Ад намесніка кіраўніка «Белнафтахіма» патрабавалі паказанні супраць урада

Уладзіміру Волкаву прапаноўвалі даць паказанні супраць членаў Савета міністраў.

Судовы працэс па справе былога намесніка старшыні канцэрна «Белнафтахім» завершаны. Па рашэнні суда Уладзіміру Волкаву восем гадоў волі чакаць у калоніі ўзмоцненага рэжыму. Суд першай інстанцыі прызнаў яго вінаватым у хабарніцтве, пішуць «Белорусские новости».

А ці былі рэальныя хабары?

Пытанне не ў брыво, а ў вока нашым змагарам з карупцыяй. Мяркуючы па абвінаваўчым спісе эпізодаў, замацаваным матэрыяламі следства і не раз агучаным у ходзе працэсу, чыноўнік шматразова атрымліваў хабары, якія яму ў кабінет прыносіў галоўны сведка абвінавачання мэнэджэр ТАА «Тэра» Радзівон Шэлег. І так восем разоў, пачынаючы з 26 лютага і да 7 кастрычніка, дня затрымання абодвух. І практычна на вачах аператыўнікаў упраўлення па барацьбе з аргзлачыннасцю і карупцыяй, якія за гэтымі дзеяннямі цярпліва назіралі з дапамогай спецыяльнай апаратуры, усталяванай у кабінеце Волкава.

Чаго яны чакалі, у чым была сутнасць іх доўгайграючых аператыўна-вышуковых мерапрыемстваў (АВМ)? Чаму Волкава і Шэлега не ўзялі адразу пасля першага зафіксаванага на відэа хабару? Так бы мовіць, цёпленькімі, на месцы злачынства, потым - камера, следства і адна лаўка падсудных на дваіх!

Вельмі нават магчыма, што аператыўная гульня ў падгляданне мела сваю канкрэтную мэту. Калі мэта не была дасягнутая, дазволім сабе такую версію, паступіла каманда на спыненне дзейнасці карупцыянера. Каманда атрымалася нейкай каравай. Бо як такога ўзяцця з доказамі злачынства Волкава і Шэлега чамусьці не атрымалася.

Па агучанай у судзе інфармацыі, Шэлег прыйшоў, паклаў на стол нешта падобнае на канверт або, як патлумачыў сам Волкаў, складзеную ўдвая дзелавую даведку па працы, і сышоў.

Праз некаторы час у кабінет увайшлі аператыўнікі. Падчас ператрусу ў скрыні пісьмовага стала быў знойдзены канверт з тысячай даляраў. Як ні дзіўна, але гэта адзіны ў гэтай справе эпізод з «жывымі» грашыма. Самае дзіўнае тое, што на купюрах эксперты не знайшлі генетычных слядоў хабарадавальніка Шэлега.

На гэты момант Волкаў, які адмаўляў сваю віну, не раз паказваў у ходзе працэсу. Ён не выключаў, што канверт з валютай яму маглі падкінуць, а Шэлег яго проста абгаварыў, каб самому не сесці ў турму.

Што тычыцца астатніх сямі эпізодаў хабарніцтва, то тут яшчэ горш. Па версіі следства, грошы ў некалькіх выпадках Шэлег прыносіў у часопісе «Охота и рыбалка», у астатніх - у канвертах. Такія паказанні даў затрыманы супрацоўнік фірмы «Тэра». Пры гэтым засталося не высветленым, колькі тых даляраў ён такім хітрым чынам прынёс і пакінуў на стале Волкава.

Спярша паведамлялася, што гаворка ішла пра 22 тысячы даляраў (сем эпізодаў па 3 тысячы і адзін «коштам» у тысячу «зялёных»).

Пасля пачатку працэсу з агучаных матэрыялаў справы вынікала, што сума атрыманых хабараў склала 19 тысяч даляраў. У судзе пры дачы паказанняў сам хабарадавальнік сцвярджаў, што ў знак падзякі «за падтрымку словам і справай» перадаў чыноўніку ў агульнай колькасці ўсяго 11 тысяч.

У выніку Волкава прызналі вінаватым у атрыманні 18 тысяч даляраў. Пра гэта сведчыць рашэнне суда аб задавальненні грамадзянскага пазову пракурора аб спагнанні з асуджанага ў даход дзяржавы менавіта гэтай сумы, як «негрунтоўна набытай выгады».

А суму маглі ўпісаць практычна любую! Столькі, колькі можна ўкласці ў часопіс ці звычайны паштовы канверт. Бо дакладна пра гэта маглі ведаць толькі двое - Волкаў, які ўсё адмаўляў з моманту першага допыту пад пратакол, і Шэлег, які даў прызнальныя паказанні і незразумела пад якім соусам адразу пасля затрымання пагадзіўся на супрацоўніцтва, чым і выратаваў сябе ад крымінальнай адказнасці.

На відэа, на што звярталі ўвагу Волкаў і яго адвакат, рэальных грошай не відаць. Убачыць іх і пералічыць можна было толькі пры затрыманні з доказамі злачынства.

Ёсць у нашых праваахоўнікаў у арсенале такі амаль безадмоўны інструмент - аператыўны эксперымент называецца. Гэта, калі б, напрыклад, Шэлег прыйшоў у кабінет з інструкцыямі ад операў і канвертам з пазначанымі грашыма. Так часцей за ўсё і бяруць карупцыянераў з доказамі злачынства. Але пра аператыўны эксперымент у гэтай справе чуваць не было.

Суд жа, як вядома, не знайшоў падставы ставіць пад сумнеў доказы следства і...

Мне сказалі, што мяне дасканала вывучылі, у мяне няма вялікіх заступнікаў... Не, мне не пагражалі, не падвешвалі за ногі, пісталет у лоб не прыстаўлялі. Мне прапанавалі расказаць пра карупцыйныя сувязі ў Міністэрстве эканомікі, Савеце міністраў і за гэта мне... Мне казалі, навошта табе сядзець? Калі ты так паступіш, то мы табе і заменім меру стрымання. А калі ты і іх прыхопіш, то яны самі і цябе выцягнуць...».

Такіх паказанняў, па словах Волкава ў судзе, ён не даў. Вядома ж, гэта толькі словы чалавека, які займаў пасаду, супастаўную з міністэрскай, і раптам нібы зямля сышла з-пад ног. У такой сітуацыі чаго толькі не скажаш. Тым больш што ніякіх доказаў словам экс-чыноўніка няма. Нават калі яны і зафіксаваныя ў пратаколе судовага следства, то да яго справы яны - ніякім бокам.

Магчыма, аператыўнікі меркавалі, што Волкаў мог быць толькі звяном у карупцыйным ланцугу, які сыходзіў наверх. Калі аператыўным шляхам такую версію пацвердзіць не атрымалася, затрыманага чыноўніка проста ветліва папрасілі паведаміць пра вядомыя яму факты карупцыі ў вышэйшых колах улады, у якія ён быў меў доступ. А Волкаву, які быў напалоханы і «не разумеў, што адбываецца», толькі здалося, што міліцыянты ад яго патрабуюць здаваць з трыбухамі міністраў і членаў урада ў абмен на падпіску аб нявыездзе.