Крах калійнага бізнесу дыктатара

Сварка з «Уралкаліем» будзе мець драматычныя наступствы для Беларусі.

Вядучыя сусветныя СМІ напісалі пра распад найбуйнейшага калійнага картэля і яго наступствы.

Іх можна параўнаць з «эфектам даміно», піша Financial Times (пераклад - charter97.org).

«Рашэнне расейскага «Уралкалію» выйсці з Беларускай калійнай кампаніі можа знізіць кошты на сыравіну, якую яна прадае, на 25 адсоткаў - да 300 даляраў за тону. Калі гэта адбудзецца, то «Беларуськалій», які з'яўляецца адным з ключавых пастаўшчыкоў валюты ў бюджэт краіны, чакаюць вельмі сур'ёзныя праблемы», - піша выданне.

Даходы кампаніі ўжо пацярпелі ў гэтым годзе з-за падзення коштаў на ўгнаенні. Паводле дадзеных афіцыйнай статыстыкі, за пяць месяцаў 2013 года калійны экспарт склаў усяго 1 мільярд даляраў, што больш, чым на 10 адсоткаў менш, чым за аналагічны перыяд мінулага года. Гэта адбылося нягледзячы на тое, што аб'ёмы продажаў выраслі амаль на 4 адсоткі - да 2,6 мільёнаў тон.

«Беларуськалій» таксама можа сутыкнуцца з сур'ёзнымі цяжкасцямі ў экспарце з-за таго, што ў яго адсутнічае ўласная маркетынгавая сетка. У расейскага канкурэнта яна ёсць - гэта «Уралкалій Трэйдынг».

«Гэта накладваецца на велізарную колькасць іншых дрэнных навін для Беларусі, якая ўсё яшчэ не акрыяла ад фінансавага крызісу, які адбыўся два гады таму. Улады краіны адчайна спрабуюць прадухіліць скарачэнне валютных рэзерваў. Гэта складаная задача, улічваючы, што планы па прыватызацыі застапарыліся, новага крэдыту ад МВФ няма, а перамовы аб новай пазыцы з Расеяй зайшлі ў тупік», - піша выданне.

Распад БКК, безумоўна, стаў дрэннай навіной для Беларусі, якой пагражае новы эканамічны крызіс, піша міжнароднае выданне Business New Europe і цытуе эксперта Standart Bank Ціма Эша.

«Відавочна, што падзенне коштаў на хлорысты калій будзе мець значныя наступствы для Беларусі. Верагодна, яно знізіць рынкавы кошт кампаніі «Беларуськалій», якую ўрад Лукашэнкі разглядае ў якасці свайго «залатога гусака», - кажа ён.

Выданне адзначае, што менавіта калійны экспарт з'яўляецца адным з рычагоў, якія дапамагаюць трымаць эканоміку краіны на плаву.

The Wall Street Journal піша пра тое, што «Беларуськалій» пакуль не ведае, як адказаць на рашэнне сваіх былых партнёраў.

Абедзве кампаніі прадавалі прадукцыю праз БКК на працягу васьмі гадоў. Гэта быў самы ўдалы перыяд для галіны, якая расквітнела дзякуючы попыту з боку Кітая і Індыі: яшчэ чатыры гады таму калійныя ўгнаенні каштавалі амаль $900 за тону. Зараз кошты ўпалі да $400, а пасля змены правілаў гульні могуць зваліцца і ніжэй $300.

«Рэакцыю канкурэнтаў «Уралкалію» можна ахарактарызаваць як разгубленую. Усе яны паўтараюць тэзіс аб фундаментальных перспектывах росту попыту, аднак ацаніць наступствы развалу БКК у кароткатэрміновай перспектыве не бяруцца», піша выданне.

Адзначым, што расейская кампанія назвала галоўнай прычынай свайго выхаду з калійнага картэля махінацыі беларускіх уладаў з экспартам калію. Згодна з дамоўленасцямі, ён павінен быў ажыццяўляцца толькі праз БКК, але пасля падпісання Лукашэнкам Указа №566 у снежні мінулага года «Беларуськалій» ажыццяўляў экспарт сыравіны самастойна.

27 траўня беларускі кіраўнік загадаў стварыць спецыяльную камісію, якая павінна курыраваць экспарт калію. Яе ўзначалілі яго сын Віктар Лукашэнка і кіраўнік КДБ Беларусі Валерый Вакульчык.

Незалежныя эксперты праводзяць паралелі паміж махінацыямі беларускіх уладаў з экспартам калію і кантрабандай растваральнікаў. У гэтым годзе ў шэраг галін хімпраму зноў шматкроць перавысіў гістарычныя аб'ёмы сваіх продажаў - як гэта было раней з нафтапрадуктамі. А дадзеныя афіцыйнай статыстыкі некаторыя лічаць прыніжанымі.