Прагнасць беларускіх уладаў адвабіла інвестараў

Прапанаваны Дзяржкаммаёмасці Беларусі новы прыватызацыйны спіс, кошты і ўмовы экспэрты ўспрынялі скептычна.

Большасць прапанаваных аб'ектаў пераацэненыя і ўжо малацікавыя патэнцыйным пакупнікам.

«Завтра твоей страны» ўзгадвае, хто мог бы стаць інвестарам для гэтых прадпрыемстваў 15-20 гадоў таму, але не быў дапушчаны да прыватызацыі беларускімі ўладамі.

«Гарызонт»

25% + 1 акцыю найбуйнейшага айчыннага вытворцы бытавой тэхнікі цяпер хочуць прадаць кампаніі, «якая займае вядучае месца ў сусветным рэйтынгу вытворцаў бытавой тэхнікі і прамысловай электронікі». Інвестар павінен укласці ў сумесны праект не менш за 30 млн. даляраў.

У сярэдзіне 1990-х гадоў кампаніі, «якія займаюць вядучыя месцы ў сусветным рэйтынгу» стаялі ў чарзе, каб атрымаць ва ўласнасць адзін з найбуйнейшых і сучасных тэлевізійных заводаў у былым СССР. Самыя лепшыя ўмовы ў развіцці «Гарызонта» прапаноўваў галандскі канцэрн Philips. Адмова ад стварэння сумеснага прадпрыемства спецыялісты ўважаюць адной з галоўных стратэгічных памылак кіраўніцтва Беларусі.

«Віцебскдрэў»

Найбуйнейшае дрэваапрацоўчае прадпрыемства Віцебскай вобласці, мадэрнізацыяй якога так ганарыцца былы кіраўнік рэгіёну і цяперашні кіраўнік Адміністрацыі прэзідэнта Беларусі Аляксандр Касінец, аднойчы ўжо было прададзенае. Прыкладна такі ж пакет акцый, які выстаўлены на продаж у 2015 годзе (47,83%), набыла ў сярэдзіне 1990-х гадоў санкт-пецярбургская гарбатная кампанія «Арымі». Адным з яе ўладальнікаў быў і з'яўляецца ураджэнец Бешанковічаў Аляксандр Яўневіч.

Але сувязі не выратавалі інвестыцыі расейцаў, калі ў рамках новай дзяржаўнай палітыкі на «Віцебскдрэва» была ўведзеная залатая акцыя, а доля інвестара перастала існаваць у выніку правядзення дадатковай эмісіі.

«Магілёўхімвалакно»

Адна з былых блакітных фішак беларускай прамысловасці перажывае сёння глыбокі крызіс. Магчыма, яго б атрымалася пазбегнуць, калі б прадпрыемства было прыватызаванае ў пачатку 2000-х гадоў.

Цяпер дзяржава выстаўляе 90,5% акцый прадпрыемства, дзякуючы продажу якіх плануецца прыцягнуць у вытворчасць 353,2 млн. даляраў. У 2001-2002 гадах у ліку прэтэндэнтаў на набыццё кантрольнага пакета «Магілёўхімвалакна» фігуравалі «Ітэра», «Лукойл» і «Сібур». У наступныя 15 гадоў такі ажыятаж больш не назіраўся ніколі і наўрад ці ўжо будзе.

Тады ж, у 2001-2002 годзе, частка «Магілёўхімвалакна - Магілёўскі завод штучных валокнаў (МЗШВ) - магла перайсці на ўмовах першай у гісторыі незалежнай Беларусі канцэсіі да швейцарскай кампаніі UTC. Але ўлады адмовіліся ад такога варыянту супрацоўніцтва. Праз некалькі гадоў стратны МЗШВ зноў стаў часткай таксама стратнага магілёўскага «Хімвалакна».

«СветлагорскХімвалакно»

У план прыватызацыі на 2015 годзе ўпершыню ўнесенае «СветлагорскХімвалакно». Улады гатовыя прадаць адразу 100% акцый аднаго з горадаўтваральных прадпрыемстваў - іх не задавальняе 60 млн. рублёў чыстага прыбытку, які велізарная вытворчасць атрымала паводле вынікаў 3 кварталаў 2014 года.

У 2002 годзе перамовы аб набыцці «СветлагорскХімвалакно» ў звязку з «Магілёўхімвалакно» вёў «Сібур». Улады наважылі тады - не прадаваць.

«Карал»

Цяпер за 100% акцый гомельскага прадпрыемства, якое ў савецкія часы спецыялізавалася на прадукцыі для вайскова-прамысловага комплексу, беларускія ўлады рады былі б атрымаць 1 млн. еўра. У 1996 годзе за 67% яны патрабавалі з амерыканскай карпарацыі Westrаy 24 млн. даляраў і звыш таго на развіццё - яшчэ 300 млн. даляраў.

На такія ўмовы амерыканцы не пайшлі.