Паміж Лідай і Ля-Маншам

Гісторыя лідзкага хлопца, якога жыцьцё змусіла курсаваць паміж родным горадам і Францыяй.

З Валодзем мы пазнаёміліся ў цягніку Беласток — Уроцлаў: сядзелі насупраць. Валодзя, пачуўшы маю беларускую мову, заўсьміхаўся і загаварыў да мяне па-расейску.

Высьветлілася, што ён зь Ліды, едзе на працу ў невялікі польскі гарадок побач з Уроцлавам. Яму 28 гадоў, мае сям’ю, дваіх дзетак. Валодзя займаецца перавозкамі, ён кіроўца ціру.

Пацікавіўся ў мяне з усьмешкай, ці заўсёды размаўляю па-беларуску, бо, маўляў, у Лідзе нідзе ня чуў, каб гаварылі на роднай мове. Але яму прыемна, адчувае нешта сваё.

А на тое, што я журналіст, Валодзя адрэагаваў меркаваньнем, што ў Беларусі не паказваюць па тэлевізіі праўды. Адразу нагадаў пра акцыі пратэсту недармаедаў, якія праходзілі ў Беларусі і пра якія СМІ ў Беларусі замоўчвалі. А яшчэ наадрэз заявіў, што ў Беларусі няма свабоднай прэсы, і не пакінуў нават ніякіх шанцаў на тое, каб пачуць, які СМІ я прадстаўляю.

— Мне, праўда, няма калі глядзець навіны, але час ад часу праз інтэрнэт імкнуся пачытаць, што дома адбываецца. З інтэрнэту ведаю, што акцыі пратэсту праходзілі ва ўсіх абласных гарадах і шмат людзей выходзілі на вуліцу, а тата і жонка распавядалі, што па беларускім тэлебачаньні пра гэта нічога не гавораць. Праўда, я ў палітыку ня лезу, ня бачу ў гэтым ніякага сэнсу.

Я папытаў у Валодзі, ці даўно ён працуе ў Польшчы.

— Няма у нас дзе зарабіць, каб на сям’ю хапіла. У тэлевізары адно паказваюць, а ў жыцьці зусім іншае. Мае сябры разьехаліся хто куды, і я таксама паехаў шукаць працы. Разумееце, у мяне двое дзетак, і я не хачу, каб яны ў жыцьці былі нечым абдзеленыя. Бо дзеля чаго яшчэ жыць? Толькі дзеля дзяцей і мусім жыць і працаваць. А грошай на тое, каб жылі нармальна, патрэбна шмат. У Польшчы я працую ўжо больш за шэсьць гадоў.

Паводле Валодзі, ён сам трапіў у Польшчу, працу знайсьці было нескладана. Маўляў, можна шукаць праз інтэрнэт, а можна папросту абзвоньваць па аб’явах з газэтаў. Беларусаў сустракае даволі рэдка, а яго зазвычай прымаюць за ўкраінца, паколькі іх тут, як кажа Валодзя, процьма.

— Я заўсёды кажу, што не з Украіны, а зь Беларусі, і тлумачыць далей не даводзіцца. Месцаў зьмяніў за гэты час некалькі. Хапіла рознага, бо часам і ашуквалі, не плацілі, але праз усё гэта прайшоў, цяпер у нармальнага гаспадара працую, праблемаў няма ніякіх. Магу дадаць яшчэ з уласнага досьведу, што ў Польшчы лепей уладкоўвацца ў фірму да паляка, а не да польскага беларуса, якія таксама ўжо паадкрывалі ўласныя фірмы, — там заўсёды знойдуцца праблемы.

Міхал Карневіч, «Радыё Свабода»