Беларус праславіўся ў Італіі, рассыпаючы пясок скрозь пальцы (Відэа)

У адрозненне ад аднагодкаў, якія шукаюць заробак у родным горадзе ці сталіцы, гамяльчанін лётае зарабляць грошы на італьянскі востраў Сардзінія.

Атрымаўшы дыплом архітэктара, але так і не стаўшы маладым спецыялістам, ён знайшоў сваю нішу ў Італіі. Прычым канкурэнтаў у яго справе там няма. Мастак Юрый Пташынскі робіць для жыхароў і гасцей вострава шоў пясчаных карцін, піша onliner.by.

- Як так атрымалася, што ты стаў зарабляць пескаграфіяй на Сардзініі?

- Два гады таму, будучы студэнтам чацвёртага курса, на летніх вакацыях я паляцеў туды наведаць сям'ю, у якую ездзіў па «чарнобыльскай» праграме. Заўважыў, што мастакам у Італіі прасцей жывецца. Там нескладана арганізоўваць выставы ў любым горадзе, пастаянна праводзіцца мноства конкурсаў, даступных для пачаткоўцаў. І ёсць запатрабаванасць тваіх прац. Зразумеўшы, што сардзінская зямля - спрыяльная глеба для маёй рэалізацыі як мастака, я стаў падпрацоўваць сваім талентам. У маё першае працоўнае італьянскае лета я прадаў каля дваццаці партрэтаў. Але большай папулярнасцю карысталася пескаграфія. Як аказалася, больш ніхто на востраве не маляваў карціны пяском. У адрозненне ад Вялікай зямлі, дзе з такім відам мастацтва ўжо былі знаёмыя, для сардзінцаў гэта стала дзівам. Я пачаў ладзіць пяшчаныя шоў у гатэлях, рэстаранах, кафэ. Мяне нават запрашалі мясцовыя ўлады на святы горада.

Калі спачатку я хадзіў па ўстановах і прапаноўваў свае выступленні, то вельмі хутка мне сталі паступаць запрашэнні. А перад паездкай гэтым летам у мяне ўжо былі запланаваныя мерапрыемствы, складзены графік. Мой італьянскі сябар па імі Тарчызіо дапамагае мне знаходзіць працу. Ён як мой італьянскі бескарыслівы мэнэджэр. Але мы часам трацім заробленыя грошы разам. Я нават не буду казаць на што... [Смяецца.]

- І колькі ты зарабляў за выступленне?

- Заробак складаўся з двух частак: фіксаваны кошт і чаявыя, на якія народ быў шчодры. Мінімум, што я атрымліваў за сваё маленькае шоў - €70 чаявых. Гэта было бясплатнае выступленне на свяце мястэчка, гэта значыць без фіксаванай часткі. У сярэднім жа выходзіла каля €200 за 15-хвіліннае шоў.

- А ці не шмат за 15 хвілін працы?

- Гэта здаецца, што асабліва напружвацца не трэба - памаляваць 10-15 хвілін і ўсё. На самой справе вельмі шмат часу сыходзіць на падрыхтоўку праграмы, прапрацоўку вобразаў.

- У цябе не было праблем з італьянскай падатковай? Як я разумею, ты працаваў нелегальна?

- Так, віза ў мяне была турыстычная. І працаваць у такім разе нельга. Але ў той жа час я нічога супрацьзаконнага не рабіў, бо выступаў там як artista di strada, вулічны артыст. Гэта не значыць, што я выступаў менавіта на вуліцы. Проста я для ўладаў быў прыезджым артыстам, і за гэта не ганяюць. Так можна свабодна падпрацоўваць замежніку без боязі за свабоду. Калі працаваць афіцыйна ў нейкім месцы, то трэба складаць дамову, а для гэтага атрымаць дазвол мясцовых уладаў і прайсці іншую бюракратыю.

- Як італьянская публіка ўспрымае твае выступленні?

- Ахкае-вохкае. Італьянцы не саромеюцца апладзіраваць, казаць, што ім падабаецца. Яны больш адкрытыя эмацыйна. Гэта прыемна. А аднойчы нават аўтограф узялі, сцвярджаючы, што я зорка рэкламы. Як я потым даведаўся, у іх па ТБ ішла рэклама нейкай страхавой кампаніі, яна была намаляваная пяском. Мабыць, мяне прынялі за аўтара гэтага роліка.

- А як ты захапіўся пескаграфіяй?

- Неяк сядзеў у чаце і ўбачыў у адной дзяўчыны статус: «Патрабуюцца стрыптызёры і мастакі». Для першага я неяк характарам не выйшаў (смяецца), а вось другое зачапіла. І я напісаў гэтай дзяўчыне - яна працавала на менскую фірму па арганізацыі святаў. Як аказалася, патрабаваўся як раз мастак пясчаных карцін. Да гэтага я бачыў такія карціны ў інтэрнэце, яны мне падабаліся, але матывацыі гэтак жа маляваць не было. Цяпер яна з'явілася. Пачынаў вучыцца на кухні з дапамогай паніровачных сухароў. А ўжо праз месяц у мяне было першае выступленне - на школьным выпускным у Брэсце. А першае замежнае выступленне было ў Новазыбкаве.

Там мне знайшлі кліентаў на дзень ветэранаў Афгана. Усё выдатна прайшло. Нават адзін ветэран, цяпер бізнесмен, даў вельмі добрыя чаявыя.

- А ў Гомелі выступаеш?

- Так. Супрацоўнічаю з гомельскім агенцтвам святочных паслуг. Тут мяне часцей запрашаюць выступіць на вяселлях. На другім месцы выпускныя. Потым ідуць карпаратывы і гарадскія мерапрыемствы, святы.

- Якія сюжэты звычайна заказваюць маладыя і выпускнікі?

- Выпускнікі чагосьці асаблівага не просяць. Прыдумляю для іх сюжэты зыходзячы з факультэта, спецыяльнасці. Хаця вось медыкі заўсёды просяць паказаць аўтобус №8. Калі яго малюю - уся зала «выбухае». Відаць, нейкі ён знакавы для іх. Кніжкі па анатоміі абавязковыя ў праграме. У маладых сюжэт традыцыйны: гісторыя знаёмства, любімыя месцы, пацалунак, горка, алтар, лебедзі, пара ля возера. Дарэчы, як ні дзіўна, такія карціны так кранаюць бацькоў жаніха ці нявесты, што, бывала, мужчыны са слязамі выходзілі з залы.

Яшчэ ў канцы выступлення я звычайна даю майстар-клас. Радуе, калі на мерапрыемстве ёсць дзеці, таму як што ні дзіця, то Сальвадор Далі - у іх такія карціны, такія абстракцыі часам атрымліваюцца!

- Для стварэння такіх карцін пясок нейкі адмысловы патрэбны?

- Так. Звычайны пляжны пясок занадта буйны, а трэба нешта сярэдняе паміж ім і мукой. Я пясок купляю. Ён нятанны і выдаткоўваецца даволі хутка.

- Чым ты яшчэ малюеш акрамя пяску?

- Малюю партрэты. У асноўным гэта просты аловак. Калі партрэт каляровы - то акрыл, гуаш, акварэль. Часам малюю ў тэхніцы аэраграфіі і выкарыстоўваю пігменты, якія прадаюцца ў будаўнічых крамах. Па большай частцы партрэты малюю на заказ. Ужо недзе каля сотні прадаў.

- Заробку ад «пясочных» выступленняў і продажу партрэтаў хапае на жыццё? Не хочаш папрацаваць па спецыяльнасці?

- Пакуль я жыву з бацькамі - хапае. Але калі здымаць кватэру , то будзе цяжкавата. Калі я скончыў універсітэт, вырашыў, што па сваёй спецыяльнасці архітэктара працаваць не буду, тым больш у мяне не было абавязковай адпрацоўкі. Хачу займацца сваёй справай, а не праводзіць дні на нялюбай працы. Хоць вучоба мне не была ў цяжар, любіў такія прадметы, як скульптура, жывапіс, малюнак. Ды і ў пескаграфіі мая адукацыя не спатрэбілася: я сам сабраў стол для выступленняў - склаў чарцёж, падабраў матэрыялы, зрабіў падсвятленне.

- Не хочаш пераехаць у Італію на пастаяннае месца жыхарства?

- Ёсць такая ідэя. Бо маім захапленнем там можна нядрэнна зарабляць. Так, у іх туга, асабліва ў апошні час, з некаторымі галінамі прамысловасці, у эканоміцы праблемы. Але што тычыцца культуры, мастацтва - гэта ў Італіі па-ранейшаму шануецца, і такія людзі там патрэбныя, заўсёды знойдуць працу. На маё шоў на Сардзініі часцяком прыходзілі розныя цікавыя людзі. Актыўна цікавіліся, пакідалі візітоўкі з прапановамі па працы. Так, да мяне падышоў адзін бізнесмен з Мілана і сказаў, што хацеў бы запрасіць мяне папрацаваць у яго.

Я планую ўзяць у наступным годзе вучэбную візу для таго, каб затрымацца ў Італіі на некалькі гадоў. Хачу даведацца і дакладна для сябе вырашыць: ці змагу я там жыць, працаваць, добра зарабляць. Ну і, вядома, збіраюся павучыцца. Думаю паступіць у адзін сардынскі ўніверсітэт на што-небудзь, што звязана з мастацтвам.

- Бацькі не адгаворваюць з'язджаць?

- Адзін час адгаворвалі. Казалі сваю любімую фразу пра тое, што паўсюль праблем хапае, а мне трэба нешта стабільнае. Стабільнасць - ад гэтага слова мяне ўжо зварочвае. У іх разуменні добра было б, каб я сядзеў тут, побач, хай нават быў грузчыкам, хоць дворнікам. Але каб гэта было стабільна і ў іх навідавоку. Цяпер яны паважаюць мой выбар.