«Ведомости»: Новая валютная палітыка не дапаможа Беларусі

Экспарцёрам зробяць прапанову, ад якой яны не змогуць адмовіцца.

На дадатковай сесіі валютна-фондавай біржы курс беларускага рубля будзе ўсталёўвацца зыходзячы з попыту і прапановы валюты, паведаміў Нацбанк Беларусі.

Гэты ж курс будзе дзейнічаць у абменных пунктах для фізічных асоб. Пазабіржавы рынак угод кампаній з банкамі фактычна ліквідуецца абмежаваннем транзакцый ў 1000 адзінак валюты для аднаго прадпрыемства на суткі. На асноўнай біржавы сесіі экспарцёры па-ранейшаму будуць прадаваць 30% валютнай выручкі па спецкурсе нацбанка (гэтай валютай дзяржава аплачвае паліва, медыкаменты і іншай крытычна важны імпарт), пішуць расейскія «Ведомости».

На дадсесіі Нацбанк будзе праводзіць інтэрвенцыі - на ўзроўні, якіне моцна адрозніваецца ад сённяшняга афіцыйнага курса (5271 руб ./$), сказаў намеснік старшыні праўлення нацбанка Тарас Падольны (цытата па «Белта»). Праз месяц-два магчымы выхад на адзіны курс, спадзяецца прэм'ер Міхаіл Мясніковіч.

Новыя правілы толькі замацоўваюць практыку множных курсаў, канстатуе намеснік дырэктара беларускага цэнтра «Даследаванні. Прагнозы. Маніторынг» Ірына Тачыцкая: «Калі прадпрыемства прадае 30% [валюты па жорсткім курсе], у пакінутыя 70% яно закладзе ўпушчаную выгаду».

З канца жніўня, пасля абвяшчэння Аляксандра Лукашэнкі аб пераходзе да вольнага курсу (ўмовы крэдытаў МВФ і «ЕўрАзЭС»), імпарцёры не пагашаюць пазыкі перад пастаўшчыкамі ў чаканні легальнай магчымасці набыць валюту, распавядае кіраўнік Менскага клуба фінансавых дырэктараў Андрэй Карпунін: дадатковы адкладзены попыт мог скласці $ 1,5-2 млрд (сярэднямесячны аб'ём пакупак валюты за студзень-ліпень - $1,5 млрд). Інтэрвенцыі на першым этапе патрэбныя абавязкова, каб збіць ажыятаж, лічыць Карпунін. Але надоўга магчымасцяў Нацбанка не хопіць. Ягоных рэзерваў у $4,6 млрд ледзь дастаткова для пакрыцця аднаго месяца імпарту (мінімальны ўзровень - тры месяцы), пры гэтым, па разліках аналітыкаў Raiffeisen Bank, даўгі нацбанка удвая большыя - $9,3 млрд, у тым ліку $2,9 млрд - кароткатэрміновыя перад мясцовымі банкамі. Не выключана, што ўлады маюць намер пераймаць валюту не толькі ў банкаў: «экспарцёрам зробяць прапанову, ад якой яны не змогуць адмовіцца», - іранізуе Карпунін.

На фоне тэмпаў росту грашовай масы пытанні парадкавання валютнага рынку наогул другасныя, лічыць дырэктар ЦМД Сбербанка Ксенія Юдаева. З чэрвеня эмісійнае крэдытаванне дзяржпраграм спыненае, абвяшчаў Нацбанк. Але ў ліпені тэмпы росту рублёвай грашовай масы скараціліся толькі да 36,7 з 40,7% у чэрвені і 46,7% у маі ў гадавым параўнанні, у памесячным - паскорыліся да 5,5 з 1,9 і 4,6% адпаведна . Тыднёвая інфляцыя перавышае 3%, што адпавядае 450% у год. «Краіна трапляе ў інфляцыйнай-дэвальвацыйную спіраль, - кажа Юдаева. - Друкуюць больш грошай - большая інфляцыя - большая дэвальвацыя». Па ейных адзнаках, у краіне ўжо пачаўся спад, які будзе паглыбляцца (статыстыка не дае памесячных дадзеных, за студзень - ліпень тэмпы росту ВУП замарудзіліся да 9,8 з 12,5% за студзень - май).

ВУП рос за кошт інвестыцыйнага попыту, забяспечанага эмісійным крэдытаваннем дзяржпрадпрыемстваў, і спажывання, кажа Тачыцкая: «Крыніцы росту ў 2012 г. - пад пытаннем». Доступ да рынкавых крэдытаў фактычна зачынены: «Крэдытныя стаўкі - 40-50%, гэта проста забівае», - кажа Карпунін. Сярэднедушавы прыбытак у першым паўгоддзі, па дадзеных Белстата, у гадавым параўнанні вырас на 36% у рублях, у далярах - па афіцыйным курсе - скараціўся на 20% да $188. Паводле адзнак Аляксея Майсеевага і Дзмітрыя Фядоткіна з «ВТБ капіталу», па выніках 2011 тэмпы росту ВУП запаволяцца да 1,5%, у 2012 г. ён скароціцца на 5,2%: эканоміка ў глыбокім крызісе, і нават пры жаданні ўладаў яе рэструктурызаваць працэс перабудовы будзе доўгатэрміновым.