Саннікаў: Лукашэнка спрабуе прадаць Еўропе свой статус ворага Расеі

Прэтэндэнт на пасаду прэзідэнта Беларусі даў інтэрв'ю вядучаму амерыканскаму навінаваму агенцтву «Блумберг».

Як паведамляе агенцтва «Блумберг», Еўрапейскі звяз павінен заняць больш цвёрдую пазіцыю ў дачыненні да Аляксандра Лукашэнкі напярэдадні прэзідэнцкіх выбараў, якія адбудуцца ў наступным месяцы і, напэўна, будуць сфальсіфікаваныя, заяўляе апазіцыйны кандыдат у прэзідэнты, прыхільны да еўрапейскай арыентацыі і свабоднага рынку.

56-гадовы Лукашэнка вельмі ўразлівы напярэдадні выбараў 19 снежня з прычыны эканамічнага крызісу, «на які ў яго няма адказу», а таксама таго факту, што расейскія лідэры больш яго не падтрымліваюць, - заявіў Андрэй Саннікаў падчас інтэрв'ю ў Берліне. На яго думку, у той час, як Расея змяніла падыходы, у Еўропе ёсць прыхільнікі гульні з Лукашэнкам.

«Еўропа павінна зыходзіць з таго, што Лукашэнка - апошні дыктатар Еўропы, і нічога не зменіцца, пакуль ён ва ўладзе», - заявіў Саннікаў. Тыя еўрапейскія палітыкі, якія лічаць, што яны могуць «еўрапеізаваць» Лукашэнку, праводзяць «вельмі бязглуздую і вельмі небяспечную палітыку».

Беларусь - постсавецкая рэспубліка з насельніцтвам каля 10 мільёнаў, якая вырабляе калій і трактары, мяжуе з Расеяй і трыма краінамі ЕЗ. Пачынаючы з 1996 года, міжнародныя назіральнікі крытыкуюць і лічаць несумленнымі ўсе выбары ў гэтай краіне.

Міністэрства фінансаў ЗША замарозіла рахункі трох даччыных кампаніяў беларускай дзяржаўнай нафтавай кампаніі ў 2008 годзе. У той жа час ЕЗ у мінулым месяцы падоўжыў прыпыненне візавых абмежаванняў, якія дзейнічаюць у дачыненні да Лукашэнкі і вышэйшых службовых асобаў, заяўляючы, што палітыка ўцягвання Лукашэнкі вядзе да некаторых паляпшэнняў у галіне правоў чалавека.

Замест таго, каб адмаўляцца ад сваіх прынцыпаў, ЕЗ павінен прыняць за аснову больш сур'ёзную мадэль паводзінаў у дачыненні да Беларусі, якая цесна звяжа палітычныя і гандлёвыя стасункі з правамі чалавека і дэмакратыяй, заявіў Саннікаў, прыводзячы ў прыклад палітыку ЗША.

Сфальсіфікаваныя выбары

56-гадовы Саннікаў - былы намеснік міністра замежных справаў Беларусі, які падаў у адстаўку ў 1996-м годзе і які зараз ездзіць па краіне, каб заваяваць падтрымку, заяўляе, што снежаньскія выбары таксама не будуць сумленнымі. Адзін з 11 кандыдатаў Саннікаў, лічыць, што выбары ад пачатку недэмакратычныя. Тым не менш, ён вядзе кампанію, накіраваную на перамогу.

«У Беларусі ўсе - не толькі апазіцыя, але і звычайныя людзі разумеюць, што галасы не лічацца», - заяўляе Саннікаў на бліскучай англійскай. Ён кажа, што яго мэта - задакументаваць адсутнасць у краіне дэмакратыі і вывесці людзей на вуліцу. «Людзі будуць гатовыя, больш чым у 2006 годзе, выйсці на вуліцы і пратэставаць супраць вынікаў выбараў».

На мінулых прэзідэнцкіх выбарах у 2006 годзе адбыліся масавыя пратэсты, якія былі задушаныя ўладамі. Саннікаў кажа, што з таго часу, як ён сышоў у адстаўку, яго саджалі ў турму, збівалі, канфіскоўвалі кампутары. На пытанне, ці не баіцца ён за сваё жыццё, ён адказвае: «Усё можа быць. Трэба гэта ўлічваць».

Пагаршэнне стасункаў з Расеяй

Расея дэманструе, што яна губляе цярпенне ў адносінах да кіравання Лукашэнкі, пагражае скарачэннем нафтавых і газавых субсідыяў Беларусі. На працягу шматлікіх гадоў Беларусь атрымлівала расейскую нафту з 36-працэнтнай скідкай. Гэтую розніцу Беларусь эксплуатавала, прадаючы нафту па больш высокіх коштах у Заходнюю Еўропу. Па словах расейскага прэм'ера Уладзіміра Пуціна, толькі ў гэтым годзе субсідыі склалі 4,8 мільярда даляраў. Саннікаў лічыць, што ў цэлым расейскія субсідыі Беларусі склалі больш за 50 млрд. даляраў.

Раней у гэтым годзе паміж Беларуссю і Расеяй распачалося тое, што «Газпрам», расейскі газавы манапаліст, назваў «газавай вайной», якая скончылася пасля таго, як беларускі бок выплаціў доўг, суправадзіўшы гэта пагрозамі Лукашэнкі спыніць пастаўкі расейскай нафты і газу ў Еўропу.

Прэзідэнт Расеі Дзмітры Мядзведзеў 3 кастрычніка заявіў, што ў сваёй выбарчай кампаніі Лукашэнка ставіцца да Расеі як да «знешняга ворага», і што «антырасейская рыторыка», «абвінавачванні і абразы» выходзяць не толькі па-за межы дыпламатычных правілаў, але і па-за межы звычайнай чалавечай прыстойнасці.

Вораг Расеі

Расея змяніла падыход да Лукашэнкі, Еўропа ж гэтага не зрабіла, кажа Саннікаў.

«Лукашэнка спрабуе прадаць Еўропе свой нованабыты статус ворага Расеі і, на жаль, небеспаспяхова», - кажа Саннікаў. «Некатотыя еўрапейскія палітыкі разглядаюць магчымасць дапамогі Лукашэнку, таму што ён становіцца антырасейскім», - кажа Саннікаў, але устрымліваецца ад агучвання імёнаў.

Італьянскі прэм'ер Сільвіа Берлусконі год таму стаў першым заходнееўрапейскім лідэрам, які нанёс афіцыйны візіт у Беларусь пасля абрання Лукашэнкі. Нямецкі віцэ-канцлер і міністр замежных справаў Гіда Вестэрвеле і польскі міністр замежных справаў Радаслаў Сікорскі будуць у Менску ў аўторак і сустрэнуцца са сваімі беларускімі калегамі.

«Еўропа выпрабавала ўсе падыходы да Лукашэнкі: пернікі, пугі, абяцанкі, умовы, адмену умоваў, дыялог, палітыку прымірэння, рэзкія фармулёўкі, мяккія фармулёўкі», - кажа Саннікаў. «Вы не можаце змяніць Лукашэнку: ён думае толькі пра ўтрыманне улады».