Менчукам налічылі па мільярду рублёў за прыватызацыю кватэр

Жыхары эксперыментальнага дома ў Менску не могуць зразумець, адкуль узяліся такія сумы.

- Хочаце паглядзець на самы дарагі жылы дом у Беларусі? Прыязджайце, пакажам, як мы тут элітна жывем! - патэлефанавала ў рэдакцыю «Комсомольской правды в Беларуси» чытачка Алена Атрушкевіч. - Нам тут прыватызацыю кватэр налічылі - па тысячы даляраў за квадратны метр!

Дом у спальным раёне Менска, Слабадская, 43, - гэта чатыры паверхі з мансардай і два пад'езды. У асяроддзі шматпавярховак выглядае ён, нібы вялікі катэдж. Вонкава - даволі састарэлы, хоць здалі яго ў эксплуатацыю ўсяго ў 1998 годзе.

«Гэты дом будавалі для мастакоў, а аддалі льготнікам»

- Мы жывем у эксперыментальным доме, які пабудаваны на аснове бязрыгельнага каркаса, - з парога пачынае аповяд былы вайсковец, жыхар злапомнага дома Аляксандр Саламянка. - У 1991 годзе беларускія праекціроўшчыкі распрацавалі новы праект. Паглядзіце, як цяпер будуюцца дамы: арматуру абкладваюць апалубкай, заліваюць бетонам, кладуць пліты і зноў нарошчваюць арматуру. Але тады, 15 гадоў таму, беларускія будаўнікі толькі пачыналі гэта рабіць. І наш дом быў першым у Беларусі, які пабудавалі па гэтай тэхналогіі.

Будавалі дом сем гадоў, а здалі яго ў эксплуатацыю не з першага разу. Жыхары кажуць, што было шмат недаробак.

- Але мы былі радыя гэтаму жыллю, - кажа Алена Сцяпанаўна. - Першапачаткова сюды хацелі засяліць творчую інтэлігенцыю. І задумваўся ён як элітны. Напрыклад, жыхары першых паверхаў маглі выйсці і на адзін бок дома, і на іншы (быў зроблены асобны выхад, зараз ён зачынены на замок). Кватэры на чацвёртым паверсе - двух'ярусныя, з мансардай. Таксама ў кожнай кватэры - па два санвузла.

 Ці то мастакі і артысты не дачакаліся сваіх кватэр, ці то вырашылі кватэрнае пытанне самастойна, але да заканчэння будаўніцтва ніводнага прадстаўніка творчай інтэлігенцыі сярод патэнцыйных кватарантаў ужо не засталося. І гарадскія ўлады вырашылі аддаць жыллё льготнікам. Так у доме №43 па вуліцы Слабадская пасяліліся дзве сям'і вайскоўцаў, шматдзетная сям'я, супрацоўнікі дзіцячага садка, а дзве траціны кватэр аддалі людзям, якія перахварэлі на сухоты.

 Жыхары распавядаюць, што ім абяцалі паркет, камін, дубовыя дзверы...

- Так было ў праекце запісана?

- А мы праект ніколі і не бачылі, - кажа Аляксандр Мікалаевіч. - Калі мне прапанавалі гэтую кватэру, я некалькі разоў прыязджаў на будоўлю і меў зносіны з будаўнікамі і прарабамі. Мне казалі: «Ну, табе пашанцавала! Будзеш жыць як кароль».

Але ўмовы пражывання ў доме на самой справе не такія ўжо і элітныя. Напрыклад, сцены з гіпсакартона - гэта вялікая чутнасць.

- На другім паверсе чуваць, як сусед з чацвёртага паверха пайшоў у туалет! - скардзіцца Любоў Аляксандраўна.

- А наш падвал, пра які нам чыноўнікі кажуць, што ён вельмі дарагі, з цэглы? - працягвае Алена Сцяпанаўна. - Два-тры разы на год яго затапляе каналізацыяй. Відавочна ж, што дом недароблены! А памятаеце, суседзі, як нас тэлебачанне здымала, калі мы засяліліся? Тады сюжэт здымалі пра нас. Маўляў, дзяржава паклапацілася пра льготнікаў, раздала ім бясплатныя прасторныя кватэры...

- Калі мы сюды ўсяліліся, асабліва не думалі пра элітнасць, - кажа Алена Сцяпанаўна. - Пры гэтым нельга сказаць, што дасталіся нам кватэры бясплатна. Бо трэба было аддаць сваё жыллё ў абмен на гэта. А зараз яшчэ і такія сумы трэба выплаціць!

«Нам ніхто не паказвае, колькі на самой справе каштуе дом»

Кошт прыватызацыі жылля разлічваецца па пэўнай формуле. За аснову бярэцца балансавы кошт дома, гэта значыць колькі грошай было выдаткавана на яго будаўніцтва, праектаванне і г.д. Далей гэтая сума пераводзіцца індэксным метадам у кошты на момант звароту ўласніка кватэры з заявай аб прыватызацыі. Улічваецца таксама знос дома. Уся схема прапісаная ў Жыллёвым кодэксе.

Цяпер прыкладна 10% беларускіх сем'яў ламаюць галаву: дзе знайсці грошы, каб прыватызаваць жыллё. Менавіта столькі ў нашай краіне засталося дзяржаўных кватэр. З 1 ліпеня 2016 года гэта жыллё стане арэндным. І каб не выплачваць кожны месяц арэнду і стоадсоткавую камуналку, многія імкнуцца заскочыць у цягнік, які адыходзіць, і прыватызаваць кватэры.

- Першапачаткова нашу кватэру - 100 квадратных метраў - ацанілі ў 1 мільярд рублёў. Калі мы пачалі пісаць ва ўсе інстанцыі, суму знізілі да 800 мільёнаў. Але для нас гэта непад'ёмныя грошы, - сумуе Любоў Саламянка.

- Самае галоўнае для нас у гэтай сітуацыі - гэта тое, што мы не можам дастаць дакументы, дзе было б распісана, на што ж тут пры будаўніцтве дома выдаткаваліся грошы, - кажа Аляксандр Мікалаевіч. - Можа, мы аплачваем кошт праекта, які быў відавочна не танны? Але тады трэба перагледзець разлікі канкрэтна па нашым доме. Цяпер па гэтай тэхналогіі ўся краіна будуецца. А аплачваем мы?

Ва ўсім доме з 30 кватэр прыватызавана пяць.