Час ідзе, а пальцы слабеюць

Новая Беларусь, што зараджаецца на нашых вачах, змяце Лукашэнку.

Тыдзень таму адбылася інаўгурацыя Лукашэнкі, пра якую загадзя не папярэджвалі. Гэта значыць «закрытая вечарынка» ў вельмі вузкім коле, чыста для «сваіх», куды астатніх грамадзян краіны «не паклікалі». Проста апавясцілі постфактум, піша Юры Пшоннік у артыкуле на сайце «Наше мнение».

Блізу двух дзясяткаў краін ужо не прызналі легітымнасць Лукашэнкі, сярод якіх - Нямеччына, Францыя, Данія, Канада, Латвія, Літва, Польшча, Славакія, ЗША, Украіна, Чэхія, Эстонія. Прычым гэта нашы суседзі, а таксама яшчэ нядаўна - партнёры нашай дзяржавы. Дзесяткі краін Азіі і Афрыкі проста ніяк на нашы падзеі не адрэагавалі. Ім гэта «фіялетава». Іншымі словамі, мала хто прызнаў новы тэрмін Лукашэнкі. Нават Пуцін не павіншаваў з інаўгурацыяй, толькі з «перамогай» на выбарах. Такая вось двухсэнсоўнасць.

У той жа час усё большая колькасць краін прызнае Каардынацыйную Раду ў якасці прадстаўніка беларускага народа. Гэта не адзіны, а ўсяго толькі яшчэ адзін паказчык таго, што ў рамках аднаго, з фармальнага пункту гледжання, дзяржавы, мы маем дзве краіны. Прычым вельмі розныя. У гэтых двух краін нават сімволіка - герб і сцяг - розная. І кіраўнікі дзяржаў розныя. Ментальна, па ўзроўні культуры і эканамічнага развіцця гэтыя «краіны» таксама вельмі розныя.

У адной з іх ідэалам з'яўляецца сталінскі СССР, жабрацкі калгас за «жалезнай заслонай», але з АЭС, а яшчэ пажадана б - з касмадромам і ядзернай бомбай. Ці хаця б з дубінкай. «Чарка і скварка» тут мяжа мараў, а што такое закон, свабода і правы чалавека нават не ўяўляюць. Сам Лукашэнка трапна назваў сваю краіну «ўцінкам СССР». І як кожны ўцінак, усякая частка, усё гэта нежыццяздольнае без цэлага.

Лукашэнка і сам відавочна «ашчушчае» (хоць, верагодна, і не хоча прызнацца нават сабе), што яго сістэма, яго «ўцінак» сам па сабе - нішто. Яму трэба на кімсьці паразітаваць, каб выжыць. На Расеі ці ж на іншай Беларусі. Або на абодвух адразу, як гэта яшчэ нядаўна было. Але і адзін, і другі бок усё менш гараць жаданнем карміць пражэрлівага і ўсё больш бескарыснага нахлебніка. Застаецца толькі прымусіць сілай, як гэтую новую Беларусь, ці зноў падмануць, як Расею. Аднак у доўгатэрміновай перспектыве гэтая схема працаваць не будзе.

У прынцыпе Лукашэнка заняты невыканальнай задачай злучэння свайго «ўцінку» з «усходнім» пры ўмове захавання суверэнітэту. У прынцыпе гэта немагчыма, бо ў нас ужо сфармавалася краіна, зусім не «ўцінак СССР», а цалкам самастойная, еўрапейская дзяржава. Імаверна, гэта нават блізу 90% грамадзян, якія пражываюць на гэтай тэрыторыі. Сышлі часы, калі 90% беларусаў настальгавалі па СССР. Пераважная большасць грамадзян Беларусі ментальна - гэта грамадзяне незалежнай еўрапейскай краіны, якія вызнаюць адпаведныя каштоўнасці. Правадырызм ім ужо чужы. Таму шанцаў ва «ўцінка» ў рэчаіснасці ўжо няма, хоць яны і ўзброеныя і згуртаваныя ў «вертыкаль». Хіба што менавіта «ўз'яднацца» з «вялікім братам», але і гэты варыянт з'яўляецца для іх паразай.

Такім чынам, другая Беларусь - цалкам сучасная, еўрапейская, адкрытая свету краіна з развітым прыватным бізнэсам і канкурэнтаздольнымі на сусветным рынку галінамі эканомікі. Гэта краіна перадавых тэхналогій, развітой самабытнай культуры, гнуткага, крэатыўнага інавацыйнага бізнэсу. Я не перабольшваю. Яшчэ нядаўна я і сам думаў, што нам да ўсяго гэтага вельмі далёка, але зараз ужо так не думаю. Проста ўсё гэта новае было ў цені старога, замшэлага і неканкурэнтаздольнага, цяпер жа яно стала выходзіць на першы план. Лукашэнка мае рацыю, калі кажа, што ў краіне сфармаваўся новы клас. Толькі гэта не дапатопныя «буржуйчыкі», гэта людзі XXI стагоддзя. І так, гэтыя людзі хочуць, каб і ўлада адпавядала XXI стагоддзю, а не адсталым чалавекам савецкаму калгасу.

Зразумела, што цяпер старая Беларусь будзе старацца гэта новае знішчыць ці нейтралізаваць яго ўплыў, бо яе кіраўніцтва зразумела, што ўсё гэта ніяк не ўпісваецца ў канцэпцыю «ўцінка ССС» і нават з'яўляецца варожым іх ідэалогіі вяртання ў «светлае» сталінскае мінулае з яго «жалезнай заслонай». Лукашэнка ўпэўнены, што Беларусь і Расея могуць папросту абысціся без краін Захаду. З яго слоў, у Беларусі і Расеі ёсць усё, каб забяспечыць саміх сябе. З яго слоў, у Беларусі і Расеі выдатна развітая прамысловасць і сельская гаспадарка, таму яны могуць накарміць і адзець людзей. У дзвюх краін дастаткова рэсурсаў і добрая навукова-тэхнічная база. «Чаго нам не стае? Трэба сабрацца, намеціць агульныя планы і дзейнічаць, забяспечваючы ўсім неабходным нашых людзей».

Аднак у гэтай «самадастатковасці» маецца сур'ёзная недастатковасць. Старая адміністрацыйная сістэма не ўяўляе сябе па-за паразітарных дачыненняў да Расеі (якая ў істотнай ступені сышла наперад) і да новай Беларусі, шмат у чым звязанай і з Захадам, і з Расеяй. Гэтыя сістэма прынцыпова несамадастатковая, а яе адэпты не развіваюцца самі і перашкаджаюць рабіць гэта і астатняй краіне. Усё на што яны яшчэ здольныя, дык гэта чапляцца за ўладу «захаладзелымі пальцамі». Але час ідзе, а пальцы слабеюць.

У прынцыпе нічога незвычайнага ў нас не адбываецца. З гісторыі бачна, што ў працэсе развіцця краіна спачатку як бы дзеліцца на дзве, якія жывуць як бы ў паралельных светах, а потым надыходзіць новая рэальнасць. Гэта не змова заходніх лялькаводаў. Новае выспявае ў нетрах старога - часта незаўважна для многіх, асабліва для ўлады, калі яна косная і замшэлая, - а потым новае непазбежна выходзіць на першы план. Альбо эвалюцыйным шляхам, альбо шляхам рэвалюцыі.