Вызваленыя беларускія палітвязні правялі першую прэс-канферэнцыю ў Вільнюсе

Анлайн-трансляцыя.

Сёння ў Вільнюсе прайшла першая сумесная прэс-канферэнцыя беларускіх палітвязняў, якія ўчора выйшлі на волю.

Сайт Charter97.org вёў тэкставую анлайн-трансляцыю канферэнцыі.

16:00 Палітвязні таксама адказалі на пытанні аўдыторыі.

— Аказваўся ці на вас ціск, каб прымусіць да супрацоўніцтва з адміністрацыяй?

Віталь Бондарук, блогер: Так, гэта іх праца. Ужываюць розныя катаванні, найбольш распаўсюджанае — катаванне хлорам. Гэта залежыць ад чалавека, імкнуцца зламаць самых слабых.

Ларыса Шчыракова: Мне прапаноўвалі, але я сказала: не, дайце мне памерці ў статусе прыстойнага чалавека.

— У часткі людзей забралі пашпарты. Колькі людзей засталося без дакументаў, як гэта адбывалася?

Мікалай Дзядок: Калі нас перадалі на мяжу, у ўсіх 13 чалавек, якія да гэтага знаходзіліся ў СІЗА КДБ, у асабістай справе не аказалася пашпарта.

Сяргей Спарыш: Забралі не толькі пашпарты, але і многія асабістыя рэчы — у мяне забралі абручальны пярсцёнак і 9 кніг.

— 3 верасня быў знойдзены павешаным Андрэй Паднябенны. Што вам пра гэта вядома?

— Гэтая інфармацыя доўга хавалася і замоўчвалася. Вядома толькі, што ён не мог зрабіць гэта сам, ён быў у нармальным псіхалагічным стане, меў добрыя адносіны ў калектыве.

— Чым плануеце займацца?

Мікалай Дзядок: Хачу аднавіць свае сацыяльныя сеткі, займацца палітычнай асветай і працягваць рабіць тое, чым займаўся пяць гадоў таму да арышту.

— Як цяпер стан вашага здароўя?

Генадзь Фядыніч: Дзякуй, не дачакаюцца!

— Як сябе адчуваюць у зняволенні нашы жанчыны?

Ларыса Шчыракова: Мне пашанцавала пазнаёміцца з Марынай Золатавай. Яна добра трымаецца, займаецца спортам, карыстаецца аўтарытэтам у сваім атрадзе. Каця Андрэева — заўсёды прыгожая, але ўжо вельмі стамілася ад сядзення ў калоніі (ужо 5 гадоў). Хачу дадаць, што цяпер у ПКТ знаходзіцца Наста Лойка. Я спадзяюся, што гэта ўжо святло ў канцы тунэля, і хутка ўсе яны выйдуць.

15:40 Андрэй Крылоў, былы палітвязень: У нас ёсць палітвязні, якія ідуць асобнай галінай і іх не згадваюць — гэта ксяндзы. Трэба звяртацца ў Ватыкан. Каталіцкую царкву лічаць польскай, таму нагрузка на ксяндзоў вялікая. Іх моцна гнабяць. Калі ласка, звярніце ўвагу на гэта!

15:22 Аляксандр Манцэвіч, выдавец з Маладзечна: Мы застаёмся палітвязнямі, таму што не можам вярнуцца на Радзіму, дадому, да сваіх сем'яў. Хачу нагадаць пра аднаго зняволенага, які яшчэ застаецца там: Вячаслаў Арэшка, 1955 года нараджэння, лідар прафсаюза, праходзіў па адной справе з Генадзем Фядынічам. Ён цалкам страціў зрок у турме. Калі ён сам ідзе па калідоры, то разбіваецца ў кроў, і ён не адзін такі, хто страціў там здароўе. Трэба памятаць пра гэтых людзей і іх лёсы.

15:11 Ларыса Шчыракова, журналістка: Дональд Трамп цяпер — мой прэзідэнт. Хачу таксама падзякаваць маім родным, неверагодным беларусам — за падтрымку, перадачы і іншую дапамогу. Не забуду адну перадачу — два яблычкі ад, напэўна, пенсіянеркі, у мяне нават слёзы навернуліся на вочы. У СІЗА я вывучала мовы — іспанскую, італьянскую і французскую, а таксама псіхалогію. Таксама я навучыла народ у атрадзе гуляць у шахматы, арганізавала вечар паэзіі, дзе чытала майго любімага паэта Анатоля Сыса «Гараць камяні ў маім логвішчы». Мне вельмі дапамагала спеванне: у камеры мы рабілі гэта кожны дзень. Чаго я не дарую гэтаму рэжыму: 2 гады я і так пражыла ў пекле, пад пастаяннай пагрозай, што мяне арыштуюць. А таксама не дарую ім таго, што яны мучылі майго сына: усе вобшукі праводзіліся пры ім, калі мяне пасадзілі, яны прыходзілі да яго, правяралі камп'ютар, дапытвалі без адваката, прымушалі быць сведкам супраць мяне.

15:00 Аляксандр Ярашук, лідар Беларускага кангрэса дэмакратычных прафсаюзаў (БКДП): Хачу нізка пакланіцца беларускаму народу, які даваў нам сілы. Мы сёння працягваем слаўную, шматвяковую гісторыю нашага народа, і ў мяне слёзы навернуліся на вочы, калі я пачуў сёння «Магутны Божа» ў выкананні «Вольнага хору». Твая місія ў жыцці можа лічыцца паспяхова выкананай, калі ты стаў прыкладам для сваіх дзяцей — і я ў гэтым пераканаўся. Самая жорсткая, жудасная ШІЗА ў Беларусі знаходзіцца ў Шклоўскай зоне. Я думаў, што не перажыву там першую ноч — але я яе перажыў у свае 73 гады, і калі перажыў, зразумеў, што ніхто ўжо не зможа ўзяць надо мной верх. І калі я выйшаў, я сказаў «ідзіце вы ўсе далёка-далёка». І пачаў спяваць. І якая была рэакцыя аховы? А ніякая — цішыня. Бо яны баяцца. Яны ахоплены страхам і толькі хаваюцца пад маскамі. Дык хто ж гаспадар у краіне, калі яны хаваюцца? Яны ведаюць, што расплата прыйдзе. І мы туды прыйдзем — бо мы сапраўдныя гаспадары сваёй любімай Беларусі, і не пашкадуем для яе нават жыцця.

14:53 Генадзь Фядыніч, старшыня незалежнага прафсаюза РЭП: Палітвязняў вылучаюць у асобную групу, называюць «бчбшнікамі», не ведаю, чым яны кіруюцца. Але магу сказаць: як сябе паставіш, такім і будзе да цябе стаўленне. Зняволеныя, якія нават сядзелі па 15–20 гадоў, звярталіся да мяне па бацьку. Турэмнае начальства спалохалася, думаючы, што я магу стварыць там прафсаюз.

Генадзь Фядыніч таксама прачытаў напісаны ў зняволенні верш. Ён таксама падзякаваў Дональду Трампу, уладам краін ЕС, Польшчы, Літве, праваабаронцам і заклікаў дзейнічаць, пакуль усе палітвязні не выйдуць і ніхто новы не сядзе.

14:42 Мікалай Дзядок, актывіст і блогер: Хачу падзякаваць маім сябрам і паплечнікам па анархісцкім руху, а таксама краінам Еўрапейскага саюза, асабліва Літве і Польшчы. Вялікі дзякуй таксама Дональду Трампу, які, нягледзячы на аддаленасць сваёй краіны, памятае пра палітвязняў у Беларусі. Свет проста не ўяўляе маштабаў катаванняў і здзекаў над людзьмі ў Беларусі. Калі б я пачаў пра гэта распавядаць, не хапіла б трох канферэнцый. Я правёў год у штрафным ізалятары, і на маіх вачах дарослыя здаровыя мужчыны літаральна вар'яцелі. Яны проста сярод ночы пачыналі выць і клікаць сваю маму. Катаванні — гэта не толькі фізічныя збіцці. Людзей у турмах Беларусі вытанчана даводзяць да знішчэння. Я заклікаю свет, нягледзячы на вайну ва Украіне, звярнуць на гэта ўвагу. Гэтыя гады ўвойдуць у гісторыю як новыя трыццаць сёмыя. Заклікаю: не спыняйцеся, там сядзяць людзі, іх трэба выратаваць!

14:25 Сяргей Спарыш, актывіст «Народнай Грамады»: Мы не ведаем, што цяпер адбываецца з Мікалаем Статкевічам. Я перасякаўся з ім літаральна суткі таму, і ён сказаў: нацыя ў Беларусі ўжо сфармавалася. А калі ёсць нацыя — патрэбная барацьба за дзяржаву, трэба пашыраць прастору свабоды. І нельга баяцца выходзіць за чырвоныя лініі. І для нацыі патрэбны лідар, а лідар не можа знаходзіцца дзесьці ў эміграцыі. Таму Мікалай Статкевіч застаўся ў Беларусі. Калі чалавек паставіў сябе як нашага маральнага лідара, трэба аб'яднацца і не дзяліць скуру незабітага Лукашэнкі, а абараніць нашага лідара.

14:10 У пачатку прэс-канферэнцыі выступіла Святлана Ціханоўская: «Дзякуй, што вы вытрымалі і выстаялі».

Ціханоўская таксама падзякавала прэзідэнту ЗША Дональду Трампу, Еўрапейскаму саюзу, уладам Літвы і міжнародным праваабаронцам за дапамогу ў вызваленні палітвязняў. Таксама яна падкрэсліла, што гэта было не вызваленне, а прымусовая дэпартацыя з Беларусі, і ўсе мы перажываем за лёс Мікалая Статкевіча, які адмовіўся пакідаць Беларусь і цяпер ягонае месцазнаходжанне невядома.

Вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL97116022020000000216711123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас charter97@gmail.com