ЗША пакуль не будуць дэнансаваць ядзернае пагадненне з Іранам

Паводле ацэнкі прэзідэнта ЗША, у выніку частковага скасавання санкцый Іран атрымаў больш за «$100 мільярдаў».

Прэзідэнт Дональд Трамп у пятніцу выступіў з адмысловай заявай, абвясціўшы, што ЗША пакуль не маюць намер у аднабаковым парадку дэнансаваць Сумесны ўсёабдымны план дзеянняў (СУПД). Тым не менш, кіраўнік Белага дома мяркуе, што «ядзерная ўгода» з Іранам не адказвае нацыянальным інтарэсам ЗША, а Тэгеран працягвае распрацоўку зброі масавай паразы і падтрымлівае тэрарыстычныя групы ва ўсім свеце, паведамляе «Голас Амерыкі».

«Мой галоўны абавязак заключаецца ў тым, каб забяспечваць бяспеку і спакой амерыканцаў, - сказаў Дональд Трамп. - Але гісторыя ўказвае, што чым даўжэй мы ігнаруем небяспеку, тым больш маштабнай яна становіцца».

Прэзідэнт ЗША нагадаў, што яшчэ падчас перадвыбарчай кампаніі ён неаднаразова называў пагадненне, складзенае шасцю вядучымі дзяржавамі свету з Іранам, «адным з найгоршых аднабаковых пагадненняў, у якія калі-небудзь уступалі ЗША».

«Папярэдняя адміністрацыя скасавала санкцыі (у дачыненні да Тэгерана) напярэдадні поўнага калапсу іранскага рэжыму, - сказаў Дональд Трамп. - Сумесны ўсёабдымны план дзеянняў (СУПД)... стаў падарункам іранскай дыктатуры, даўшы ёй палітычную і эканамічную апору, і вызваліўшы ад санкцый. Сапраўды гэтак жа былі заключаны жудасныя міжнародныя гандлёвыя ўгоды, якія дазволілі нажывацца іншым краінам, пазбаўляючы нас нашых багаццяў».

Паводле ацэнкі прэзідэнта ЗША, у выніку частковага скасавання санкцый Іран атрымаў больш за «100 мільярдаў даляраў».

Кіраўнік Белага дома падкрэсліў, што адразу пасля «ўступлення на пасаду» ён даручыў адпаведным ведамствам у адміністрацыі ацаніць, як Тэгеран выконвае ўмовы «ядзернай угоды».

«Мы павінны быць упэўнены, што Іран ніколі, я падкрэсліваю - ніколі не займее ядзерную зброю», - сказаў Дональд Трамп.

Ён заявіў, што пачынаючы з 1979 года Іран знаходзіцца «пад кантролем фанатычнага» рэжыму, які неаднаразова быў абвінавачаны ў арганізацыі нападаў на ЗША і іх хаўруснікаў. Групоўка «Хэзбала», якая карыстаецца падтрымкай Тэгерана, двойчы атакавала амбасаду Злучаных Штатаў у Ліване, а ў 1990-х звязаныя з іранскімі ўладамі тэрарыстычныя групоўка ўчыніла напады на амерыканскія аб'екты ў Саудаўскай Арабіі, Кеніі і Танзаніі.

Акрамя гэтага, са слоў Дональда Трампа, Іран спансіруе тэрарыстаў з «Аль-Кайды» і «Талібану», а пасля падзей 11 верасня 2001 года даў прытулак сыну Усамы бен Ладэна.

У апошнія гады, як заявіў Трамп, «іранскі рэжым» не толькі «жорстка душыў пратэсты» ва ўласнай краіне, але і актыўна падтрымліваў грамадзянскія войны ў Емене і Сірыі».

«Найбольш папулярныя лозунгі гэтага рэжыму - «Смерць Амерыцы!» і «Смерць Ізраілю!», - сказаў Дональд Трамп.

Прэзідэнт ЗША паведаміў, што Тэгеран «неаднаразова парушаў умовы ўгоды», заключанай з вядучымі сусветнымі дзяржавамі, перашкаджаючы дзейнасці міжнародных інспектараў і працягваючы працу над некаторымі элементамі праграмы «па стварэнню зброі масавай паразы».

«Улічваючы ўзрослую пагрозу з боку Ірана, я прэзентую новую стратэгію», - заявіў кіраўнік Белага дома.

Агучаны прэзідэнтам план складаецца з чатырох пунктаў: арганізацыя больш цеснага ўзаемадзеяння з хаўруснікамі ЗША, увядзенне новых санкцый супраць Тэгерана, супрацьдзеянне спробам Ірана распаўсюджваць зброевыя і ракетныя тэхналогіі і, нарэшце, перашкода «любым спробам стварыць ядзерную зброю».

«Выкананне нашай стратэгіі пачнецца з ўвядзення санкцый супраць Корпуса вартавых ісламскай рэвалюцыі, што з'яўляецца асабістым войскам дыктатараў», - сказаў Дональд Трамп.

Пры гэтым прэзідэнт ЗША не стаў удакладняць, ці збіраецца Белы дом рэкамендаваць Кангрэсу адмовіцца ад «ядзернай угоды», абмежаваўшыся сцвярджэннем, што пакуль адміністрацыя не будзе афіцыйна пацвярджаць, што Тэгеран выконвае ўсе ўзятыя на сябе абавязацельствы.

«Мы не можам і не будзем сертыфікаваць гэта пагадненне, - сказаў прэзідэнт. - Менавіта таму я даручыў маёй адміністрацыі працаваць разам з Кангрэсам і нашымі хаўруснікамі».

Ён заявіў, што «асноўныя лідары» ў Палаце прадстаўнікоў і Сенаце «ўжо пачалі працу над законапраектам», які зможа спыніць «усе працы над ракетнай праграмай», якія вядзе Тэгеран.

Пры гэтым Дональд Трамп дапусціў, што Злучаныя Штаты могуць пайсці і на аднабаковыя дзеянні.

«Калі мы не зможам дасягнуць пагаднення з Кангрэсам і нашымі хаўруснікамі, удзел (ЗША) у пагадненні будзе спынены мной, як прэзідэнтам, у любы момант», - сказаў ён.