Экс-начальнік крымінальнага вышуку апынуўся ў карцэры на Акрэсціна

На знак пратэсту ён праглынуў металічныя прадметы.

Дзмітрый Кулакоўскі яшчэ нядаўна ўзначальваў крымінальны вышук у Заводскім РУУС Менска. Пасля выбараў заявіў, што не згодны з дзеяннямі ўлады. У верасні прынялі ягоны рапарт на звальненне. А неўзабаве абвясцілі падазраваным паводле справы ў абразе. Супрацоўнікі ўправы ўласнай бяспекі МУС затрымалі яго недалёка ад дома - за «непадпарадкаванне» ён атрымаў 12 дзён арышту. На знак пратэсту Дзмітрый праглынуў чатыры металічныя прадметы. Але на волю ён не выйшаў, на яго склалі новы пратакол, зноў за «непадпарадкаванне», і далі ўжо 15 дзён. Былы міліцыянт, са слоў жонкі, знаходзіцца ў карцэры, дзе спаць ён можа на табурэтцы або бетоннай падлозе, піша tut.by.

Юлія Кулакоўская распавядае, што Дзмітрый працаваў у міліцыі з 2006 года. Дома захоўваюцца падзякі і прафесійныя ўзнагароды.

- Ён быў на добрым рахунку, - кажа жонка. - Пасля выбараў ён крыху папрацаваў, але яго не выпускалі з РУУС. Дзмітрый адразу пазначыў сваю пазіцыю, сказаў, што ва ўсім гэтым (падаўленні пратэстаў - заўв.) удзельнічаць не будзе, а выконвацьме толькі сваю працу. У жніўні мы з цяжкасцю з'ехалі ў адпачынак, не хацелі мужа адпускаць, ён напісаў тры рапарты - на адпачынак з розных дат і на звальненне, сказаў, выбірайце, які хочаце. Калі мы ў верасні вярнуліся, яго былі гатовыя ўзяць назад, але муж падумаў і наважыў усё ж звольніцца. Было шмат пытанняў да яго, маўляў, каму ты будзеш патрэбны, чым будзеш займацца, але ўсё ж ён сышоў са службы.

Як прагучыць пазней у судзе паводле адміністрацыйнай справы, перад выбарамі на Дзмітрыя прыйшоў дакумент з управы ўласнай бяспекі, што ён «палітычна нядобранадзейны».

- 6 кастрычніка я была на працы, вярнулася дадому, пытаюся ў дачкі, дзе тата, - прадаўжае Юлія. - Яна адказвае, што выйшаў на пару хвілін. Дома засталіся ўсе ягоныя асабістыя рэчы. Мы пачакалі - ужо тры гадзіны яго няма. Пабеглі шукаць па раёне, бо тэлефон ужо не адказваў. Пазней у міліцыі сказалі, што яго затрымалі. Суд даў яму 12 дзён за «непадпарадкаванне службовай асобе».

Яшчэ да затрымання была распачатая крымінальная справа па факце абразы супрацоўніка міліцыі. Дзмітрый Кулакоўскі праходзіў падазраваным у справе. Дома ў яго правялі ператрус, забралі некаторую тэхніку. Аднак пасля ператрусу, са слоў родных, яго не затрымлівалі. Жонка кажа, што Дзмітрый не прызнаваў сябе вінаватым.

6 кастрычніка яго затрымалі недалёка ад дома. Згодна з матэрыяламі адміністрацыйнай справы, Кулакоўскі не падпарадкаваўся супрацоўніку ўправы ўласнай бяспекі Гваздзю Л. Ю. - будучы падазраваным ва ўчыненні злачынства адмовіўся засведчыць асобу або (менавіта ў такой фармулёўцы «або» ў пратаколе - заўв.) адмовіўся прайсці ў РУУС, хапаўся за бардзюр.

Дзмітрый Кулакоўскі ў судзе Маскоўскага раёна заявіў, што нічога такога не рабіў. Суддзя Сяргей Кацер прызначыў яму 12 дзён арышту, на ягоную думку, вінаватасць Кулакоўскага пацвярджаецца пратаколамі адміністратыўнага затрымання і аб адміністрацыйным правапарушэнні, тлумачэнні сведкі-супрацоўніка УСБ Гваздзя і рапартам Клімука М. С., таксама супрацоўніка УСБ, які быў пры затрыманні.

Той суд адбыўся без адваката, сваякі таксама даведаліся аб выраку постфактум. Падчас 12-дзённага арышту адвакатка Наталля Тарасюк шмат разоў спрабавала трапіць да Кулакоўскага ў ІЧУ, але ёй увесь час адмаўлялі, спасылаючыся на неспрыяльную эпідэміялагічную абстаноўку.

Такая ж праблема і ў іншых адвакатаў, якія з вясны 2020 года не могуць патрапіць да сваіх кліентаў на Акрэсціна, адміністрацыя ІЧУ і ЦІП не развязвае пытанне з забеспячэннем канстытуцыйнага права на абарону. Індывідуальныя звароты родных затрыманых, а таксама адвакатаў да кіраўніцтва ІЧУ і ЦІП, менскай міліцыі, МУС, Менскай і Генеральнай пракуратуры сітуацыю не змянілі. Звароты калегій адвакатаў у тыя ж органы таксама ні на што не паўплывалі.

18 кастрычніка Юлія Кулакоўская з бацькам і сяброўкай прыехалі на Акрэсціна, каб сустракаць Дзмітрыя, які а 16:15 павінен быў выйсці на волю. Родныя прабылі каля ізалятара да 22 гадзін.

- Мы прыехалі загадзя, за гадзіну да моманту вызвалення, - кажа Юлія. - І вось ужо час падышоў, а муж не выходзіць, я тэлефаную ў ІЧУ, адказваюць - не хвалюйцеся, неўзабаве выйдзе. Блізу гадзіна мы стаялі каля брамы ізалятара, перыядычна тэлефанавалі, нам адказвалі, маўляў, ён ужо не ў камеры, чакаем дакументаў, афармляем. Яшчэ праз гадзіну нам сказалі, што з Дзмітрыем «гутараць супрацоўнікі». Я абурылася: якія размовы без адваката? Ён адбыў прызначаны арышт, яго павінны вызваліць. Супрацоўнікі ІЧУ сказалі, што пасля размовы будзе прынятая пастанова. Я папрасіла прыехаць адваката, і ўжо ёй сказалі, што Дзмітрый затрыманы паводле новага пратакола. Як мы потым высветлілі, яму напісалі, што выйшаў з ІЧУ і не падпарадкаваўся супрацоўніку Савецкага РУУС, за што яго і затрымалі.

На наступны дзень адбыўся працэс у судзе Савецкага раёна. У матэрыялах справы пазначана, што а 16.20 (фармальна, праз пяць хвілін пасля вызвалення паводле першага адміністрацыйнага арышту) Кулакоўскага спыніў для ўстанаўлення асобы ўчастковы міліцыянт Савецкага РУУС У. У. Любімаў, бо грамадзянін падаўся яму падазроным. Але Дзмітрый адмаўляўся сесці ў службовы аўтамабіль, за што яго і затрымалі. Дзмітрый заявіў у судзе, што ў паказаны час ён быў у ІЧУ, непадпарадкавання не было. Родныя выступілі сведкамі на працэсе, распавялі, што да 22 гадзін знаходзіліся ля ізалятара на Акрэсціна, адкуль Дзмітрый не выходзіў. Суддзя Марына Фёдарава прызначыла арышт на максімальна магчымы на падставе арт. 23.4 КоАП тэрмін — 15 дзён, пры гэтым у пастанове паказана, што ўлічаная змякчальная акалічнасць — непаўнагадовае дзіця на ўтрыманні ў Кулакоўскага. Віна, на думку Фёдаравай, пацвярджаецца пратаколам, рапартам і тлумачэннямі сведкі-ўчастковага Любімава.

Пра «асаблівыя» ўмовы ўтрымання ў ІЧУ былы міліцыянт паспеў распавесці ў судзе.

— Дзмітрый паспеў сказаць, што з моманту затрымання і потым падчас адбыцця арышту, 12 дзён ён знаходзіўся ў карцэры, — кажа адвакатка Наталля Тарасюк. - З якой прычыны яго туды змясцілі, сказаць не мог, за спіной у яго ў гэты час стаялі супрацоўнікі ізалятара, размаўлялі мы праз скайп. Ніводнай перадачы яму не даставілі, хоць у жонкі вопратку і прадукты для яго прынялі. Ён не быў згодны з затрыманнем 6 кастрычніка, з тым, што яго абвінавацілі ў непадпарадкаванні, таму на знак пратэсту праглынуў чатыры металічныя прадметы. Па-добраму трэба рабіць рэнтген і паглядзець, у якім ён стане. Але з ягоных слоў, медыцынская дапамога яму не надаецца. Трымаюць яго ў карцэры, дзе ложак прышпілены да сцяны і ўдзень, і ўначы, ёсць адно крэсла, на якім ён сядзіць 12 дзён і не спіць. Казаў, што ацякаюць ногі, у яго цукровы дыябет другога тыпу. Праз бессань яму цяжка сканцэнтраваць увагу. Пытанні я задавала яму па два разы. За ўвесь час утрымання ў ІЧУ я як адвакатка ні разу не змагла да яго патрапіць, мяне проста не пускаюць, так што я не магу нават праверыць, у якім ён фізічным і псіхалагічным стане.

Па факце бесчалавечных умоў утрымання родныя і адвакатка падалі скаргі ў ІЧУ, ГУУС Менгарвыканкама (ІЧУ яму падпарадкоўваецца), дэпартамент выканання пакаранняў МУС, пракуратуру.

- Таксама мы рыхтуем скаргу ў ААН, бо расцэньваем такія ўмовы ўтрымання як катаванні — заявіла жонка экс-міліцыянта.

Тэрмін адміністрацыйнага арышту паводле другой адміністратыўнай справы мінае 2 лістапада. Але родныя не ўпэўненыя, што ўбачаць Дзмітрыя на волі, асцерагаюцца, што зноў знойдзецца нагода ўтрымліваць яго ў ізалятары. Прычынай такога «асаблівага стаўлення» яны ўважаюць альбо помсту як былому супрацоўніку міліцыі, альбо жаданне атрымаць патрэбныя паказанні паводле крымінальнай справы.

Актывіст Зміцер Дашкевіч, які быў затрыманы 25 кастрычніка, таксама некалькі дзён правёў у карцэры ІЧУ на Акрэсціна. У судзе Маскоўскага раёна ён распавёў пра ўмовы ўтрымання, і гэта падобна з тым, што паспеў перадаць Кулакоўскі: нары ўвесь час прышпіленыя да сцяны, таму спаць можна альбо на крэсле, альбо на бетоннай падлозе, у кране няма наогул ніякай вады, ваду не даюць нават, каб змыць у прыбіральні.

- Мой падабаронны растлумачыў, што ўмовы ўтрымання з'яўляюцца бесчалавечнымі, — заявіла ў судзе адвакатка Дашкевіча Кацярына Пятровіч. - З самага пачатку (яшчэ да суда. — Заўвага.) яго змясцілі ў карцэр, не дазволілі выкарыстоўваць спальнае месца, яму даводзілася сядзець і спаць на бетоне, не было і няма вады, у тым ліку для збавення ад фекалій, што прыводзіла да таго, што Дашкевіч і чалавек, які змяшчаецца разам з ім, адчувалі фізічныя і маральныя пакуты. Прызначэнне яму адміністрацыйнага арышту - прадаўжэнне фізічных і маральных пакут. Мяркую, што гэтыя дзеянні сведчаць аб катаваннях. Перадачу можна перадаць толькі раз на тыдзень, у чацвер. Мой падабаронны з нядзелі знаходзіцца без адзення, прадуктаў і, перш за ўсё, без вады.

27 кастрычніка суддзя Таццяна Моталь прызначыла Дашкевічу адміністрацыйны арышт на 15 дзён, сёння, 29 кастрычніка, стала вядома, што яго перавялі ў ізалятар у Баранавічах.

27 і 28 кастрычніка мы паспрабавалі атрымаць каментар у прэс-службе МУС і ГУУС Менгарвыканкама з нагоды бесчалавечных умоў утрымання, пра якія заяўляюць затрыманыя, якія знаходзяцца на Акрэсціна. Нам адказалі, што гэтая інфармацыя патрабуе праверкі, далейшых тлумачэнняў пакуль не паступіла.

Нам вядома «што «асаблівае» стаўленне ў ІЧУ на Акрэсціна таксама да яшчэ аднаго былога супрацоўніка міліцыі, ён быў затрыманы 11 кастрычніка і атрымаў 15 дзён. Са слоў родных, пасля прызначэння адміністрацыйнага арышту ўтрымліваўся ў карцэры, пасля чаго з сур'ёзнымі праблемамі трапіў у шпіталь МУС (там атрымліваюць меддапамогу не толькі цяперашнія, але і былыя супрацоўнікі органаў унутраных спраў), адкуль яго зноў вярнулі ў ізалятар. Па адбыцці арышту на волю ён не выйшаў, быў затрыманы за непадпарадкаванне патрабаванням супрацоўніка Савецкага РУУС, суд зноў прызначыў яму 15 дзён арышту.