Новае «паляванне на ведзьмаў»?

Праваабаронцаў трывожыць узбуджэнне новай крымінальнай справы па «палітычным» артыкуле 193.1 КК РБ.

Міліцыя ўзбудзіла крымінальную справу ў дачыненні да жыхара вёскі Аляксандраўка, каталіцкага верніка Аляксея Шчадрова, які арганізаваў у вёсцы прытулак для бяздомных.

Яго абвінавачваюць па арт. 193.1 Крымінальнага кодэкса ў тым, што ён «арганізаваў дзейнасць... незарэгістраванай рэлігійнай арганізацыі і забяспечыў умовы яе функцыянавання без рэгістрацыі ва ўстаноўленым заканадаўствам парадку». Аляксея Шчадрова абвінавачваюць у тым, што ён «аб'ядноўвае ва ўстойлівую групу адзінаверцаў з ліку мясцовых жыхароў, а таксама асоб без пэўнага месца жыхарства», абсталяваў пакой «для правядзення рэлігійнага культу і задавальнення іншых рэлігійных патрэбаў». На падставе гэтага верніка хочуць прыцягнуць да крымінальнай адказнасці.

У інтэрв'ю сайту charter97.org гэтую справу пракаментавалі прадстаўнікі праваабарончага цэнтра «Вясна» Таццяна Рэвяка і Валянцін Стэфановіч.

- Гэта вельмі трывожны знак. І сёння мы не ведаем, як гэта расцэньваць. Магчыма, гэта пачатак новай кампаніі супраць прадстаўнікоў незарэгістраваных арганізацый. І ёсць падставы так думаць, таму што ў апошні час асабліва актывізавалася праца і пракуратуры, і КДБ: выносяцца папярэджанні за дзейнасць ад імя незарэгістраваных арганізацый. У красавіку было тры такія папярэджанні, у траўні адно папярэджанне актывістам з Менска, з рэгіёнаў. І, вядома, калі адновіцца пераслед прадстаўнікоў незарэгістраваных арганізацый, гэта можа мець вельмі негатыўныя наступствы. Грамадзянская супольнасць у Беларусі існуе, у асноўным, у незарэгістраваным статусе, у тым ліку, і праваабарончы цэнтр «Вясна». У гэтым годзе спаўняецца роўна 10 гадоў, як мы былі пазбаўленыя афіцыйнай рэгістрацыі. І калі пачнецца гэта «паляванне на ведзьмаў», то працягнецца палітыка «выпаленай зямлі».

Але ёсць меркаванне, што, магчыма, гэта такая «кропкавая» справа, і яна ўзбуджаная па ініцыятыве мясцовых супрацоўнікаў міліцыі. Яна носіць папераджальны характар і, як паўстала па асабістай ініцыятыве, так і па асабістай ініцыятыве будзе спыненая. Але, зноў-такі, нам неабходна быць гатовымі да рознага развіцця падзей. І цяпер нам трэба стварыць вялікі рэзананс, як у СМІ, так і ў прававым полі і прымаць усе неабходныя меры, каб быць гатовымі да сітуацыі, якая можа чакаць усю грамадзянскую супольнасць. Да гэтага на артыкул 193 КК фактычна існаваў мараторый. З 2008 года за гэты артыкул было асуджана 18 чалавек, і пяць чалавек былі асуджаныя да пазбаўлення волі.

Пакуль у нашага грамадства на гэты факт даволі слабая рэакцыя. Мабыць, таму што гэта справа закранула не палітычнага, не грамадскага дзеяча, а верніка. Але самое выкарыстанне гэтага артыкула - гэта пагроза ўсім, - сказала Таццяна Рэвяка.

- Гэта ўжо другі вядомы нам выпадак, калі справа ўзбуджаецца супраць прадстаўніка рэлігійнай абшчыны. Артыкул 193.1 КК прадугледжвае адказнасць і за дзейнасць ад імя незарэгістраваных рэлігійных арганізацый. Гэты артыкул увесь час падвяргалася жорсткай крытыцы з боку беларускіх і міжнародных праваабарончых арганізацый. Мы маем заключэнне Венецыянскай камісіі Рады Еўропы, у якім сцвярджаецца, што гэты артыкул не адпавядае ні Канстытуцыі, ні міжнародным абавязацельствам Беларусі. Таму мы, натуральна, пратэстуем супраць узбуджэння гэтай справы і настойваем на адмене гэтага артыкула ў прынцыпе. Таму што ён неканстытуцыйны, - упэўнены Валянцін Стэфановіч.