Леў Марголін: Улады абмяжоўваюць даляр праз новы віток інфляцыі

Беларусам трэба рыхтавацца да росту коштаў усяго.

Урад і Нацбанк Беларусі рэалізуюць комплекс захадаў, накіраваных на «выключэнне выкарыстання замежнай валюты» ў разліках на тэрыторыі краіны з мэтай скарачэння «інфляцыйных чаканняў», паведамляе «Заўтра тваёй краіны».

- Калі ёсць давер да нацыянальнай валюты, то ніхто не задумваецца пра даляры і даляр сто гадоў нікому не патрэбны, - кажа эканаміст Леў Марголін. - Калі да нацыянальнай валюты даверу няма, то можна, як у СССР, увесці смяротнае пакаранне за валютныя аперацыі, але людзі ўсё адно будуць імкнуцца купляць і трымаць валюту. Інфляцыю падагравае не тое, што чалавек думае, напрыклад, аб арэнднай плаце, прывязанай да даляра ці еўра, а тое, што адбываецца дэвальвацыя нацыянальнай валюты і кожны беларус разумее: падае беларускі рубель - чакай падвышэння коштаў. Бо ў Беларусі адкрытая эканоміка, у нас 60% ВУП звязана з валютай: гэта альбо экспарт, альбо імпарт. Знайсці імпартны складнік можна ў кожным беларускім тавары, уключаючы хлебабулачныя вырабы.

- Чаму тэма дэдалярызацыі, пра якую казалі шмат гадоў таму, але потым забыліся, зноў узнікла?

- Бо зноў пачалася паўзучая дэвальвацыя і ўзнікла пагроза чарговага інфляцыйнага вітка. А калі ёсць пагроза інфляцыі, то ўраду трэба нешта рабіць.

- Што можа змяніць адыход ад валюты?

- Фактычна, нічога. Ёсць процьма краін, дзе дастаткова моцная свая валюта, і ніхто там не забараняе разлікі ў іншых валютах, але проста ніхто гэтага не робіць. Нічога агульнага са зніжэннем інфляцыі так званая дэдалярызацыя не мае. Тым больш што асноўную частку намінаваных у цвёрдай валюце рэчаў мы ўжо ліквідавалі некалькі гадоў таму. Пакуль расейскі рубель быў цвёрды, беларускую валюту, якая на 50% ці нават больш прывязаная да расейскага рубля, можна было трымаць. Як толькі расейскі рубель пусціўся ў вольнае плаванне, тут жа паплыў і беларускі рубель.

- На чым, акрамя дэдалярызацыі, варта было б засяродзіцца беларускаму ўраду найперш?

- Перш за ўсё трэба дыверсіфікаваць эканоміку, а для гэтага трэба яе рэфармаваць, каб мы свае тавары маглі адпраўляць на экспарт не толькі ў Расею, але і ў іншыя краіны, прычым не экзатычныя, тыпу Узбекістана ці Венесуэлы, а нашым суседзям - у Еўразвяз і ва Украіну , у тым ліку і ў РФ. На гэтыя краіны павінна прыпадаць 70-80%, калі нават не больш, нашага экспарту і імпарту. У нас жа, калі мы гаворым экспарт, то разумеем, што гэта Расея, а тое, што на паперы ў нас палова экспарту прыпадае на ЕЗ, гэта перш за ўсё нафта, нафтапрадукты, калійныя ўгнаенні, гэта значыць, тое, аб'ёмы чаго павялічыць складана.