Нафтавы афшор сям'і Лукашэнкі дорага абыдзецца беларусам

Расея мае намер дамагчыся выканання абяцанняў па прыватызацыі з дапамогай «нафтавага» шантажу.

Імкненне любой цаной захаваць асабістую ўладу прымушае беларускага кіраўніка спачатку раздаваць без перабольшання злачынныя абяцанні па распродажу стратэгічнай уласнасці краіны, а затым спрабаваць «кінуць» сваіх партнёраў.

Рэзкая крытыка Лукашэнкі спробаў расейскага бізнесу атрымаць кантроль над МАЗам і МЗКЦ падчас выступу з пасланнем да народа і «парламента» ў мінулую пятніцу была пачутая ў Расеі.

Пра гэта сведчыць серыя публікацый у вядучых расейскіх выданнях, у якіх выказваецца меркаванне «ананімных» крыніц у расейскім кіраўніцтве.

«Независимая газета» прыводзіць фрагмент паслання Лукашэнкі аб тым, што паміж Расеяй і Беларуссю існуюць сур'ёзныя нязгоды ў сферы эканамічнага ўзаемадзеяння і Расея спрабуе сур'ёзна на яго ціснуць. «Не трэба нас вельмі моцна нахіляць... Асабліва нашы партнёры і нашы родныя браты рабіць гэтага не павінны», - папярэдзіў Лукашэнка, кажучы пра імкненне ўсіх эканамічных партнёраў схіліць Беларусь да прыватызацыі. «Чаму цяпер нельга нас нахіляць? Таму што рынак вунь дзе знаходзіцца, у самым нізе, і сёння за бесцань, па дэмпінгавых коштах прадаюцца прадпрыемствы. Мы на гэта не пойдзем», - растлумачыў Лукашэнка.

Некалькімі прапановамі ён перакрэсліў дамоўленасці, якія здаваліся самымі прапрацаванымі, назваўшы іх «балбатнёй з нагоды прыватызацыі КамАЗам МАЗа, завода колавых цягачоў і яшчэ шэрагу прадпрыемстваў», робіць выснову «Независимая газета».

Газета нагадвае, што на думку Лукашэнкі, Беларусі нявыгадны праект аб'яднання МАЗа і КамАЗа, так як беларускае прадпрыемства і так паспяхова працуе, трывала ўтрымлівае пазіцыі на рынку, а патэнцыйны партнёр КамАЗ нічога ўкладаць у беларускае прадпрыемства не мае намеру. «Мяне ўжо пачынаюць інфармаваць - ды за імі стаяць замежнікі з Германіі, з Амерыкі, яны проста з'яўляюцца там акцыянерамі і яны будуць зацікаўленыя, каб МАЗ «апусціць» і закрыць, - прызнаўся Лукашэнка. - Я на гэтую бандыцкую акцыю не пайду».

Іншае расейскае выданне «Известия» недвухсэнсоўна намякае, што «нафтавае перамір'е» паміж Расеяй і Беларуссю падыходзіць да канца. Менавіта так, на думку газеты, расейскі ўрад будзе дамагацца паскарэння працы па стварэнні сумесных праектаў.

Як высветлілі «Известия», урад Расеі ўжо падрыхтаваў ліст беларускаму боку пра нежаданне ўзгадняць павелічэнне паставак нафты на беларускія НПЗ у III і IV кварталах 2013 года.

Газета нагадвае пра махінацыі беларускага боку з растваральнікамі, а таксама пра тое, што ў пачатку гэтага года Беларусь паспрабавала падмануць Расею з пастаўкамі бензіну. Не засталося незаўважаным і невыкананне абяцання аб перакідцы беларускіх грузаў у расейскія парты. Але больш за ўсё расейскі бок раздражняе невыкананне абяцанняў па прыватызацыі найбуйнейшых беларускіх прадпрыемстваў. Як распавяла «Известиям» крыніца ў кабінеце міністраў Расеі, Беларусь усімі магчымымі шляхамі імкнецца да зацягвання працэсу рэалізацыі сумесных праектаў, вылучаючы новыя і змяняючы ўмовы ранейшых дамоўленасцяў.

У прыватнасці, гэта датычыцца праекта развіцця ААТ «Гродна Азот», кантрольны пакет якога беларускі дзяржаўны канцэрн «Белнафтахім» збіраецца прадаць расейскай кампаніі.

Таксама крыніца адзначыла слабое прасоўванне працэсу стварэння сумеснага аўтамабільнага холдынгу «РАСБЕЛАЎТА» на базе расейскага ААТ «КАМАЗ» і беларускага ААТ «МАЗ». Бакі, здавалася б, яшчэ ў 2012 годзе дасягнулі дамоўленасцей і сфармулявалі іх у Канцэпцыі супрацоўніцтва, аднак беларускі бок выстаўляе ўсё новыя патрабаванні. Напрыклад, прапануе захаваць асобна за МАЗам маркетынга-збытавую структуру, захаваць права на правядзенне даследаванняў і распрацовак па стварэнні новай тэхнікі са стварэннем навукова-тэхнічнага цэнтра з доследнай вытворчасцю ў Менску, дамагаецца абавязковага выкарыстання аўтакампанентаў беларускай вытворчасці на ўзроўні не менш за 40%. Акрамя гэтага, беларускі бок хоча мець магчымасць інвеставаць у развіццё МАЗ як асобнага гаспадарчага суб'екта з прадпрыемствамі, якія ўваходзяць у яго, парадку $1,2 млрд да 2020 года.

У КАМазе пацвердзілі, што перамовы аб сумесных праектах з Беларуссю вядуцца ўжо паўтара года, патлумачыўшы што пытанне аб стварэнні СП абмяркоўваецца на ўзроўні ўрада. Прадстаўнік намесніка старшыні ўрада Аркадзя Дварковіча Алія Самігуліна сказала, што пытанне нафтавых балансаў на III і IV кварталы цяпер пакуль рана абмяркоўваць і канкрэтныя рашэнні з гэтай нагоды будуць бліжэй да чэрвеня. Што да інтэграцыйных праектаў, гэтае пытанне абмяркоўвалася ў ходзе перамоваў Аркадзя Дварковіча і першага намесніка прэм'ер-міністра Беларусі Уладзіміра Сямашкі, і найбольшыя спрэчкі выклікае СП КАМАЗа і МАЗа.

Акрамя гэтага, нязгоды выклікае праект інтэграцыі «Менскага завода колавых цягачоў» у структуру расейскага абаронна-прамысловага комплексу. Расейскі бок настойвае на гарызантальнай інтэграцыі з прадпрыемствамі АПК, такімі як КАМАЗ і Уралвагонзавод. Менск у сваю чаргу прапануе праект вертыкальнай інтэграцыі і пашырэння супрацоўніцтва з расейскімі прадпрыемствамі, такімі як Карпарацыя «Маскоўскі інстытут цеплатэхнікі», Канцэрн СПА «Алмаз-Антэй», НВА СПЛАЎ і НПК «Канструктарскае бюро машынабудавання».

На думку беларускага эксперта Валерыя Карбалевіча, беларускі кіраўнік лічыць, «што Расея нікуды не дзенецца, будзе субсідаваць палітычную лаяльнасць бліжэйшага саюзніка. Паўпарціцца-паўпарціцца і выдасць чарговы крэдыт ЕўрАзЭС». Эксперт аргументуе такі прагноз ранейшым вопытам ўзаемадзеяння. У прыватнасці, невыкананне ўмоваў атрымання крэдыту ЕўрАзЭС не замінае Беларусі атрымліваць яго. Акрамя гэтага, Лукашэнка ўпэўнены ў сваёй неацэннасці і незаменнасці для Масквы ў якасці геапалітычнага саюзніка. «Палітычная эліта, расейскае грамадства не даруе цяперашняму кіраўніцтву страту такога саюзніка, як Беларусь, і Лукашэнка ў гэтым перакананы», - разважае Карбалевіч. «Дробных уколаў з боку Крамля можна чакаць, але не думаю, што будзе прынцыповы адказ», - упэўнены эксперт.

У сваю чаргу, гендырэктар расейскага Фонду нацыянальнай энергетычнай бяспекі Канстанцін Сіманаў мяркуе, што «Лукашэнка ўвесь час набівае цану, але сваімі заявамі аб тым, што ён нічога не аддасць і не прадасць, ён выкліча рэакцыю ў адказ з боку Расеі».