Rzeczpospolita: Украіна развіваецца, Расея бяднее

Кожны трэці расеец хацеў бы атрымліваць сацыяльную дапамогу ў выглядзе бясплатных прадуктаў харчавання.

Чвэрць жыхароў краіны кажуць, што яны вельмі ў гэтым маюць патрэбу, піша журналіст выдання Rzeczpospolita Анджэй Ламаноўскі (Andrzej Łomanowski) (пераклад - inosmi.ru).

Такія вынікі апытанняў падаў Усерасійскі цэнтр вывучэння грамадскай думкі. Іншыя даследаванні, у якіх праводзілася параўнанне сітуацыі ў Расеі і ва Украіне, якія вядуць паміж сабой неабвешчаную вайну), паказваюць, што галечы ў гэтых краінах баіцца практычна аднолькавая колькасць рэспандэнтаў: 39% расейцаў і 37% украінцаў. Нягледзячы на заявы расейскіх палітыкаў, запэўніваюць, што сітуацыя ў краіне стабілізуецца (а ва Украіне, як кажа Крэмль, пагаршаецца), у апошнія гады колькасць людзей, якія адчуваюць такія страхі ў Расеі, павялічваецца, а ва Украіне памяншаецца. «У гэтым няма нічога дзіўнага, бо сума рэальных даходаў зніжаецца трэці год запар», - тлумачыць адзін з маскоўскіх эканамічных экспэртаў.

Хаця расейская прапаганда называе Кіеў сімвалам галечы, на Дняпры за апошні год сума рэальных даходаў насельніцтва вырасла на 7,3%, а ў Расеі знізіўся на 6,5%. Упершыню за доўгія гады ўкраінскі ВУП пачаў расці (2% у 2016 годзе), у той час як расейскі, паводле звестак Цэнтральнага банка Расеі, упаў на 0,4%. У адрозненне ад украінцаў расейцы ўсё часцей баяцца росту коштаў (63%) і беспрацоўя (45%). Жыхары Украіны падзяляюць гэтыя асцярогі (51% і 36% адпаведна), аднак, там колькасць такіх людзей за апошнія два гады зменшылася, тады як у Расеі вырасла.

Аднак расейскія палітыкі прытрымліваюцца лініі афіцыйнага аптымізму. Прэм'ер-міністр Дзмітрый Мядзведзеў заявіў у панядзелак на форуме інвестараў у Сочы: «Становішча на рынку працы стабільнае. Мы з беспрацоўем справіліся». Узровень беспрацоўя трымаецца на рэкордна нізкім узроўні, і гэты факт, як адзначыў адзін маскоўскі журналіст, стаў «прадметам гонару для чыноўнікаў рознага ўзроўню». Аднак уладальнікі расейскіх кадравых агенцтваў папярэджваюць, што «ў найбліжэйшыя гады можна чакаць рэзкага скачка беспрацоўя праз падзенне попыту на некваліфікаваную працоўную сілу». Экспэрты ў сацыяльных пытаннях, у сваю чаргу, паказваюць, што сярод чатырох з лішнім мільёнаў людзей, якія не могуць знайсці працу, становіцца ўсё больш «хранічных беспрацоўных», гэта значыць, тых, хто не працуе больш за год.

Фінансавыя экспэрты паведамляюць, што за апошнія паўгода на 10% вырасла колькасць людзей, якія могуць абвясціць сябе банкрутамі (расейскі закон дазваляе рабіць гэта грамадзянам, чыя пазыка перавышае 500 тысяч рублёў, а выплаты ў ёй пратэрмінованыя больш чым на тры месяцы).

У сітуацыі, якая склалася, больш за траціну расейцаў падтрымалі ідэю ўвядзення «электронных харчовых сертыфікатаў». Замест ранейшых «картак на мяса» грамадзяне з самымі нізкімі даходамі змогуць атрымаць нешта накшталт аплатнай карты: сацыяльныя службы кожны месяц будуць пераводзіць на яе грошы, за якія можна будзе купіць прадукты харчавання (толькі скорапсавальную прадукцыю айчыннай вытворчасці). «Прадукты доўгага захоўвання мы ўключаць сюды не хочам, каб людзі не патрацілі ўсе на гарэлку», - тлумачыў адзін з маскоўскіх чыноўнікаў.

Ніхто, аднак, не ведае, якой колькасці патрабуецца такая дапамога, і колькі будзе каштаваць гэтая праграма. Міністэрства прамысловасці і гандлю мяркуе, што прыкладна 15-16 мільёнаў. Пры гэтым ва ўсёй краіне блізу 22 мільёнаў расейцаў жывуць за мяжой беднасці, а 5 мільёнаў чалавек атрымліваюць мінімальны заробак.

«Ніякія карткі ўводзіць не трэба. Вытворцы прадуктаў харчавання пачнуць канфліктаваць, паспрабуюць прадаць сапсаваныя прадукты ці змусяць людзей набываць прадукты толькі ў іх», - перасцерагае старшыня пецярбургскага камітэта ў сацыяльнай палітыцы Аляксандр Ржаненкоў, абапіраючыся на ўласны досвед. У Пецярбургу на 4 600 000 жыхароў прыпадае 3 500 000 чалавек, якія карыстаюцца рознага кшталту сацыяльнай дапамогай.