Таямніцы зімовай Алімпіяды ў субтропіках

Сочынская Алімпіяда - самая дарагая ў гісторыі, адна толькі дарога Адлер - Красная Паляна коштам супастаўная з чатырма палётамі на Марс.

Такія высновы ўтрымліваюцца ў новым дакладзе апазіцыянера Барыса Нямцова аб карупцыі ў Сочы. З ягоных падлікаў, агульны маштаб крадзяжоў падчас будоўлі складае $ 25-30 млрд. У кампаніі, задзейнічанай у алімпійскай будоўлі, віну за вялізныя сумы пераклалі на дзяржаву, якая падала непісьменныя праекты, піша Gazeta.ru.

Сустаршыня партыі РПР-ПАРНАС Барыс Нямцоў супольна з чальцамі федэральнай палітрады руху «Салідарнасць» Леанідам Мартынюком прадставілі ў чацвер даклад «Зімовая алімпіяда ў субтропіках», прысвечаны махінацыям падчас будаўніцтва аб'ектаў для Алімпіяды ў Сочы-2014. Гэта ўжо другі даклад Нямцова аб карупцыі ў ягоным родным горадзе, першы ён прэзентаваў з эканамістам Уладзімірам Мілавым у красавіку 2009 года.

Азнаёміцца з тэкстам новага дакладу «Зімовая алімпіяда ў субтропіках» можна тут.

Адна з галоўных прэтэнзій Нямцова да арганізатараў сочынскай Алімпіяды - выбар месца, дзе будуць праходзіць асноўныя спаборніцтвы, цырымонія адкрыцця і закрыцця Гульняў. «У Імерэтынскай нізіне - субтрапічным балоце, што знаходзіцца на беразе Чорнага мора ў абалоні ракі Мзымта, у самым цёплым месцы не толькі ў Расеі, але і Сочы. Улады патлумачылі гэта тым, што ў гарах мала месца для стадыёнаў і галоўнай Алімпійскай вёскі», - заявіў палітык, прадстаўляючы свой даклад.

«Расея - зімовая краіна. На яе карце цяжка знайсці месца, дзе не бывае снегу і дзе не развітыя зімовыя віды спорту. Пуцін такое месца знайшоў і пастанавіў правесці там зімовую Алімпіяду. Гэта - горад Сочы», - такімі словамі адкрываецца даклад.

Сочынская алімпіяда самая дарагая за ўсю гісторыю правядзення Гульняў, прычым як зімовых, так і летніх. Сваімі выдаткамі - больш за $ 50 млрд - яна сталася даражэйшай выдаткамі на спартыўныя аб'екты за ўсе зімовыя Алімпіяды разам узятыя, якіх усяго было 21. Нямцоў звяртае ўвагу на тое, што Алімпіядзе-2014 належыць таксама рэкорд у падаражэнні. Улетку 2007 года ў Гватэмале Уладзімір Пуцін падчас сесіі МАК заявіў, што агульныя выдаткі на сочынскую Алімпіяду складуць $ 12 млрд. У выпадку з папярэднімі Гульнямі падаражэнне праходзіла ў сярэднім у 2 разы, у Сочы - у 4.

Алімпійскія аб'екты ў Сочы даражэйшыя за сусветныя ў 2,5 разы, робіць выснову Нямцоў. Паводле ягоных слоў, трэба ўлічваць, што гэта тыпавыя комплексы, якія адрозніваюцца толькі колькасцю месцаў. Да якасці прыкладу апазіцыянер прывёў алімпійскі комплекс для скачкоў з трампліна «Рускія горкі», каштарысны кошт праектавання і будаўніцтва якога ўзрос з 1,2 млрд рублёў да 8 млрд рублёў. «Пуцінскія трампліны больш чым у 10 разоў даражэйшыя за сярэднесусветныя!» - гаворыцца ў дакладзе.

У выніку падлікаў апазіцыянер зрабіў выснову, што агульны маштаб крадзяжоў складае $ 25-30 млрд. «Для ацэнкі маштабу крадзяжоў возьмем сціплую лічбу - пуцінскія аб'екты даражэйшыя за сусветныя ў 2,5 разы. Адсюль лёгка палічыць цану сочынскай алімпіяды без крадзяжу - для гэтага трэба $ 50 млрд падзяліць на 2,5. Атрымліваецца, што кошт сочынскай Алімпіяды без крадзяжу - $ 20 млрд», - растлумачыў Нямцоў.

«Такім чынам, агульны маштаб крадзяжоў складае каля $ 25-30 млрд, або 50-60% ад заяўленага канчатковага кошту Алімпіяды. Вось такія нормы адкату. І гэта як мінімум. Мы ж не ўлічваем, што на Алімпіядзе выкарыстоўваецца рабская праца гастарбайтэраў. Мы не ўлічваем, што якасць выкананых работ не ідзе ні ў якое параўнанне з якасцю будаўніцтва ў Ванкуверы, Турыне і Солт-Лэйк-Сіці», - гаворыцца ў дакладзе.

У ліку кампаній, якія, на ягоную думку, прынялі самы актыўны ўдзел у прысваенні бюджэтных сродкаў, Барыс Нямцоў згадаў «Алімпбуд», кампаніі, афіляваныя са структурамі братоў Ратэнберга, ААТ «РЖД», ААТ «Газпром». «Астранамічныя 1,5 трыльёна рублёў, выдаткаваных на Алімпіяду, асвойвалі ў асноўным набліжаныя да Пуціна бізнэсоўцы і кампаніі», - адзначаецца ў дакладзе. Маюцца на ўвазе Аркадзь і Барыс Ратэнбергі, сябры дзяцінства Пуціна і сябар Пуціна з кааператыва «Возера» Уладзімір Якунін (кіраўнік РЖД). Паводле падлікаў Нямцова, агульны аб'ём дзяржаўных капіталаўкладанняў у праграму падрыхтоўкі Гульняў складае 96%.

Самы дарагі алімпійскі аб'ект - 48-кіламетровая дарога Адлер - Красная Паляна за $ 9 млрд. Для параўнання Нямцоў падаў кошт амерыканскай праграмы для дастаўкі на Марс і эксплуатацыі марсахода новага пакалення Curiosity - $ 2,5 млрд.

Паводле разлікаў апазіцыянера, кошт гэтай дарогі зыходзячы з сярэднесусветных паказчыкаў павінны быць у раёне $ 6 млрд.

Пасля Алімпіяды шматлікія стадыёны і спартыўныя збудаванні будуць прыходзіць у непрыдатнасць, мяркуе Нямцоў. Ён тлумачыць гэта тым, што для падтрымання ў працоўным стане аб'ектаў пасля Алімпіяды неабходна 15 млн рублёў у дзень толькі на электразабеспячэнне. А з улікам выдаткаў на цеплазабеспячэнне выдаткі дасягаюць 10 млрд рублёў у год, што складае палову бюджэту Сочы.

«Гэта самая нахабная, беспрэцэдэнтная афёра пуцінскага рэжыму», - падсумоўвае апазіцыянер. Дакладчыкі заявілі пра намер стварыць грамадскі камітэт для расследавання алімпійскіх злачынстваў, які, у прыватнасці, павінен прымусіць Падліковую палату зняць усе грыфы сакрэтнасці.

Аўтары дакладу разумеюць, якая рэакцыя будзе на вынікі іх даследавання, і ўжо гатовыя да судовага разбору. «Кожная лічба, якую мы тут апублікавалі, можа стаць прадметам судовага разбору. Так як нас любяць суды, па кожнай лічбе ёсць спасылкі ўнізе», - сказаў Барыс Нямцоў. На пытанне пра крыніцы інфармацыі, ён сказаў, што карыстаўся справаздачамі кампаній і крыніцамі, якія «мала вядомыя федэральным органам». У пададзеных у дакладзе спасылках часта паказваюцца спасылкі на матэрыялы СМІ.

Намеснік дырэктара напрамкі дзяржаўныя фінансы S & P Карэн Вартапетаў мяркуе, што ёсць тры фактары, якія могуць растлумачыць такое моцнае падаражэнне сочынскай алімпіяды.

«Першапачаткова, калі ацэньваюць кошт таго ці іншага мерапрыемства, не бяруць у разлік цану выкупу зямлі, на якой будуць будаваць аб'екты.

Хутчэй за ўсё, у Сочы не ўлічылі кошт выкупу зямлі. Можна ўзгадаць, што каштарыс рэзка ўзрос ў 2008-2009 годзе менавіта таму. Па-другое, ёсць праблема з якасцю доўгатэрміновага фінансавага планавання. У Расеі гэты ўзровень пакуль яшчэ невысокі. Па-трэцяе, расейская асаблівасць у тым, што выканаўцы зацікаўленыя ў павелічэнні каштарысу, бо так ці інакш усё кладзецца на дзяржаўны бюджэт, а так як праект іміджавы, то дзяржава не глядзіць на выдаткі і імкнецца рэалізаваць усё ў тэрмін, і падрадчыкі гэтым карыстаюцца », - адзначыў Вартапетаў.

S & P у сувязі з правядзеннем у Расеі чэмпіянату свету у футболе ў 2018 прааналізавала сітуацыю ў рэгіёнах на прадмет таго, як арганізацыя спартыўнай падзеі адаб'ецца на іх бюджэтах. «У нас няма рэйтынгу па Краснадарскім краі, мы яго адклікалі некаторы час таму з-за недахопу інфармацыі. Яны нам перасталі прадстаўляць інфармацыю ў поўным аб'ёме», - сказаў другі суразмоўца ў кампаніі. Вартапетаў, у сваю чаргу, дадаў: «Вывучаючы каштарыс футбольных мерапрыемстваў, мы выявілі, што кошт будаўніцтва стадыёнаў да чэмпіянатаў свету быў значна ніжэйшы, чым у Расеі. Каштарыс стадыёна, што будуеййца цяпер у Санкт-Пецярбургу за кошт бюджэту горада вырас з 15 млрд рублёў да 40 млрд, у той час як у Паўднёва-Афрыканскай Рэспубліцы, дзе быў апошні чэмпіянат свету, стадыёны каштавалі па $ 100 млн (прыкладна 3 млрд рублёў. - «Газета.Ru »)», - кажа экспэрт.

Крыніца ў адной з кампаній, задзейнічанай у алімпійскім будаўніцтве, адзначыла, што кампаніі будуюць алімпійскія аб'екты за дзяржаўны кошт, таму ўсе праекты, якія трапляюць у рукі будаўнікоў, праходзяць дзяржэкспэртызу, якая і ацэньвае кошт гэтых праектаў. Акрамя таго, паводле яе слоў, праектныя рашэнні, якія былі прадстаўлены будаўнікам, абуральна непісьменна зробленыя.

«Нямцоў не далёкі ад праўды, што гэта балота. Але калі мы ўспомнім Санкт-Пецярбург, які пабудаваны ў забалочанай мясцовасці, ні ў каго не ўзнікае пытанняў, што там стаяць дамы. Для таго, каб у нізіне можна было будаваць, была праведзеная каласальная праца», - кажа суразмоўца.