Станіслаў Шушкевіч: Пуцін хоча стварыць саюз дыктатур

У Маскве абвешчана аб першых замежных візітах прэзідэнта Расеі, які адмовіўся ехаць за акіян на саміт «васьмёркі»: 25 мая - Астана, 31-га - Менск.

- У свой трэці тэрмін Уладзімір Пуцін мае намер стаць новым Іванам Трэцім і сабраць чарговую імперыю на чале з вялікай Расеяй», - кажа Станіслаў Шушкевіч у інтэрв'ю The New Times. - Пуцін аднойчы заўважыў, што пасля Махатмы Гандзі неяк няма з кім стала ў свеце гаварыць. Па-мойму, гэта быў дрэнны жарт, таму што Пуцін робіць роўна тое, чаму Гандзі ў свой час супрацьстаяў, - зноўку будуе імперыю. Відавочна, што бліжэйшая мэта Пуціна - будаўніцтва восі Астана - Масква - Менск, а ў перспектыве - стварэнне саюза дыктатур на чале з Расеяй. У яго акрамя Лукашэнкі і Назарбаева будуць ўцягнутыя узбекскі, таджыкскі, туркменскі дыктатары.

- Прабачце, а ім гэта трэба?

- А куды ім дзявацца? Яны трымаюцца на штыках, а ўласных штыкоў, як паказвае «арабская вясна», часам не хапае. Затое Чалябінскі АМАП або баявікі Кадырава заўсёды змогуць дапамагчы. У XIX стагоддзі Расея была «жандарам Еўропы» - зараз будзе жандарам СНД. Паглядзіце: расейская ваенная база ў Прыднястроўе выклікае сталы нервовы цік ў Кішынёва. Наяўнасць 102-й базы ў Гюмры дазваляе Арменіі больш упэўнена сябе адчуваць у канфлікце вакол Карабаха.

- Ці здольны Пуцін гаварыць на роўных з партнёрамі па восі, з тым жа Лукашэнкам?

- Як чалавек адукаваны і псіхалагічна добра падрыхтаваны, Пуцін, вядома, грэбуе Лукашэнкам, і для гэтага ёсць усе падставы. Лукашэнка - невук і хам, скажам прама, дазваляе сабе рэчы, якія ў сучасным грамадстве недапушчальныя. Але Пуцін таксама любіць бравіраваць «прыбіральнямі», «калупаннем ў носе», «накладзенымі штанамі». І ў Лукашэнку ён бачыць зручнага партнёра для зацвярджэння сваіх падыходаў.

- Адносіны Масквы і Менска зараз на ўздыме, калі верыць афіцыйным расейскім СМІ…

- Аб якім ўздыме гаворка? Ваенны саюз? Менску ён, акрамя выдаткаў, нічога не нясе і абсалютна не патрэбны - Беларусі ніхто не пагражае. Ваенны альянс з Масквой патрэбны Лукашэнка асабіста: ён неаднаразова паўтараў, што АДКБ павінная падтрымліваць тыя рэжымы, якія ў яго ўваходзяць. Мытны саюз? Дзеля Беларусі ён па цэлым шэрагу пазіцый адкрыта невыгодны! Нашыя чыноўнікі баяцца пра гэта гаварыць, а я скажу: з якой нагоды беларусы павінны забяспечваць развіццё расейскага аўтапрама, купляючы дрэнныя расейскія аўтамабілі па коштах вышэйшых за добрыя заходнія, на якія ўсталююць празмерныя пошліны?

Цікавае супадзенне: як толькі Пуцін у мінулым годзе завёў размову аб стварэнні новай інтэграцыйнай структуры - Еўразійскага саюза, чыноўнікі ў Менску пачалі запэўніваць: маўляў, слупы беларускай эканомікі - «Беларуськалій», металургічны завод у Жодзіна, нафтаперапрацоўчыя заводы - ніколі не будуць прададзеныя Расеі. Нашыя кіраўнікі спрабуюць «ерапеніцца». Але рэальнасць такая, што толькі з-за ільготных коштаў на расейскія энергарэсурсы бюджэт Беларусі штогод атрымлівае каля $ 8 млрд. Дадайце сюды ільготныя кошты на расейскую зброю, адкрыты доступ беларускіх тавараў на расейскі рынак. Уся мадэль кіравання дзяржавы, пабудаваная Аляксандрам Лукашэнкам, яйка выедзенага не вартая без расейскага пляча. І вентыль ад беларускай стабільнасці знаходзіцца ў руках у Уладзіміра Пуціна. Так што Менск асуджаны на сяброўства з Масквой.

- А што распачне Лукашэнка, калі сяброўства дойдзе да страты Беларуссю незалежнасці?

- Ён не паспее нічога зрабіць.