Чым пагражае Расеі адключэнне ад міжбанкаўскай сістэмы SWIFT?

Без доступу да міжбанкаўскай сістэмы SWIFT Расеі будзе складана разлічвацца з замежнымі кантрактамі і выплочваць замежныя запазычанасці.

Цягам шасці месяцаў на Захадзе ідуць дыскусіі аб магчымым адключэнні Расеі ад міжнароднай банкаўскай сістэмы SWIFT, каб паўплываць на Маскву на фоне нарастання ваеннага напружання на ўсходзе Украіны. Апошнімі днямі гэтыя размовы гучаць з новай сілай - шэраг заходніх палітыкаў, уключаючы брытанскага прэм'ера Дэвіда Кэмерана, зноў выказаліся ў падтрымку гэтага захаду, паведамляе Deutsche Welle.

Адключэнне Расеі ад SWIFT было б сур'ёзнай пастановай, але ў ім "ёсць логіка" ў выпадку "далейшага ўварвання сіл, што падтрымліваюцца Расеяй, а ў сутнасці - Расеі, ва Украіну", заявіў Кэмеран 24 лютага на пасяджэнні камітэта сувязяў у палаце абшчын. У адказ на ягоныя словы прэзідэнт аўстрыйскага Цэнтрабанка і сябра кіраўніка рады ЕЦБ Эвальд Навотны папярэдзіў, што выкарыстанне SWIFT у якасці палітычнага інструмента можа падарваць давер да гэтай сістэмы, піша аўстрыйская газета Die Presse.

"Самы радыкальны крок"

Супольнасць сусветных міжбанкаўскіх фінансавых тэлекамунікацый SWIFT - гэта міжнародная сістэма перадачы фінансавай інфармацыі. Больш за 10 тысяч банкаў у 215 краінах выкарыстоўваюць яе для разлікаў і абмену паведамленнямі. У Расеі сістэмай SWIFT карыстаюцца больш за 600 банкаў і арганізацый. Больш карыстальнікаў налічваецца толькі ў ЗША.

З тэхнічнага пункту гледжання адключэнне ад SWIFT будзе азначаць для Расеі закрыццё каналаў перадачы фінансавых паведамленняў, патлумачыў у інтэрв'ю DW Аляксандр Абрамаў, які ўзначальвае лабараторыю аналізу інстытутаў і фінансавых рынкаў у Расейскай акадэміі народнай гаспадаркі і дзяржаўнай службы (РАНГіДС). У выніку расейскія банкі не змогуць даваць указанні ў руху сродкаў у іх карэспандэнцкім рахунку ў замежных банках, канстатаваў Абрамаў: "У сутнасці, гэта блакаванне валютных актываў расейскіх банкаў у замежных банках". Такое развіццё падзей, разважае экспэрт, ставіць пад пытанне выкананне расейскіх замежнаэканамічных кантрактаў.

Нямецкія эканамісты таксама прадказалі Расеі бязрадасныя перспектывы ў выпадку адключэння ад SWIFT. Такія захады нясуць у сабе "катастрафічныя наступствы для расейскай фінансавай сістэмы", упэўнены кіраўнік Нямецкага інстытута эканамічных даследаванняў (DIW) у Бэрліне Марсэль Фратчар (Marcel Fratzscher). Для Расеі гэта азначала б не толькі наступ банкаўскага крызісу, але і ў канчатковым выніку няздольнасць плаціць па запазычанасцях, цытуе Фратчара газета Handeslblatt. На думку экспэрта, адключэнне Расеі ад SWIFT стала б "самым радыкальным крокам" з усіх эканамічных санкцый.

Што кажуць у SWIFT

Пастанова адключыць тую ці іншую краіну ад SWIFT знаходзіцца ў кампетэнцыі Рады ЕЗ. Калі яе прымуць у дачыненні да Расеі, то кампанія SWIFT, што месціцца ў Бельгіі і якая кантралюе працу сістэмы абмену фінансавай інфармацыяй, будзе вымушаная выканаць яе.

Дагэтуль такую астатнюю меру ўжывалі толькі да Ірану. У 2012 годзе ЕЗ, спрабуючы блакаваць рэалізацыю ядзернай праграмы Тэгерана, пастанавіў адключыць ад SWIFT 24 іранскія банкі, уключаючы Цэнтрабанк.

На адключэнні Расеі ад SWIFT актыўна намагае Вялікабрытанія. На фоне гэтых заклікаў кампанія ў кастрычніку 2014 выказала шкадаванне з нагоды ціску і спекуляцый у СМІ што да адключэння Расеі ад сістэмы. "Любая пастанова накласці санкцыі на краіны або асобныя арганізацыі застаецца выключна за кампетэнтнымі ўрадавымі і належнымі заканадаўчымі органамі, - гаворыцца ў заяве кампаніі ад 6 кастрычніка. - SWIFT, як размешчаная ў ЕЗ арганізацыя, цалкам падпарадкоўваецца еўрапейскаму заканадаўству".

Масква можа рэзка адказаць

Між тым аналітыкі папярэджваюць: у выпадку адключэння Расеі ад SWIFT Масква можа адказаць сур'ёзнымі штрафнымі захадамі. Са слоў галоўнага эканаміста нямецкага Dekabank Ульрыха Катэра (Ulrich Kater), сістэма абмену фінансавымі паведамленнямі SWIFT мае для эканомікі не меншае значэнне, чым транспарт або энэргетыка. "Адключэнне было б прыкладна раўнасільнае спыненню паставак нафты і газу з Расеі", - цытуе Катэра Handeslblatt. Спецыяліст выказаў здагадку, што менавіта такім можа стаць адказ Расеі ў выпадку адключэння ад SWIFT.

У выпадку прыняцця пастановы аб SWIFT рэакцыя Масквы будзе "без абмежаванняў", прыгразіў у студзені прэм'ер Дзмітрый Мядзведзеў. Калі Расею адключаць ад міжнароднай сістэмы, у Масквы могуць узнікнуць тэхнічныя цяжкасці ў выплаце замежнай запазычанасці, выказаў здагадку на днях намеснік міністра фінансаў РФ Сяргей Сторчак.

Ці ёсць альтэрнатыва SWIFT?

Каб забяспечыць бесперабойны абмен паведамленнямі ва ўнутрырасейскіх аперацыях, Банк Расеі ў снежні 2014 запусціў уласны сэрвіс, які працуе ў фармаце SWIFT. Каб падключыцца да гэтай паслугі, расейскія банкі павінны падпісаць дамовы з ЦБ, гаворыцца на сайце рэгулятара.

У выпадку адключэння ад міжнароднай сістэмы расейскія крэдытныя арганізацыі змогуць досыць хутка пераарыентавацца і весці разлікі паміж сабой на базе паслугі ЦБ, мяркуе Аляксандр Абрамаў. Але знайсці альтэрнатыву SWIFT для вядзення міжнародных разлікаў будзе няпроста, падкрэсліў экспэрт: "Буйныя замежныя банкі звычайна вельмі кансерватыўныя ў выкарыстанні сурагатных формаў разліку. Хутчэй за ўсё, у іх будзе дзейнічаць унутраны самакантроль і яны будуць дзейнічаць паводле прынцыпу "як бы чаго не выйшла".