Литва отмечает «1000-летие»: Лукашенко на торжества не пригласили
48- 6.07.2009, 11:18
Сегодня в День государства в Литве пройдут торжественные мероприятия по случаю «тысячелетия страны».
папулярнае за тыдзень
- 22.12 ЗША заклікалі сваіх грамадзян неадкладна пакінуць Беларусь 74,330
- 23.12 Што ты вярзеш, Мікола? 68,940
- 18.12 Аманская ганьба Лукашэнкі трывае 55,646
- 21.12 СМІ: Па Кіеве ўдарылі ракетамі «Іскандэр» з паветранай прасторы Беларусі 55,210
- 19.12 «Белтэлекам» адключыць у Беларусі інтэрнэт і тэлевізію 54,230
- 22.12 Forbes: Украіна здзівіла свет новай тактыкай 52,466
- 24.12 Карабель для вывазу расейскіх войскаў з Сірыі затануў 50,236
даже и ругаться нет желания - одно слово "Миндаугас" - и всё сразу с этими литовцами становится понятно.
Адказацьпусть лучше они вспомнят события 1918г. Когда они, типа получив независимость после развала Российской империи, потребовали от большевиков отдать им все архивные документы по ВКЛ, - дескать мы великая нация, с тысячелетней историей, языком и т.п. Им сказали - хорошо, забирайте все документы, которые написаны на литовском языке. В итоге ни одного документа независимая Литва так и не получила, т.к. не было их в помине, ведь современный литовский язык возник только в 18 веке...
кстати, надо нашему Доктору Зло подкинуть идейку - отметить не 65 лет независимости, а 1000 лет независимости - это ж в 154 раза бабла можно больше потратить (1000/65)
Наш Дзень Народзінаў святкуюць! Трошкі здзівіла як Хартыя напісала Міндоўга, чаму Міндаугас? :))) Гісторыя цікавая рэч...
АдказацьА Лукашенку добра, што не запрасілі
Блин, вот так дата - 1000-летие независимости!!! Раз в 1000 лет тока былает!!!!
АдказацьИ почемуто именно сейчас в этнисеской части литвы( зап.Беларуси) правит какойто урод, который даже про праздник такой не слыхал.. Ай, а патом апять 1000 лет ждать, проявил бы уже президент знание истории и мох сказать бы, што это и наш праздниг!!!! (причем больше чем их жамойцкий)
Это ж надо- даже Миндоугу своё "ас" пришпилили... Всего 100 лет понадобилось, чтобы под шумок разделов агрессивными соседями переписать тысячелетнюю историю и подогнать под себя культуру великого народа некогда процветающего государства.
АдказацьБатька места себе не находит...
АдказацьОн же хотел своему наследнику настоящих королей и королевн показать, чтоб "правильным прынцам" рос....
какой Миндаугас? какой день литвы? пусть празднуют 90 лет Литуевы или Жамойтии.
Адказаць1000 лет Литвы мы должны праздновать и приглошать их а не наоборот, мы должны вспоминать Миндовга образовавшего государство в Новагрудке а не Миндаугаса!
Беларусы плюют на свой историю, вот ее и приберают к своим рукам другие государства!
Ну вражыны пазорныя!
АдказацьИнцерэсна, а истарычэски флаг Литвы - не бела-чырвона-белы случайна?
Миндоугас - ноу комэнтс
Каб быў бы нармальны прэзідэнт, яму б самому ня варта было б ехаць. Па-першае, што яны сьвяткуюць? У 1009 годзе спаміналася што літва на Падляшшы, забіла ці то аднога, ці двох немцаў-місіянераў. І дзе ж тут краіна? Па-другое, а чаго яны сьвяткуюць у Вільні, якая ўпершыню спамінаецца ў летапісах пад 1323 г. Міндоўга, ці правільней Міндава (глядзі кнігу Жлуткі, "Міндаў, кароль Літовіі"), першага і апошняга караля Літвы каранавалі ў Наваградку. І, нарэшце, іхная краіна завецца Lietuva, г.зн. Летува, і дзе ж тут Літва. Вось і ўся іхная гісторыя - міт на міце сядзіць і мітам паганяе. Дарэчы, нядаўна Адамкус езьдзіў у Чылі адчыняць ганаровую дошку Ігнату Дамейку, выдатнаму родзічу цяперашняга Карэліцкага раёна, сябру Адама Міцкевіча. Які выдатна ведаў, хто літвіны, а хто жамойды (глядзі ягоныя успаміны ў сэрыі "Беларускі кнігазбор", як яны з іншымі паўстанцамі адступалі ў Прусы праз Жамойць).
АдказацьКарацей, думаю што наш Ігнат перавярнуўся ў сваёй чылійскай магіле, як прыехаў Адамкус.
Дзядзька, 11:35, 6.07
АдказацьЭто ж надо- даже Миндоугу своё "ас" пришпилили..
-------
в Вильно башня Гидеминаса, в центре большой стенд с портретами князей ВКЛ - Миндовгас, Витаутас, Гидеминас и т.п.
Относись к другим так, как бы ты хотел, что бы к тебе относились.
АдказацьИ не завидовать никому. Зависть - паскудная штука!
Ясна, скрали гисторыю, гэрб.... Была магчымасць и скрали... Але павяличваць Жмундзю да памерау ВКЛ- гэта ужо занадта.Усе дакумэнты на старабеларускай мове--- на базу!!!!
Адказацьторжественное поднятие государственного и исторического флагов Литвы,
АдказацьНарод! Что-то не понял ! Разъясните кто знает, что они понимают под государственным и что под историческим флагами?
экс-банковский работник,- да ну? я еще видал на выезде из Вильна указатель- "Минскас"- вот это круто...
АдказацьИ кто ж виноват, что празднуют они без нас? В чем хотим их обвинить? В том, что они историю на задворки не выбросили? Лучше б вы так возмущались на площади, а не сидя на кухне за чашечкой чая или кофе. Никогда не слышала от них злобствования в отношении нас. Всегда старались поддержать, говорили: мы один народ и должны быть вместе.
АдказацьИ я от всей души поздравляю их с этой датой, и нас, кстати, тоже. Надеюсь дожить до того времени, когда мы тоже сможем поднять на центральной площади настоящий ФЛАГ и спеть настоящий ГИМН!
Са святам нас беларусы і літоўцы
АдказацьЛукавидзе, 12:41, 6.07
АдказацьОтносись к другим так, как бы ты хотел, что бы к тебе относились.
И не завидовать никому. Зависть - паскудная штука!
***************************************************************************************
Прочитав комментарии, мне показалось что люди не зависть высказывают , а несогласие с трактовкой истории Литвой.
ъъъ- Вы правы- нас столько делили, завоевывали, что нашу историю все пишут на свой лад- поляки-на свой, Москва - на свой, Лукашенко- на свой, и Литва сегодняшняя не упустила своего шанса приватизировать историю ВКЛ, подаренного Екатериной и закрепленного Сталиным. Мы- потерянные во времени- наверно так исчезали народы , страны и цивилизации древности- что мы сейчас знаем о Перссии- да только то ,что соизволили оставить ее завоеватели...
АдказацьДзядзька, 14:01, 6.07
Адказаць*********************************
хочется верить что участь Персии белорусов не постигнет и настанет время , когда на уровне государства будут помнить и чтить нашу многовековую историю
Дзядзька, 14:01, 6.07 Мы- потерянные во времени- наверно так исчезали народы , страны и цивилизации древности- что мы сейчас знаем о Перссии- да только то ,что соизволили оставить ее завоеватели...
Адказаць_______________________________________
Усё слушна, толькі ня трэба так пессімістычна..::))) Усё вернецца і сцяг, і Пагоня, і мова. Калі б нас маглі знішчыць так бы ўжо знішчылі, а так нічога... дачакаемся! ::)))))
Беларусы - это и есть настоящие литовцы, - читайте историю, а не пропаганду агитаторов типа Баранаускаса, Летувисы (жамойты) имеют такое же право на наследие ВКЛ, как мы на наследие Чили или Израиля . Никогда жамойты не играли в ВКЛ сколь нибудь заметной роли. Никогда не признавали себя добровольно частью литовского государства, а исключительно жмудинами.Поэтому и приходилось там подавлять сепаратисские выступления и держать за губернаторов (старост) коренных литовцев. Всегда в истории ВКЛ старостами(губернаторами) на Жамойтии были литовцы(литвины). Ни одного документа на собственно летувисском языке не СУЩЕСТВУЕТ.
АдказацьИменно летувисская нация оформилась в начале 20 ст., а не беларуская, как любят выдумывать те же жамойты. А название Литва, что до современной Беларуси и Виленского края было запрещено с 1840 года царским российским окупационным режимом, дабы уничтожить историческую память поколений, и разрушить основу всех национально-освободительных восстаний. Произошла сознательнае, целенаправленнае подмена понятий Литва/Беларусь - Жамойць (Самогития)/ Лиетува. В России этот исторический миф приобрел вид государственной идеологии. Вы представьте, история отношений Московского княжества и ВКЛ - это история сплошных кровавых войн, беспощадных и бесконечных, история террора и оккупации. Это история войн христианской Европейской Литвы ( Беларуси, в современной интерпретации) с варварской восточной диспотией Московских царей-садистов.
Как это можно показывать современным людям в России и отравленным пропагандой беларусам (литовцам)? Именно поэтому всеми силами пропагандируются мифы о всяких несуществующих Миндавгасах, Витаутасах, Адомасах Мецкявичусах и прочих -асах. Как со стороны России, так и со стороны Лиетувы (Жмуди). Здесь они братья - союзники.
Одним и другим не выгодны исторические подкованные, образованные беларусы(литовцы), глядишь и придется возвращать Вильню, Виленский край, часть Витебской и Могилевской областей, Смоленск, Брянск и окресности, ценности и летописи, разграбленные и увезенные в Москву и Питер. Кстати. а по какому праву Польше в 45 году была отдана Белостоцкая область? В 44-м наши деды освобождали Белосток как часть Беларуси.
2009-1253=756 а адкуль 1000?
АдказацьСпор идет о словах, а не о сути. А суть сложнее схем - как с той, так и с другой и с третьей сторон. Праздник "1000-летия Литвы" с исторической точки зрения действительно абсолютно натужный. Упоминание о Литве (Lituae) в Кведлинбургских анналах в 1009 году на самом деле не имеет никакого отношения к праистории того государства, которое называет себя сегодня Литовской Республикой, или Летувой. Но возникает попутно и вопрос: а с какой стати стоит памятник Миндовгу в центре Вильнюса на площади Катэдрос? Что там рядом нагромоздили из современного кирпича и бетона в качестве великокняжеского дворца? Все это - мифические химеры или химерические мифы.
АдказацьВпрочем, литовским историкам, как и их белорусским коллегам, это отлично известно. Публике - в меньшей степени. Но в чем никак не откажешь литовским историкам и в чем обязательно упрекнешь белорусских историков (именно историков, а не ту шайку, которая сегодня правит в лукашистском академическом институте истории и не имеет никакого отношения к науке), так это то, как надо умело и красиво оформлять национальные мифы. Без них нельзя! Ибо они с т р о я т народ как общность.
А тот народ, который носит погребальные венки в виде гербов и машет кумачовыми флагами перед лицами великокняжеской династии лукашенидов, будет иметь только такие праздники, что намедни отгремел курам на смех в Минске и его дальних окрестностях.
И все-таки с праздником, Литва - ваша и наша! Может, настанет время, когда мы будем отмечать н а ш и о б щ и е праздники вместе...
Влодэк, 14:38, 6.07
АдказацьКстати. а по какому праву Польше в 45 году была отдана Белостоцкая область? В 44-м наши деды освобождали Белосток как часть Беларуси.
================================================
Зрэшты, а па якому праву нямецкі Мэмэль стаўся жамойцкай Клайпэдай, гэтак як і Куршская каса?
Патлумачу: пасля сканчэння 1-ай сусветнай вайны ў горадзе, згодна міжнародных пагадненняў, знаходзіўся нешматлікі французскі гарнізон. Аднак літоўская армія ўвайшла у горад і выгнала французаў. Бальшавікі для большай аргументацыі жамойцкага захопу Мэмэля прыслалі ў порт два крэйсеры. Міжнародная супольнасць моўчкі праглынула гэтую пігулку, бо Еўропа сама была разбураная наступствамі 1-ай сусветнай вайны і ёй было не да Мэмэля. Гэта была "самая паспяховая" вайсковая аперацыя жамойцкай арміі за ўсю яе гісторыю, але жамойцкія гісторыкі і сёння не адважваюцца пра гэта пісаць.
А цяпер іншы прыклад. У 1944 годзе БССРаўскае кіраўніцтва прасіла Маскву перадаць Кёнігсберг (Каралевец) Беларусі абы яна мела выйсце да мора. Тады Беларусь (Беласточчына) найпрост межавала з Прусіяй. Мы не толькі не атрымалі Каралеўца, але і згубілі Беласточчыну. Вось і ўся любоў!!! Больш таго, і ў 1950-ыя гг., Жамойці было перададзена некалькі беларускіх раёнаў. Друскенікі, напрыклад.
У наяўнасці -- факт генацыду Расеі у адносінах да беларускага народу. Беларусь не была агрэсарам у 2-ой сусветнай вайне. Тады адкуль такія велізарныя тэрытарыяльныя страты??? Мы мусім штораз задаваць такое пытанне: сабе, сусветнай супольнасці, Расеі.
баба Таня, 13:37, 6.07
АдказацьИ кто ж виноват, что празднуют они без нас? В чем хотим их обвинить? В том, что они историю на задворки не выбросили?
чыю гісторыю, бабуля? калі святкаваць нейкія падзеі з іхняй "гісторыі", дык можна ўзгадаць хіба што тое, як ВКЛ ў залежнасці ад міжнароднага становішча краіны ці то аддавала землі Жмойтаў ды Аукшатайтаў крыжакам, ці то адваёўвала іх. Якое "1000-летіе літвы" к чортавай матары????
Лучше б вы так возмущались на площади, а не сидя на кухне за чашечкой чая или кофе.
:))
Никогда не слышала от них злобствования в отношении нас.
з якой нагоды? мы ж іхнюю гісторыю не кралі (барані божа!!!)
Всегда старались поддержать, говорили: мы один народ и должны быть вместе.
ну у кожнага на конт гэтага свае думкі, А.Г. лічыць, напрыклад, што мы з маскоўцамі адзіны народ, на тое і дэмакратыя :))
И я от всей души поздравляю их с этой датой, и нас, кстати, тоже.
чытай вышэй.
Надеюсь дожить до того времени, когда мы тоже сможем поднять на центральной площади настоящий ФЛАГ и спеть настоящий ГИМН!
каб вашы словы ды богу ў вушы.
Магчыма, гэта не да тэмы, але мяне цікавіць, чаму да 1917 года паселішча, якое знаходзілася 600 км на пд- захад ад Вільні, звалася Бресть- Літовскь? Менавіта з такім дадаткам як Літоўск.
Адказацьа что будет, если Батька обидеться и направит все калийные удобрения с портов Литвы,скажем в Латвию или Калинград?
АдказацьНу, усатенький не вечно же будет. Какой он нам батька? Отец что ли?
АдказацьНе дай Бог!
vege, 16:18, 6.07
АдказацьМагчыма, гэта не да тэмы, але мяне цікавіць, чаму да 1917 года паселішча, якое знаходзілася 600 км на пд- захад ад Вільні, звалася Бресть- Літовскь? Менавіта з такім дадаткам як Літоўск.
--------
наверное, чтобы не путать, т.к. г.Брест есть во Франции.
100 лет не так много для истории. Греция с Македонией спорят об истории, которой более 2-х тысяч лет.
АдказацьЭкс работнику банка. Вас там в банки от сохи берут наверное, или с уборщиков, - без образования. Такую хе..ню я еще ни разу не слышал. А почему не Брест - Беларуский?
Адказаць2 NB , 15:52, 6.07
Адказаць-------
Единственный трезвый пост. Видимо все остальные после выходных с "праздником" еще не отошли. Или солдатской каши объелись. Чего на соседей бочку гнать - коль цыгане вами правят и навязывают свою историю. Хтото должен помянуть Миндовга (хрен сним Миндовгасам по литовску) коль сами можем вспоминать только Брежнева Жукова и Сталина.
Дзякуй ім, што сьвяткуюць наша Свьвята. А мы зь імі пасьвяткуем 100-годдзе Жамайтыі ды Аукштоты.
АдказацьЛюбопытно, а Эйнштейнас и Сократас часом были не литовцы?
АдказацьDaminik, 15:59, 6.07
АдказацьЯк бы ні ставіцца да "жамойцкіх гісторыкаў" і да жамойтаў увогуле (г. зн. сёньняшніх летувісаў, як я вас зразумеў), але менавіта яны, летувісы, сталіся здольнымі зрабіць сваю дзяржаву Літоўскую Рэспубліку, якая была суб'ектам міжнароднага права, мела сталіцу спачатку ў Вільні, потым у Коўне, потым зноў у Вільні-Вільнюсе, дапамагала між іншым нашым дзеячам БНР і - што вельмі істотна - п е р ш а й вырвалася з жалезных абдымкаў савецкай імперыі, даўшы прыклад астатнім савецкім хаўруснікам. А пагардліва разважаць сёньня пра ўсе падзелы мае сэнс толькі тады, калі мы самі сабе зададзім пытаньне: а чаму мы самі ня сталіся такімі ж здольнымі аж дагэтуль, а толькі выстаўляем рахункі іншым?
І нарэшце, землі сёньняшней Клайпеды-Мемеля спрадвеку былі заселеныя менавіта жамойтамі, пра што найяскравей сьведчыць тапаніміка. Немцы з'явіліся там толькі ў ХIII стагоддзі. Мне здаецца, ня трэба так зацята бараніць немцаў адносна "іхняга" Мемеля і выстаўляць такіе некарэктныя патрабаваньні суседзям. Адны (яны) - рабілі, другія (мы) - сядзелі з раскрытым ротам, чакаючы, як і зараз, добрага дзядзьку, які прыйдзе і зробіць за нас усё, як мае быць.
Ну что вы все на литовцев накинулись? А если бы они не праздновали этот миллениум – его бы никто не праздновал на государственном уровне. Уж не Лукашенко так точно. В первые годы независимости у двух стран была некая конкуренция по поводу герба (то хвостик кобылке задирали, то опускали), а потом белорусские власти сами отказались от литвинского наследия. Так что на сегодняшний день у литовцев конкурентов не наблюдается. Как бы неприятно и горько это ни было для белорусов.
АдказацьЧастенько брожу по международным аукционам и очень часто встречаю старые фотографии времен второй мировой войны, выставленные гражданами современной Литвы. Что характерно, на них изображены предки нынешних литовцев, воевавших на стороне гитлеровской Германии, так как они считали немецкий народ своими корнями. Сам только этот факт уже говорит о том, что нынешняя Литва не имеет никакого прямого отношения к Великому Княжеству Литовскому, так как жители того славного Княжества литвины никогда не вступали ни в какие союзы с немцами, а тем более воевали на их стороне.
АдказацьБабе Тане.
АдказацьНикогда не слышала от них злобствования в отношении нас.
з якой нагоды? мы ж іхнюю гісторыю не кралі (барані божа!!!)
Всегда старались поддержать, говорили: мы один народ и должны быть вместе.
Іхныя гісторыкі дагаварыліся да таго, што старабеларуская мова была нібыта мёртвая, канцылярская, на ёй толькі пісалі, але не гаварылі. А яшчэ, калі Краўцэвіч напісаў кнігу пра ўтварэньне ВКЛ, дзе даводзіў, што яно утварылася арганічна, збольшага мірна як сымбіёз, дык у "навуковых" выданьнях зьмясьцілі рэцэнзіі па-жамойцку і ангельску, дзе зьмяшалі ягоную кнігу з гразёй, замест нармальнага навуковага разбору. Я ўжо не кажу пра тое, што паводле некаторых іхных гісторыкаў, Горадня, Наваградак і Ліда - "исконно-литовские" гарады.
Я ўжо маўчу пра тое, што з прыходам фашыстоўцаў некалькі жамойцкіх батальёнаў базавалася на Беларусі. Жыдоў мястэчка Гарадзішча (цяперашні Баранавіцкі раён) расстралялі якраз жамойды. Ведаю дакладна. Гэта здарылася за 800 мэтраў ад футару, дзе жыў мой бацька. Дарэчы, Хатынь спалілі ўкраінцы. Быў нават суд над гэтымі ўкраінцамі ў Горадні ў савецкі час.
Дамініку:
Як бы ні ставіцца да "жамойцкіх гісторыкаў" і да жамойтаў увогуле (г. зн. сёньняшніх летувісаў, як я вас зразумеў), але менавіта яны, летувісы, сталіся здольнымі зрабіць сваю дзяржаву Літоўскую Рэспубліку, якая была суб'ектам міжнароднага права, мела сталіцу спачатку ў Вільні, потым у Коўне, потым зноў у Вільні-Вільнюсе, дапамагала між іншым нашым дзеячам БНР і - што вельмі істотна - п е р ш а й вырвалася з жалезных абдымкаў савецкай імперыі, даўшы прыклад астатнім савецкім хаўруснікам. А пагардліва разважаць сёньня пра ўсе падзелы мае сэнс толькі тады, калі мы самі сабе зададзім пытаньне: а чаму мы самі ня сталіся такімі ж здольнымі аж дагэтуль, а толькі выстаўляем рахункі іншым?
Па-першае, наконт "жамойтаў" і "летувісаў". Няварта іх называць ня так, ні гэтак. Калі вы крышку ўважлівей паставіцеся да беларускіх прозвішчаў, дык дазнаецеся, што ў нас іх называлі "Жамойда" або "Жмайдзяк" (ёсьць такія беларускія прозьвішчы). Таму краіна - "Жамойць", а людзі - "жамойды" або "жмайдзякі" (жамойдка або жмайдзячка), як у палякаў - "жмудзіны" (жмудзін -жмудзінка). На якую хваробу нам ламаць язык - "Летува, летувісы, летувіс, летувіска". Відаць, нам так хочацца быць "памяркоўнымі". Цяпер наконт здольнасьці ўтварыць рэспубліку. Каб іх не падтрымалі адначасна Антанта і Нямеччына на Вэрсальскай канфэрэцыі, не было б ніякіх прыбалтыйскіх рэспублік у міжваенны час. Па-другое, калі Пілсудскі захацеў забраць родны Віленскі край, то за ноч забраў, прадстаўніком Антанты ж сказаў, што страціў сувязь з Літоўска-Беларускай дывізіяй Жэлігоўскага, і Антанта толькі крыху яго паўшчувала (Дарэчы, ягоным дарадцам быў дэ Голь будучы генэрал і прэзідэнт Францыі). Чаму? Бо будавала санітарны кардон вакол Савецкае Расеі. І ясна, што бяз Польшчы гэты "кардон быў бы "псу пад хвост". Саветы, як ведама, у 1920 г. забралі Вільню і ўтварылі Літбел, і каб ня Польшча з Антантай, забралі б усю Прыбалтыку. Як ведама, у 1944 г. палякі пачалі Варшаўскае паўстаньне супроць немцаў. І чаго дамагліся? Сталін спыніў наступ і немцы здушылі паўстаньне. Палякі страцілі 200 тысячаў людзей у гэтым паўстаньні і апынуліся на 45 год пад саветамі. Гэта наконт таго, што беларусы ня здолелі ўтварыць сваёй краіны!!!
Наконт таго, што жамойды нашым памагалі. Толькі пакуль ня мелі Вільні. Яны спадзяваліся, што з дапамогай нашага ўраду (БНР) дастануць Вільню. А як толькі падпісалі трактаты з Саветамі і з Польшчай, дэнансавалі трактат з урадам БНР, і нашы мусілі выбірацца ў Прагу. (Як яны нам памагалі, пачытайце кнігу Язэпа Малецкага "Пад знакам Пагоні"). І апошняе. Савецкае панаваньне ва Ўсходняй Эўропе завалілася толькі дзякуючы Польшчы і палякам, а таксама слабасьці савецкага ўраду. У СССР саветы ўпалі дзякуючы Украіне. Задушыць Жамойць танкамі ў 1991 г. саветы маглі лёгка, але на Ўкраіне ў 1991 г. прайшоў рэфэрэндум, на каторым, добра не памятаю, каля 75% украінцаў выказаліся за незалежнасьць. А ўкраінцаў на той час было 52 мільёны, а не 3 з нечым, як так званых "літоўцаў". А самае галоўнае, на канец 1991 г. золата-валютных запасаў у РСФСР было толькі 20 млн даляраў (пра гэта казаў Гайдар). Але на найбольшую нашую ўдзячнасьць заслугоўвае Гарбачоў. Ён ня быў "кровопийца" (маю на ўвазе верш Бродскага). Дагэтуль не магу зразумець - ці ён запраўды не саўсім разумеў, што рабіў, ці то такі разумны, што дагэтуль ня хоча гаварыць праўды. Мяркуючы з ягоных інтэрвію, думаю, што першае.
Зразумела, мы самі вінаватыя. Але лічу, што найважнейшае - захаваць людзей.
Калі нехта лічыць іначай, хай паглядзіць фільм "На Чорных лядах" паводле аповесьцяў Васіля Быкава.
І яшчэ. Хочу пажадаць нашым расейскамоўным "патрыётам" вывучыць беларускую мову.
NB , 21:51, 6.07
АдказацьЯк бы ні ставіцца да "жамойцкіх гісторыкаў" і да жамойтаў увогуле (г. зн. сёньняшніх летувісаў, як я вас зразумеў), але менавіта яны, летувісы, сталіся здольнымі зрабіць сваю дзяржаву Літоўскую Рэспубліку, якая была суб'ектам міжнароднага права, мела сталіцу спачатку ў Вільні, потым у Коўне, потым зноў у Вільні-Вільнюсе, дапамагала між іншым нашым дзеячам БНР...
===================================================
Вельмі лёгка бараніць моцны бок, заўсёды - выйгрыш! Не атрымаеш ні фізічнага ні маральнага адлупу. Заўсёды нехта стане ў абарону.
Ніколі Жамойць не здабыла б незалежнасць, каб не воля бальшавіцкай Расеі. Бальшавіцкай Расеі патрэбен быў хаўруснік. Адным з хаўруснікаў абралі Жамойць.(Як потым шукалі хаўруснікаў палякі, калі перадалі Латвіі беларускі Дзвінск (цяпер Даўгаўпілс). За свае падарункі Расея з боку Жамойці атрымала голас у падтрымку на міжнароднай арэне. А беларусаў (ліцвінаў) маскалі за нацыю не лічылі. З гэтае нагоды вялікія беларускія абшары Расея забрала сабе: Смаленшчыну, Браншчыну, частку Віцебшчыны, а іншыя абшары былі перададзеныя Летуве, якія жмудзякі паспелі ператалдычыць на свой лад: Гродна (Гардынас), Паставы (Пастовіс), Навагрудак (Наугардукас), Відзы (Віджай), Ашмяны (Ашмёніс), Воранава (Варановас), Варняны (Варнёніс), Свянцяны (Швянчоніс), Падброддзе (Пабрадэ), Меднікі (Медынінкай), Вількамір (Укмерге), Трокі (Тракай), Вільня (Вільнюс)... Дзякуй генералу Жэлігоўскаму, ураджэнцу Віленшчыны, які вярнуў нам палову Беларусі! Па Вашай ласцы, спадар NB , 21:51, 6.07, крый, Божа, мы б сёння па Шэнгенскай візе ездзілі б у Маладэчна і Браслаў ды ваколіцы Заслаўя.
За што дзякаваць жамойтам??? За тое што Расея дала ім незалежнасць, а нам -- не? А дзеячам БНР дапамагала і Чэхія...
За свабоду Канады змагалася 70 чалавек -- і яны яе здабылі. Англічане падарылі! За свабоду Беларусі змагалася 13 тыс жаўнераў БНР, і 100-тысячнае войска БНР фармавалася на Румынскім фронце. І што? Летувісам бальшавікі без усялякага супраціву і без усялякага іхняга войска падарылі незалежнасць. А сотні тысячаў беларусаў (як і ўкраінцаў) палеглі за свабоду радзімы.
А цяпер яшчэ раз, паважаны спадар NB , 21:51, 6.07 прачыйтаце свае ж словы: "Адны (яны) - рабілі, другія (мы) - сядзелі з раскрытым ротам, чакаючы, як і зараз, добрага дзядзьку, які прыйдзе і зробіць за нас усё, як мае быць".
Парадокс гісторыі: адны (мы) змагаліся і нічога не атрымалі, а нашым ворагам, якія не змагаліся, дапамаглі іншыя нашыя ворагі (бальшавікі).
..Шаноуныя,мы настолькi маленькiя (геаграфiчна) ды настолькi жыцьцева (маю на увазе асноуную масу насельнiцтва) не сьвядомыя,што зь намi так мусяць гуляць бязконца.. Прачнiцеся!!!
АдказацьАсэнцоувайце тых хто НАМI упрауляе,тых,хто стаiць над НАМI..
разумейце,што мы- МАРЫЯНЕТКI!!!
..мы ня маем рацыю зьмяняць гiсторыю тэарэтычна
Мы ня можам узьвесьцi сьцяг тэарэтычна..
Й самi, сваей моццу мы ня здолем штосьцi зрабiць..
Але ж нам патрэбны тый,хто зможа стаць наперадзе! Чалавел зь глуздам!! Чалавек РАЗУМНЫ !!!
..але ж хто?!
Й,напрыканцы, адкажыце,калi ласка, чаму НАС не любiць народ?? Вось ЧАМУ???
Чаму БЧБ й ПАГОНЯ (ды й беларуская мова) ЕСЬЦЬ "фашысцкiмi" для асноунай масы насельнiцтва?? (..я разумею чаму - гiстарычна, тэлевiзiйна, агiтацыйна -гэта усе спрыяе на народ.. Але ж... ) у народа ужо есьць параунаньне: АПА3IЦЫЯ- ФАШЫСТЫ ЗАХАДНIКI!!! .. й гэта,нажаль, так!
ЧАМУ УСЕ ГЭТЫЯ ГОДЫ МЫ ТОЛЬКI ПIШАМ АБ ГЭТЫМ, ЦI ГАМОНIМ НА ПРАШПЭКТАХ ?!?!
Дзе адказ???!
Якая Летува, бл***?!
уладзімір, 2:15, 7.07
Адказаць1. Вашыя меркаваньні, чаму БНР ня сталася тым, чым сталася Літоўская Рэспубліка, - только часціна праўды, і не самая істотная. Бо атрымліваецца, што ўся справа толькі ў прычынах звонку, а не знутры. Каб гэта было так! На гэты конт трэба гаварыць доўга і не на форуме, а тут толькі каб бляск у вачы пусціць імёнамі дэ Голя, Пілсудскага і г.д. Не за дзень узяў Пілсудскі Вільню, з ёю ён на пару з Жэлігоўскім марудзіўся з восені 20-га до лютага 22-га года! Не так лёгка ўсё было, як вы тут выклалі, нібы на ўроку ў школе. Але гэта для шматслоўнай гутаркі. Паўтараю, размова пра тое, чаму не сталася БНР, - балючая і вялікая тэма, яна не для камэнтарыя - вашага ці майго. Каб не перасварыцца.
2. Бясконцыя спасылкі на Малецкага, якія я тут сустракаю што ні дзень, прыводзяць да думкі: або некаму, пад рознымі нікамі, вельмі хочацца зрабіць з гэтага аўтара новага Іаана Багаслова, або, акрамя гэтага аўтара, тыя, хто штораз спасылаюцца на яго, нічога іншага не чыталі па тэме і ходзяць пад ўражаньнем прачытанага, як самнабулы.
3. Як называць жамойтаў, ці летувісаў, ці аўкштаўцаў, ці некага іншага, на тое ёсьць традыцыя. Вам ніхто не забараняе называць іх так, як вам даспадобы, як прынята ў вашым горадзе ці вёсцы, увогуле - у вашым месцазнаходжаньні. Няма сэнсу жамойтаў, толькі каб спадабацца асабіста вам, пачаць усім называць "жмайдзякамі" ці яшчэ якімі ...дзярамі ці ...дзюкамі... А што палякі спрадвеку называлі іх жмудзінамі, так гэта таксама даўно ўладкаваная ў польскім вымаўленьні форма-назва. Прабачце, але ад вашай "парады" патыхае нейкай правінцыяльнай пыхлівасьцю - будзьма іх так зваць, бо так нам лепш (з таго ж шэрагу і пшэкі, і кацапы, і хахлы, і бошы...).
4. І апошняе. Не трэба раіць, каму якую мову вучыць. Трэба самому як мага больш моў ведаць. А кожны няхай размаўляе на той мове, на якой перш-наперш думае і з якой штодня жыве. Вось і будзе адукаваным. А "патрыётам" (у косках) быць зусім неабавязкова, бо ад такога "патрыятызму" заўсёды бывае шмат смуроду. Крык сп. Крока (3:36, 7.07) у гэтым сэнсе мне падаецца вельмі да месца!!!
мдяя...
Адказацьчитать никто не умеет? 1000 летие УПОМИНАНИЯ имени Литвы
Dear Berausians,
АдказацьThis is yours and ours jubilee. I congratulate you!
I doubt we should argue who is more Lithuanian. Fact is we had one country and history and I personaly would be glad to celebrate this or other aniversaries together with you guys in the future, I am sure we will. Everybody knows your real arm is same as ours, we neither you are not guilty that same dude has change it and march old Russian tanks, I am sure it would change one day.
One small comment жамойты covers 1/3 of todays Lithuania Republic http://en.wikipedia.org/wiki/Samogitia the rest is Lietuva.
greetings
Адказ NB.
АдказацьШаноўны спадар ці спадарыня NB. Мая душа не крывая - усё прымае. Вы, мабыць, не чыталі канца майго камэнтара. Я нармальны чалавек і не прэтэндую на праўду - праўду ведае толькі Бог. Дакладней Ён і ёсьць праўда. Сварыцца я з вамі ня буду. Няма за што.
Не Пілсудскі, а Жэлігоўскі ўзяў Вільню за дзьве гадзіны. А з 1920 да 1922 году існавала так званая сярэдняя (цэнтральная) Літва. Пілсудскі спадзяваўся, а можа проста выказаў лёзунг пра ўтварэньне канфэдэрацыі з Жамойці, Сярэдняй Літвы (Віленшчыны) і Заходняй Беларусі. Дарэчы, Браніслаў Тарашкевіч (калі вам не падабаецца Малецкі - ня бачыў у гэтай дыскусіі ніводнай спасылкі на Малецкага) быў у гэтай Сярэдняй Літве кансультантам (можа памыляюся ў пасадзе) у справе народнае адукацыі. Ёсьць, дарэчы, весткі, не зусім пэўныя, што на перамовах у Рызе, палякі прапаноўвалі расейскай дэлегацыі вывесьці польскія і расейскія войскі з Беларусі і правесьці рэфэрэндум (дзе хочуць быць беларусы). Пачытайце кнігі Аляксандра Цьвікевіча "Вызваленьне Беларусі і Польшча" і Антона Луцкевіча (тады першага міністра ўрада БНР, якога польскі ўрад інтэрнаваў у Польшчы, калі ён другі раз паспрабаваў праехаць праз Польшчу на Вэрсальскую канфэрэнцыю.
Наконт "жамойдаў" і правінцыйнасьці. Вы ведаеце, як пранцузы называюць немцаў - "аляманы", а краіну "Аляманія". Як палякі і ўкраінцы называюць Вену -Ведэн. Што да жамойдаў - гэта не я выдумаў беларускія прозьвішчы Жамойда, Жмайдзяк, Жамойцін, а беларуская мова. Дарэчы. ёсьць беларускія прозьвішчы Ліцьвін, Гедзімін, Ліцьвіновіч. А вось прозьвішча Аўкштоцін, Аўкштота і таму падобных няма. Затое вельмі пашырана прозьвішча Валынец, г.зн. народ, які насяліў Валынь. Ёсьць Мінчук, Пінчук, Ашмянчук і так далей.
А цяпер наконт мовы. Беларусь ня будзе Ірляндыяй з простай прычыны. Па-першае, ірляндцаў душылі чатыры стагодзьдзі - з Алівэра Кромўэла, а не два, як нас. А па-другое, ангельская мова запраўды зрабілася міжнароднай, а вось расейская ніколі ёй ня стане, ня тыя рэсурсы і ня тая прывабнасьць.
І яшчэ адна заўвага. Я больш веру кроку, бабе тане і daminiku, бо ў іх, як у нармальных людзей, мешанка ў галаве, а ў вас яе няма. Чаму?
Daminik, 2:29, 7.07
АдказацьДзякуй генералу Жэлігоўскаму, ураджэнцу Віленшчыны, які вярнуў нам палову Беларусі! Па Вашай ласцы, спадар NB , 21:51, 6.07, крый, Божа, мы б сёння па Шэнгенскай візе ездзілі б у Маладэчна і Браслаў ды ваколіцы Заслаўя.
____________
Вам самому ня сьмешна пісаць гэтую лухту? Генерал Жэлігоўскі (ці, дакладней, Жалігоўскі) толькі спаў і бачыў у снах, як бы аддаліць ад сваёй гістарычнай радзімы тую "шэнгенскую зону", якая так страшыць вас! Гэта, шаноўны, быў паплечнік Пілсудскага (ня трэба, як сталася апошнім часам рабіць і з пана Юзафа шчырага беларуса Язэпа з Віленшчыны), і тое, як правадзіліся "выбары" у т.н. Сярэдняй Літве (чаму ж не Сярэдняй ці Пярэдняй Беларусі пры такім "беларускім патрыёце" Люцыяне?), яскрава гаворыць пра ўсё, пра што вы тут аддаліся салодкім марам, менавіта цалкам наадварот!
А каб ня лезьці ў нетры гісторыі (хто і каму што даваў, а потым забіраў - усё гэта даўно вядомыя рэчы, каб іх так падрабязна пералічваць, дэманструючы сваю дасьведчанасьць), скажам проста, хоць гэта і выкліча, магчыма, буру ў гранёнай шклянцы): хто з замежных палітыкаў (у Расеі, Польшчы, Нямеччыне, Францыі і г.д.) усур'ёз разглядаў Беларусь як магчымую дзяржаву з пункту гледжаньня нацыянальнай кансалідацыі, сьвядомасьці і г.д. - у адрозненьні ад украінцаў, літоўцаў, латышоў, эстонцаў і нават народаў Каўказу? Хто? Ды ніхто! Ні тады, ні пазней. І калі немцы прыйшлі сюды ў Першую сусьветную, а потым і ў Другую сусьветную войну. Што пісаў пра беларусаў Розэнберг ці той жа Кубэ, які шчыра хацеў абаперціся у новых варунках на нацыянальна арыентаваныя сілы, бо як прафесійны гісторык разумеў, што правіць доўга з дапамогай ружжа няможна? Не стану тут цытаваць ні яго, ні ягонага начальніка Розэнберга, каб не было вышей названай буры. Але словы тыя - пякучыя! - і дасёньня гучаць актуальна...
А каго зацікавяць тыя словы, той няхай адкрые, напрыклад, кнігу Ю. Туронка "Мадэрная гісторыя Беларусі" (2006) на старонках 601-602 і далей. Гэта не разважаньні кагосьці з гістарычнай кафедры ці на форуме - гэта вытрымкі з дакументаў, і яны даюць ясную карціну таго, чаму адны (на жаль, не мы) сталіся, а другія (на жаль, мы) не сталіся. І ня трэба дэмагогіі - усё прасцей і журботней. Але - як ёсьць!
NB , 15:52, 6.07
АдказацьВпрочем, литовским историкам, как и их белорусским коллегам, это отлично известно. Публике - в меньшей степени. Но в чем никак не откажешь литовским историкам и в чем обязательно упрекнешь белорусских историков (именно историков, а не ту шайку, которая сегодня правит в лукашистском академическом институте истории и не имеет никакого отношения к науке), так это то, как надо умело и красиво оформлять национальные мифы. Без них нельзя! Ибо они с т р о я т народ как общность.
_______________________________________________
Прабачце, спадар NB, але ўсё тое, што Вы кажыце у сваіх пастах пасля гэтага - гэта якраз тое разбіцце нават не мітаў, а тлумачэння гісторыі с пункту гледжання Беларусаў, якія пытаюцца адшукаць ня толькі негатыў у гісторыі, аде і патлумачыць чаму здарылася так, а не гэтак... Вы бачыце толькі кепскае... Неяк у Вас ня паслядоўна атрымліваецца.
a, 10:26, 8.07
АдказацьПрабачце і вы, але пасьлядоўнасьць у мяне ўсё ж ёсьць. На жаль, вы яе не прыкмецілі. Бо размова людзей, адукаваных у гісторыі, і размова аб гісторыі з шырокай аўдыторыяй, - гэта розныя размовы. Прафесар ня можа студэнтам прамаўляць аб падзеях мінулага так, як прамаўляюць аб іх жа, скажам, на плошчы. Гістарычная карціна на экране непадобная на падручнік з параграфамі і высновамі. Публіцыст, гаворачы пра тую ці іншую гістарычную падзею, ня будзе супастаўляць чатыры-пять-шэсць версіяў, бо яго, натуральна, ня будуць слухать/чытаць. Тут розныя фарматы гаворкі і пісьма. Вось пра якія масавыя міфы-міты (дзе падзея, вылушчаная з жыццёвай шкарлупіны, застаецца, вядома, менш жыццёвай, менш падрабязнай, але ўсё ж такі падзеяй) я гаварыў у тым урыўку, які вы цытуеце. Канешне, знаўца зробіць заўвагу, але ці трэба публіцы ўсе выключэньні і сумненні даследчыка? Так, міфы павінны быць, але не як гістарычныя плёткі ці анекдоты (у іх свая сфера ўжытку), а як аблегчаная версія, так бы мовіць.
Але ж застаецца гісторыя дакумента, дакладнасьць факту і ягоная, калі так можна сказаць, фактурнасьць. І яна заўсёды будзе першаснай, грунтам высьвятленняў, сутыкненняў і г.д. Таму міфы і спрэчкі аб памылках не выключаць адзін аднаго. І ніякай непасьлядоўнасьці тут у мяне няма. Або яна надуманая. Спадзяюся, што выказаўся ясна.
уладзімір, 3:37, 8.07
АдказацьПаколькі ваш адказ мне (удакладняю: я ён, а не яна) затрымаўся, адкажу і я з затрымкай. І пачну з таго, што пра вашу душу - крывая яна ці не - я нічога не казаў. Пра "мяшанку ў галаве", якая, па вашай думцы, ёсьць паказчыкам нармальнасьці ці нармалёвасьці, а яе (мяшанкі) адсутнасьць ёсьць нейкім незразумелым феноменам, - пра ўсю гэтую "філасофію" сказаць нічога не магу, акрамя таго, што кожны можа скарыстаць словы для якіх заўгодна высноў, якія яму падабаюцца. А каму вам верыць або ня верыць - пералічаным асобам ці, з вялікай асьцярогай, мне, дык я ж ня Бог (барані Божа), Якога вы тут марна упамянулі. Таму ня верце лепш мне.
Мы ж тут, здаецца, не пра веру гаворку вядзем, а пра факты. І іх дакладнасьць. Адкуль такая роспач? Вы адны кніжкі чыталі, я - другія. Чаму вам падаецца, што кніжкі, вамі прачытаныя, лепшыя за тыя, што прачытаў я. Цьвікевіч? Ну і што такого асаблівага на вашую карысьць, ці карысць вашай версіі, сказаў Цьвікевіч? Перачытайце самога сябе вышей, дзе вы казалі, што Пілсудскі ўзяў родны Віленскі край за адну ноч. Вось гэта я і каментаваў. А цяпер высьвятляецца, што браў Жалігоўскі...
Дык вось, і Пілсудскі, і ягоны сябра Жалігоўскі менш за ўсё былі заклапочаныя тым, каб усталяваць нейкую Беларускую дзяржаву ў краі, з якога яны паходзілі. Гэтая рамантыка наіўная і проста сьмешная. Гэта была барацьба супраць Літоўскага урада, каб прыдбаць Віленшчыну ў склад Польшчы, што і было пазней зроблена. І замест назвы "Заходняя Беларусь", якая прапанавалася для гэтай квазідзяржавы дыктатара Жалігоўскага (безь двукосься, бо так ён сам сябе называў), сталася Сярэдняя Літва. А тое, што беларускія патрыёты Луцкевіч, Смоліч, Тарашкевіч і іншыя супрацоўнічалі з урадам Жалігоўскага, н і ч о г а не мяняе. У іх былі свае мэты, у яго - свае. Дарэчы, пасада Броніка Тарашкевіча гучала так: кіраўнік сектара дэпартамента асьветы. Чым усе гэтыя гульні Жалігоўскага скончыліся, добра вядома і бяз Цьвікевіча. Калі Вільня стала польскай, ён разам з Ластоўскім прызналі права Літвы на Вільню, але гэта ужо не дапамагло дый не магло дапамагчы актывізацыі нацыянальна-вызваленчай барацьбы беларусаў за Віленскі край і сваю, несавецкую дзяржаву ўвогуле. Ну а потым іх абодвух сустракалі ў савецкай Беларусі... І было яшчэ шмат чаго. Трагічнага ў тым ліку. Навошта я пішу ўсе гэтыя агульнавядомыя для тых, хто цікавіцца тымі далёкімі ўжо падзеямі, рэчы? Гляньце на пачатак нашай з вамі дыскусіі - і ўсё стане на належнае месца.
Вашыя філалагічныя вышукі (хто каго як і чаму дзе называе) і спрэчкі наконт моў (якая якой стане ці не стане) я пакідаю без каментару, бо гэта ваш асабісты погляд, а чапаць густы, як і рабіць прагнозы, - рэч вельмі рызыкоўная. Адному падабаецца кавун, другому - свіны храсток, як кажуць добразычлівыя украінцы. Мне чамусьці падаецца, што яны насамрэч маюць рацыю.
Не сярдуйце! Праўда ніколі не бывае ў адной кішэні. Магчыма, як вы мяркуеце, яна ёсьць толькі ў Бога, Якому яшчэ дасюль не абрыдла створанае Ім чалавецтва-калецтва...
... Где мне было тогда понять, и что я мог знать о том, что пережила белорусская литературная и педагогическая интеллигенция в 20-30-е годы борьбы советской власти с так называемой "нацдемовщиной". Что мы знали о советской государственной политике выхолащивания национальной культуры, уничтожения белорусского языка и местных национальных кадров ?
АдказацьБелорусский язык уже в предвоенные, советские годы перестал быть государственным языком и под предлогом "двуязычия" республики был вытеснен из всех сфер общественной жизни. Ну, а после войны денационализация Беларуси пошла полным ходом и за два послевоенных десятилетия, как я узнал уже сегодня, не было подготовлено ни одного учителя белорусского языка, проходила плановая ликвидация школьной сети с белорусским языком обучения.
А ведь этот язык - древнейший из славянских языков. На старобелорусском языке впервые у юго-восточных славян были напечатаны Псалтырь и Библия великим полочанином , первопечатником Францышком Скарыной в 1517-1519 годах. На нем создавались документы ХУ - ХУ11 веков Великого Княжества Литовского под общим названием "Литовские метрики", намертво погребенные сначала в архивах царской России, потом в советских, а теперь уже и в российских архивах под предлогом отсутствия специалистов в "тех диалектах".
Эпохой расцвета деловой письменности на старобелорусском языке являлся XVI в., когда на нем стали публиковать "Статуты Великого княжества Литовского", трижды - в 1529, 1566 и 1588 гг., из которых последний "Статут" был уже и напечатан на нашей территории.
Книгопечатание, дело начатое Скарыной, было продолжено Сымоном Будным уже в его типографии в Несвиже, где в 1562 году им была напечатана на бумаге собственного производства первая его книга - "Катехисис". Да, была при типографии создана собственная бумажная мастерская - "паперня".
На старобелорусском языке в это время писались декреты сеймов и главного литовского трибунала, акты "копных", городских, земских и подкоморских судов, акты и приходно-расходные книги городских управ, магистратов и магдебургий, в частности, документы свободного, пользующегося магдебургским правом, города Минска, реестры, "фундуши", и "инвентари" имений, фольварков и деревень, завещания, частные письма и другие документы. Корни этого языка, письменность на старобелорусском языке уходят в глубокую древность.
Можно было бы, в связи со сказанным, отдельно рассказать о первой женщине - просветительнице в нашем крае, Ефросинье Полоцкой (в миру Предславе, 1104-1167 г.г.), основавшей в Полоцке мастерские-скриптории по переписке книг (1104 - 1167 г.г.), или о знаменитом писателе двенадцатого века - Кирилле Туровском, с чьим именем связывают самую древнюю из известных науке славянских книг - "Туровское евангелие".Имеются основания считать его и автором "Слова о полку Игореве", но это остается "крамолой" для советских филологов. До наших дней сохранились восемь его "Слов-проповедей" и около трех десятков стихотворений.
Нельзя не упомянуть и о наставнике детей русского царя Алексея Михайловича - Симеоне Полоцком (1629-1680 г.г.), подлинное имя которого Самойла (Самусь) Ситнянович -Петровский, - стороннике объединения христианских церквей, одного из самых образованных людей своего времени. Он был первым профессиональным писателем, владеющим и пишущим на четырех языках, создателем русских переводов Библии и стихотворного перевода Псалтыря, одним из организаторов первого на Руси театра, автором проекта первого российского высшего учебного заведения, по которому потом создавалась в Москве Славяно-греко-латинская академия. М.В.Ломоносов постигал искусство стихосложения по произведениям этого замечательного писателя и поэта "Рифмологион или стихослов" и "Вертоград многоцветный".
Весь этот исторический пласт, вся древнейшая культура моей Беларуси, имена всех ее выдающихся ученых и литераторов, лучших представителей всего славянства были вычеркнута из учебников советскими цензорами, исповедующими великодержавный русский шовинизм. А до этого уже постаралась и ортодоксальная московская церковь, которая предавала анафеме, например, книги Симеона Полоцкого и запрещала даже упоминать его произведения, как еретические.
Наступала и еще более темная пора для моего родного края - эпоха Петра Первого. Это время отличалось не только жестокостью к верующим, но и сознательным разрушением и разграблением святынь Беларуси - а в то время распространение получило на территории, совпадающей с границами современной Беларуси, и униатство, примирявшее противоречия православия и католицизма. Это было время Северной войны, во время которой 70-тысячное русское войско к 1705 году стало лагерем под Полоцком. В это время униатская церковь распространилась более, чем на две трети населения Беларуси, но это лишь стало дополнительным фактором для русского насилия над инаковерующими.
Церковная уния была заключена в 1596 г. на белорусской земле, в Бресте. Так произошло событие, значение которого не ограничилось одиночным временным актом и которое вышло за рамки собственно церковной истории. Смысл и последствия Брестской церковной унии сказались на последующем ходе международных отношений, составили важную часть внутренней политики Речи Посполитой, Российской империи и Австро-Венгрии, отразились на исторических судьбах белорусского, украинского и польского народов. К концу XVIII в., к моменту включения земель Великого Княжества Литовского в состав Российской империи, униатство являлось самой распространенной конфессией среди "литвин-белорусцев". 70 процентов населения были униатами (по некоторым оценкам до 80%). ( см.Иштымов, с.н.с. Института истории НАН Беларуси
"УНИАТСТВО И БЕЛОРУССКАЯ НАЦИОНАЛЬНАЯ ИДЕЯ: ОТ КАСТУСЯ КАЛИНОВСКОГО ДО НАШИХ ДНЕЙ")
Актом разбоя, разграбления, а потом и сожжения святой Софии, "третьего христианского храма", древнейшего славянского каменного собора (Х1 век), явилась пьяная выходка Петра Первого и Меньшикова в главном полоцком храме в мае 1710 года. В этом избиении царем и его верным сатрапом священников храма был убит викарий Константин Зайковский и проповедник Феофан Кальбечинский. Взяв пример с царя, сопровождавшие его офицеры, изрубили еще троих священнослужителей: регента соборного хора Якуба Кнышевича, отцов Язэпа Анкудовича и Мелета Кондратовича.
("Десять веков белорусской истории, 862-1918", В.Орлов, Вильня, 2001, стр.146).
Весь ХУ111 век белорусская земля была ареной русской экспансии на запад и театром военных действий в столкновении России с Литвой или Польшей, или России с Швецией и Пруссией. Впрочем ничего не изменилось ни в Х1Х веке, ни в ХХ-ом.
Три раздела Речи Посполитой (1772, 1793, 1795 г.г.) привели к тому, что все эти земли оказалась под властью Российской империи, что никак не способствовало сохранению и развитию белорусской культуры, белорусского языка.
С этого времени к полонизации, вначале очень осторожно, а позже открыто, прибавилась еще и русификация. Для пассионарных людей этой земли оставалось выбирать между Польшей и Россией, что потом предопределяло их культурную принадлежность. Однако и в таких условиях белорусская земля дала свету таких выдающихся людей, как Адам Мицкевич, Станислав Манюшка, Федор Достоевский, Михал Клеофас Агинский, Игнатий Дамейко, Михаил Глинка, Иосиф Гашкевич, Иван Черский, Францышек Богушевич и многих других.
Власти Российской империи стремились распространить и закрепить свое влияние на белорусское население. Значительная роль при этом отводилась средствам культурно-духовного воздействия, в том числе, для искоренения "польского влияния". Были закрыты Полоцкий (1820 г.) и Виленский (1832 г.) университеты, запрещен белорусский язык в школах и православных церквях, ликвидирована униатская церковь (1839 г.). Вместо закрытых белорусских униатских школ создавались российские.
После народного восстания в 1863 году под началом Кастуся Калиновского в Польше, Беларуси и Литве было запрещено всякое книгопечатание на белорусском языке (1867 г.). Однако, несмотря на это, в народную культуру вносили значительный вклад печатавшиеся на польском и русском языках многие ученые и литераторы, в том числе Винцент Дунин-Марцинкевич, Францишак Богушевич и др. И только такие, как бы это сказать поосторожнее, но поточнее, психически неадекватные, представители образованных слоев населения края, как Достоевский, могли перечеркнуть свои родственные связи с Литвой-Беларусью. Ни Адам Мицкевич, ни Ожешко, ни многие другие, не забывали своей исторической родины.
Униатство все же еще долго оставалось одним из узловых моментов политического движения на Беларуси и влияло на развитие белорусской общественной мысли. Так в период подготовки к восстанию 1863 г. один из его руководителей, белорусский шляхтич Кастусь Калиновский, налаживает выпуск нелегальной газеты на белорусском языке "Мужицкая правда", большинство материалов для которой он пишет сам под псевдонимом "Яська-гаспадар из-под Вильно". С июля 1862 г. по июнь 1863 г. вышло 7 номеров газеты. Ее материалы были обращены к простому белорусскому мужику и проникнуты призывами подняться на борьбу с царизмом.
Возрождению национальных традиций белорусской культуры во многом способствовала активизация белорусского национального движения в начале ХХ века. Расцвёл талант будущих классиков современной белорусской литературы - Янки Купалы, Якуба Коласа, Максима Богдановича, Цётки и др. Популяризации и пропаганде белорусской культуры способствовало издание белорусской газеты "Наша нива".
Благоприятные условия для развития национальной белорусской культуры сложились в 1920-е годы, когда в республике проводилась политика белорусизации. Начали работать белорусскоязычные школы, Институт Белорусской культуры. На его базе в 1929 г. была создана Академия наук Беларуси. Однако с начала 1930-х годов этот поступательный процесс был прерван, поскольку в культурной жизни возобладал жёсткий идеологический контроль, были репрессированы многие деятели белорусской культуры и науки, настало время абсолютной русификации всей жизни республики.
Эта русификация в Беларуси приняла в начале форму борьбы с "нацдемовщиной" (национал-демократией), а потом естественным образом перешла в Большой террор, как назвали западные историографы вакханалию борьбы за власть Сталина и его окружения, начавшуюся в конце 20-х годов..
Об этом времени можно прочитать в интернете, в кратком очерке с характерным названием - "Юрка Листапад - последний непуганый белорус".
Мне до сих пор стыдно, хотя и не моя в том вина, стыдно за пренебрежение к своему родному языку, за незнание истоков и корней белорусской истории, так тщательно выутюженной под недремлющим оком функционеров советской национальной политики. Белорусский язык в мои школьные годы (1945-53) медленно, но верно, с помощью всяких инструкций и, непостижимого нашему уму, чиновничьего рвения, выдавливался из жизненного обихода.
Подруга моей мамы - диктор нашего Центрального белорусского радио, Лиля Стасевич, один из лучших дикторов того времени в БССР, позже, в эпоху телевидения, приглашаемая в Москву для постановки речи московским телеведущим, забегая к нам на чай иногда между передачами по радио, рассказывала нам об этой постоянной борьбе "за чистоту языка", а на самом деле, беспардонной его русификации. Она получала специальные списки с запретом на употребление разных слов бытующих в разговорном белорусском языке. Я помню, как невинное в политическом смысле слово "хвiлiна" (минута по-русски, если только считать это слово русским), было официально запрещено и попало в такой черный список, рассылаемый в издательства газет или на радио для дикторов.
Думаю, что таких слов тогда оказалось очень много, из-за родственных или заимствованных из немецкого и польского языков некоторых корневых слов белорусского языка.
Постепенно закрывались и белорусские школы. Сталинская национальная политика катком прошлась по всему многонациональному советскому государству, а русификация Беларуси опережала все республики, я думаю из-за ее стратегического положения и потока переселенцев из России.
После Великой Отечественной в город приехало много рабочих и служащих из других районов страны восстанавливать разруху. Специалистов и просто рабочей силы нехватало, русский язык получил преимущественное распространение, а белорусский язык, как это было официально декларировано, переходил в статус "бытового языка". Позднее кремлевские идеологи и поддакивающие им русские филологи пошли еще дальше и перевели украинский и белорусский языки в разряд "бесперспективных".
Чего же хотеть тогда от "затюканной" всякими инструкциями Гороно ( Городской отдел народного образования ) и "Постановлениями" партийных съездов о "национальном вопросе", нашей угасающей в своей беспомощности учительницы белорусского языка. Подыгрывая ей в демонстрации своей лояльности к политическому строю, мы все свои сочинения на белорусском языке начинали с канонического - "чырвонай стужкай праз увесь твор..." (красной нитью через все произведение...), а заканчивали свой опус на любую тему здравицей "нашему великому вождю, учителю и корифею". Поставить за такое сочинение отметку ниже четверки было равносильно идеологической диверсии, а двойка, наверное, обсуждалась бы на партийном бюро школы. Это опять-таки была игра, в которой мы пользовались запрещенными приемами, чутко улавливая политическую ситуацию, явно в ущерб знаниям грамматики и правописания своего родного языка.
За эту фальшивую игру мне еще и сегодня стыдно перед ней, Ольгой Сигизмундовной Дубровской, стыдно вдвойне потому, что именно она решилась на почти невозможное и поставила мне, явно не заслуженную мной, отличную отметку по белорусскому сочинению, что и решило судьбу моей серебряной медали... (А.А.Прокопчук. Белорусская рапсодия. http://zhurnal.lib.ru/editors/p/prokopchuk_artur_andreewich/artur.shtml)
С уважением ко всем спорящим, остаюсь "беларусам", но пишу по-русски, чтобы как можно больше читателей узнали о моей родине , Артур Прокопчук