць магутны інфрачырвоны касмічны тэлескоп «Вэбб».

Астраномы назіралі Уран у некалькіх інфрачырвоных дыяпазонах і атрымалі больш дэталёвае ўяўленне пра ўнутраныя спадарожнікі планеты. Гэтыя назіранні далі першую інфармацыю пра інфрачырвоную яркасць самых маленькіх спадарожнікаў.

Як паказала даследаванне, большая частка ўнутраных спадарожнікаў дэманструе вельмі падобныя ўласцівасці. Яны, як правіла, значна чырваней, цямней і ўтрымліваюць менш вады, чым большыя знешнія спадарожнікі Урана: Міранда, Арыэль, Умбрыэль, Тытанія і Аберон.

Але асабліва астраномаў здзівіў спадарожнік Маб. Новыя назіранні паказалі, што паверхня Маб больш блакітная і мае больш вады, чым паверхні іншых унутраных спадарожнікаў Урана. Таксама інфрачырвоны спектр паверхні Маб вельмі падобны да спектра спадарожніка Міранда, арбіта якога знаходзіцца найбліжэй да кольцаў Урана і Маб.

Новае даследаванне значна пашырае існыя веды і выяўляе ўражлівыя адрозненні ў складзе і адбівальнай здольнасці паверхняў такіх спадарожнікаў, як Маб, Купідон і Пердыта.

Пра малыя ўнутраныя спадарожнікі Урана яшчэ шмат чаго трэба даведацца, асабліва адносна іх паходжання і складу. Больш дакладныя даныя пра іх шчыльнасць, форму і ўласцівасці паверхні дапамогуць вызначыць, ці з’яўляюцца гэтыя спадарожнікі фрагментамі, што ўзніклі ў выніку сутыкненняў, захопленымі гравітацыяй Урана аб’ектамі або рэшткамі, звязанымі з фарміраваннем кольцавай сістэмы ледзянага гіганта.

Паколькі зонд «Вояджэр-2» назіраў за Уранам нядоўга, ён змог даць толькі абмежаваную інфармацыю пра арбітальныя перыяды і адлегласці маленькіх спадарожнікаў ад Урана. Калі астраномы параўналі бягучае становішча спадарожнікаў з мінулымі данымі, некаторыя спадарожнікі аказаліся не там, дзе, здавалася б, мусілі быць.

Паводле слоў навукоўцаў, даследаванне маленькіх спадарожнікаў Урана будзе працягнута, каб лепш зразумець, як спадарожнікі і кольцы планеты могуць уплываць адзін на аднаго.

Вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL97116022020000000216711123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас charter97@gmail.com