Лукашэнка і Мядведзеў не змаглі ні пра што дамовіцца

У суботу Дзмітрый Мядведзеў і Аляксандр Лукашэнка тры гадзіны гутарылі сам-насам. Аднак пасля сустрэчы да журналістаў не выйшлі і ні аб якіх выніках перамоваў не паведамілі. Такім чынам, як напярэдадні сустрэчы, так і пасля яе СМІ і эксперты, каментуючы адбывалае, аперуюць толькі версіямі і здагадкамі.

Сказанае кіраўнікамі дзяржаваў у пратакольнай частцы напачатку сустрэчы дазволіла сапраўды адказаць толькі на два пытанні, лічыць расейская «Независимая газета». Па-першае, высвятлілася, што ініцыятарам сустрэчы была не расейскі бок, як меркавалася, а беларускі. «Дзякуй за тое, што вы адрэагавалі на маю просьбу сустрэцца. Дзякуй за тое, што знайшлі час у свой выходны дзень, таму што ў вас графік напружаны», – сказаў Аляксандр Лукашэнка, звяртаючыся да Дзмітрыя Мядведзева. Па-другое, апынулася, што паседжанне Вышэйшага дзяржсавета, якое раней было запланаванае на 3 лістапада, у гэты дзень не адбудзецца. «Думаю, падчас нашай працоўнай сустрэчы мы абгаворым шэраг важных пытанняў – у прыватнасці, падрыхтоўку да Вышэйшага дзяржсавета Расеі і Беларусі, які павінен адбыцца па выніках года», – заўважыў Мядведзеў.

Засноўваючыся на гэтых двух фактах, эксперты канстатуюць, што ў Лукашэнкі дакладна паўсталі нейкія праблемы, рашэнню якіх Расея магла бы паспрыяць. Акрамя таго, калі хутка паседжанне ВДС пераносіцца на больш падалены тэрмін, верагодна, прасунуцца па прынцыповых пытаннях «саюзнага будаўніцтва» двум лідэрам так і не атрымалася. Нагадаем, што такімі з'яўляюцца пытанні адзінай валюты і канстытуцыйнага акту, які павінен прапісаць архітэктуру будучыні аб'яднання. Як паведамлялася раней, «саюзнае будаўніцтва» затармазіла на праблеме раўнапраўя саюзных суб'ектаў: Менск гатовы да інтэграцыі, але толькі на роўных, Масква жа нагадвае аб розных маштабах нацыянальных эканомік.

Напярэдадні эксперты, адштурхоўваючыся ад некаторых выказванняў прадстаўнікоў расейскіх чыноўнікаў аб прасоўванні ў пытаннях адзінай валюты, меркавалі, што ва ўмовах сусветнага фінансавага крызісу Беларусь стала згаворлівей і для выратавання нацыянальнай эканомікі гатовая паступіцца некаторымі элементамі самастойнасці.

На сустрэчы з Мядведзевым Лукашэнка нагадаў аб залежнасці Беларусі ад расейскай эканомікі і адпаведна жаданні ведаць, якія дзеянні саюзніца мае намер прадпрымаць ва ўмовах крызісу. «Абгаворым таксама шэраг бягучых праблем, якія ўзнікаюць і ў эканоміцы, і ў фінансах Расеі і Беларусі. Нам вельмі важнае ваша бачанне, таму што мы вельмі прывязаныя да Расеі з пункту гледжання эканомікі і фінансавай сістэмы. Вы ведаеце, што амаль палова золатавалютных рэзерваў Беларусі – у расейскіх рублях», – прызнаўся Лукашэнка.

Нягледзячы на то што ўлады Беларусі пакуль не прызнаюць наяўнасці негатыўных тэндэнцый у нацыянальнай эканоміцы ў сувязі з крызісам, мясцовыя эксперты ў апошні тыдзень загаварылі аб тым, што крызіс усёткі падбіраецца да краіны. Менск папрасіў крэдыт у МВФ на 2 млрд. дал., заявіў аб планах папрасіць у доўг у міжнародных банкаў і абвясціў аб намеры правесці амністыю капіталу. Пакуль на ўзроўні афіцыйна не пацверджаных чутак ў Беларусі кажуць аб праблемах вядучых экспарцёраў з рэалізацыяй і іх змушанай працы «на склад». У гэтай сітуацыі намер Расеі прадаставіць Беларусі крэдыт не ў памеры 2 млрд. дал., як чакалі ў Менску, а пакуль толькі аднаго, таксама магло стаць прадметам перамоваў.

Відавочна, што больш за ўсё Лукашэнку хвалявала пытанне, па якім кошце будзе прадавацца расейскі газ. У сітуацыі, якая склалася, іх рост да 200 і больш даляраў за 1 тыс. куб. м з цяперашніх 129 для Беларусі не тое што крытычны, але катастрафічны, падкрэсліваюць эксперты.

На сустрэчы, як распавяла па яе выніках «Времени новостей» прэс-сакратар прэзідэнта Расеі Наталля Цімакова, сапраўды абмяркоўвалася пытанне коштаў на энерганосьбіты. Але ці атрымалася выйсці на пэўныя рашэнні, засталося невядома

Нагадаем, што сёння траціна беларускага экспарту – гэта нафтапрадукты. Паніжэнне сусветных коштаў на нафту вядзе да іх патаннення і паніжэння эфектыўнасці беларускіх НПЗ. З памяншэннем кошту нафты зніжаюцца і памеры экспартнай пошліны, за кошт якой напаўняўся бюджэт краіны. Не за гарамі і паніжэнне кошту яшчэ аднаго важнага артыкула беларускага экспарту – калійных угнаенняў. Прагназуюць эксперты і паніжэнне коштаў на харчаванне, экспарт якога прыносіў прыбытак краіне ў апошні год.

У Беларусі пакуль услых ніхто не прамаўляе, што паніжэнне прыбыткаў бюджэту і прадпрыемстваў можа стаць прычынай паніжэння ўзроўня жыцця насельніцтва: памяншэння заробкаў, нявыплат пенсій і стыпендый. У той жа час шматлікія незалежныя эксперты лічаць, што ўжо ў наступным годзе крызіс можа дакаціцца і да Беларусі.