Bloomberg: Кошт нафты можа зваліцца ніжэй за $40 за барэль

Падзенне коштаў на нафту, якое ўжо апынулася самым значным з фінансавага крызісу 2008 года, можа паглыбіцца.

Эксперты не выключаюць, што нафта будзе каштаваць менш за $40 за барэль, і мір убачыць паўтор тых падзей, якія 30 гадоў таму прывялі да дэфолту Мексікі і паклалі канец Савецкаму Саюзу.

Як піша агенцтва Bloomberg, у такіх умовах нафтавая выручка не зможа забяспечыць абарону Расеі, якая з'яўляецца найбуйнейшым сусветным вытворцам нафты, ад санкцый ЕЗ і ЗША. Іран, супраць якога таксама ўведзеныя міжнародныя санкцыі, будзе вымушаны зрэзаць субсідыі, што раней хоць бы часткова бараніла насельніцтва краіны ад мер Захаду. У лік тых, хто панясе максімальныя страты ад далейшага абвалу коштаў на нафту, уваходзяць Нігерыя, што беспаспяхова змагалася з ісламскімі баевікамі, і Венесуэла, эканоміка якой падарваная няўдалымі палітычнымі пастановамі, піша «Інтэрфакс».

Пастанова Арганізацыі краін-экспарцёраў нафты (АПЕК) не зніжаць квоты на здабычу «з'яўляецца вялікім узрушэннем для Каракаса, узрушэннем для Тэгерана і Абуджа», упэўнены віцэ-старшыня даследчай кампаніі IHS і заснавальнік кембрыджскай асацыяцыі энэргетычных даследаванняў Дэніэл Ёргін. З яго слоў, «адбыўся псіхалагічны зрух, ступень нявызначанасці падвысіцца».

Нафтавытворцы, якія прывыклі да коштаў нафты па $100 за барэль, не дыверсіфікавалі эканоміку або рабілі гэта занадта павольна. У выпадку доўгага захавання нізкіх коштаў іх - а ўслед за імі і свет - чакае палітычная і сацыяльная катастрофа.

«Калі ўлады не могуць дазволіць сабе выдаткі, каб выратаваць дзяцей ад галечы, гэтыя дзеці вернуцца на вуліцы, і нас, верагодна, чакаюць палітычныя ўзрушэнні і перавароты. Большасці сябраў АПЕК патрэбныя кошты істотна вышэйшыя за $100 за барэль, каб звесці бюджэты ў нуль. Калі яны пачнуць скарачаць выдаткі, гэта можа выклікаць праблемы», - сцвярджае Пол Стывенс з брытанскай Chatham House.

З пачатку года кошты нафты ўпалі больш чым на траціну, аднак у тэорыі зніжэнне можа доўжыцца да таго часу, пакуль рынкавыя каціроўкі не стануць меншыя за сабекошт здабычы на існуючых свідравінах. Паводле ацэнак Стывенса, вытворчасць на шэрагу шэльфавых радовішчаў ЗША застанецца бясстратнай і пры $40 за барэль і нават менш. Міжнароднае энэргетычнае агенцтва (МЭА) мяркуе, што здабыча на радовішчах Бакенаўскай фармацыі - а менавіта яе, на думку шэрагу экспертаў, імкнуцца спыніць краіны-ўдзельніцы АПЕК - перастане быць рэнтабельнай пры $42 за барэль.

Пры гэтым, паводле звестак МЭА, Кувейт, Катар і ОЭА для бездэфіцытнага бюджэту досыць прыкладна $70 за барэль, тады як Ірану патрабуецца $136, Венесуэле і Нігерыі - па $120, а РФ - $101 за барэль.

«Расея выглядае асабліва ўразлівай. Маштабнае падзенне коштаў нафты ў 1997-98 гадах было адным з фактараў ціску, якія ў рэшце прывялі да расейскага дэфолту ў жніўні 1998 года», - заявіў галоўны аналітык Danske Bank Алан фон Меран.

Падчас таргоў у панядзелак Brent апускалася да $67,82 за барэль, абнавіўшы мінімум з траўня 2010 года. Да 09:50 мск кошт складаў $68,47 за барэль, на $2,4% менш, чым у пятніцу.

АПЕК гатовы мірыцца са зніжэннем коштаў на нафту да $60, пасля чаго верне сабе кантроль за рынкам, пішуць «Ведомости», прыводзячы меркаванне аналітыкаў. З тым, што нафтавы картэль не будзе прымаць ніякіх дзеянняў, пакуль кошт нафты не апусціцца да $60, салідарныя аналітыкі Deutsche Bank, BNP Paribas і Petromatrix. Кансенсус Bloomberg у кошце барэля Brent у 2015 г - $93. Пастанову не мяняць квоту на здабычу нафты ў 30 млн барэляў у дзень, якая дзейнічае са снежня 2011, АПЕК прыняў на мінулым тыдні, наступная сустрэча прызначаная на 5 чэрвеня 2015

Газета нагадвае, што расейскі бюджэт на 2015 звярстаны на падставе кошту ў $96. Сітуацыя абсалютна не крытычная і чаканая, рынак адкарэктуе, заявіў НТВ міністр энэргетыкі Аляксандр Новак. Сыдуць дарагія неэфектыўныя праекты, а ў сярэднетэрміновай перспектыве кошты адновяцца да $85-90 - камфортнага для краін-экспарцёраў і кампаній узроўню, мяркуе ён.

Фота: Getty Images