«Не пускаем студэнтаў»

У краіну не могуць уехаць беларусы, якія вучацца за мяжой.

З учорашняга вечара ў рэдакцыю tut.by паступае інфармацыя аб тым, што беларускіх студэнтаў, якія вучацца за мяжой і хацелі ў гэтыя выхадныя трапіць у Беларусь, не пускаюць на радзіму.

Сям'я Марыны (на просьбу гераіні яе імя і яе дзіцяці змененыя) жыве ў Менску. Яе сын Максім сёлета паступіў ва ўніверсітэт у Варшаве. 1 кастрычніка маладзён паехаў на вучобу. Студэнтаў іх ВНУ, прадаўжае мама, перавялі на дыстанцыйнае навучанне, і сын захацеў прыехаць у Беларусь.

- У Беларусь ён вяртаўся на аўтобусе праз пункт пропуску «Брэст». У аўтобусе было шмат пасажыраў, 14 з іх - нашы студэнты, якія вучацца ў Польшчы — распавядае Марына. - На беларускую мяжу яны прыехалі дзесьці а 4-5 раніцы. Яны папярэдзілі памежнікаў, што студэнты, пасля чаго ў іх забралі пашпарты і студэнцкія білеты.

Праз нейкі час, прадаўжае суразмоўца, студэнтам з рэчамі давялося выйсці з аўтобуса. Аўтобус з астатнімі пасажырамі паехаў у Беларусь. Са слоў жанчыны, калі студэнты пачалі пытацца, у чым справа, ім адказалі: «Без каментароў».

- Не скажу, колькі яны так сядзелі, але ў нейкі момант на мяжу прыехаў аўтобус, які накіроўваўся з Менска ў Варшаву. Памежнікі пасадзілі дзяцей на вольныя месцы і адправілі на польскую мяжу — прадаўжае суразмоўца. - Усе студэнты - непаўналетнія. Некалькім дзяўчынкам наогул па 15 гадоў. Хтосьці плакаў, хтосьці без грошай, хтосьці ехаў у Беларусь па цёплую вопратку.

Са слоў мамы, калі дзеці прыехалі на польскую мяжу, іх - 14 чалавек - паставілі ў асобную чаргу і хутка праверылі. Сказалі, сядзець у карантыне не трэба. Затым яны пачакалі свой аўтобус і цяпер едуць у Варшаву.

- Ім давялося плаціць за квіток у гэтым аўтобусе?

- Сын нічога не казаў. Наколькі я разумею, пакуль яны нічога не плацілі.

- У сувязі з COVID-19 тым, хто вяртаецца з-за мяжы ў Беларусь, трэба адседзець 10-дзённы карантын. Ваш сын быў гатовы застацца ў краіне на гэты час?

- Так, іх жа перавялі на дыстанцыйнае навучанне. Ён казаў, што не збіраецца тэрмінова вяртацца ў Польшчу, - кажа Марына. - Уначы мой муж стаў дазвоньвацца на гарачую лінію Дзяржпамежкамітэта. Хацеў, каб яму патлумачылі, чаму дзяцей не пусцілі. Яму адказалі: каментароў мы не даем, гэта вуснае распараджэнне ўрада.

«Дачка ехала дадому на месяц»

Учора ўначы журналісты пісалі аб сямі беларускіх студэнтах, якія таксама затрымаліся ў пункце пропуску «Брэст». З іх слоў, яны вучацца ў Любліне і Бяла-Падлясцы. Прыкладна а 17.40 на мікрааўтобусе яны прыехалі на беларускую мяжу. Адзін з іх, Дзмітрый, распавёў, што памежнікі, даведаўшыся, што перад імі студэнты, адсканавалі іх студэнцкія дакументы, а прыкладна праз гадзіну паведамілі, што ў сувязі з эпідэміялагічнай сітуацыяй іх не прапусцяць. У выніку студэнты наважылі дачакацца новай змены - і другі раз паспрабаваць уехаць у Беларусь.

- Але іх зноў не прапусцілі, — распавядае Аляксандр (на просьбу героя імя змененае) — тата адной з дзяўчат, якая была ў мікрааўтобусе разам з Дзмітрыем. - Я і яшчэ некалькі бацькоў прыехалі на мяжу. Мы размаўлялі з беларускімі памежнікамі, прасілі прапусціць дзяцей дадому. Мы прапаноўвалі напісаць распіскі, што нашы дзеці будуць сядзець на карантыне і не стануць наведваць мітынгі. Але было адчуванне, што яны проста не могуць нам дапамагчы.

- Як вам тлумачылі, чаму дзяцей не прапусцілі?

- Казалі праз эпідэмічную сітуацыю, што краіна, адкуль яны едуць, знаходзіцца ў «чырвонай зоне». Чаму пры гэтым з Польшчы прапускалі іншых беларусаў, нам так і не растлумачылі. Хачу сказаць, што памежнікі з намі размаўлялі вельмі карэктна, дазволілі перадаць дзецям ежу і ваду.

- У каментары, які давала прэс-служба Дзяржпамежкамітэта аб гэтай сітуацыі, паведамлялася, што, калі вашы дзеці ў першы раз прыехалі на мяжу, іх папярэдзілі: у Беларусі ім давядзецца адседзець 10-дзённы карантын. Аднак нібыта некаторым з хлопцаў трэба было на вучобу раней — і яны пастанавілі не ўязджаць у Беларусь, а вяртацца ў Польшчу.

- Скажу за сваю дачку: універсітэт, дзе яна вучыцца, перавялі на дыстанцыйнае навучанне. Яна ехала дадому мінімум на месяц.

Са слоў Аляксандра, дзесьці пасля дзвюх ночы бацькі з дзецьмі зразумелі, што студэнтаў у Беларусь усё ж не пусцяць - і навучэнцы паехалі ў Польшчу. Праўда, вярталася іх ужо не сем, а 11.

- Пакуль дзеці чакалі, да іх у маршрутку падсадзілі яшчэ чацвярых студэнтаў, якіх таксама не прапусцілі. Па вяртанні ў Польшчу яны без праблем прайшлі мяжу. Так атрымалася, што студэнты, якія ехалі ў Беларусь з Любліна, жывуць у нейкім прыватным інтэрнаце, які забралі «пад каранавірус». Уначы па прыездзе ім нават не было б куды вяртацца. Таму нашы прытулілі іх у сябе ў інтэрнаце ў Бяла-Падлясцы.

«Пачуўшы, што я студэнтка, памежнік стаў камусьці тэлефанаваць, а потым паведаміў, што студэнтаў не пускаюць»

Такія ж праблемы паўсталі і ў студэнтаў, якія ўчора спрабавалі ўехаць у Беларусь праз пункт пропуску «Брузгі». Адна з іх Ульяна. Яна родам са Стоўбцаў.

- Нас было чацвёра: трое вучацца ў Беластоку, адна дзяўчына — у Варшаве, - распавядае Ульяна. — Вярталіся дадому на маршрутцы. На беларускай мяжы мы запоўнілі ўсе дакументы аб самаізаляцыі і прайшлі на пашпартны кантроль. Я была першая. Пачуўшы, што я студэнтка, памежнік стаў камусьці тэлефанаваць, а потым паведаміў: «Выйшаў дакумент, што мы не пускаем студэнтаў», — і папрасіў мяне адысці ў старонку.

Пасля гэтых слоў, прадаўжае Ульяна, яны з хлопцамі вярнуліся ў маршрутку. Праз паўгадзіны ім паведамілі, што «ў сувязі з каранавірусам» ім адмоўлена ва ўездзе ў Беларусь. Хоць астатнія пасажыры мяжу прайшлі.

- Мы сталі пытацца: можа, патрэбныя нейкія даведкі, можа, нам здаць тэст на COVID-19? - распавядае Ульяна. - На што нам адказалі: «Без каментароў». У выніку нас правялі да польскай мяжы, прапанавалі сесці ў маршрутку, якая праязджае да Польшчы.

Студэнты адмовіліся. У надзеі, што пытанне развяжацца, хлопцы паведамілі аб тым, што з імі адбылося, бацькам. Бацькі «дзве гадзіны спрабавалі хоць да кагосьці датэлефанавацца» і зразумець, што здарылася. Але безвынікова. У выніку студэнты пешшу вярнуліся ў Польшчу. Адтуль на аўтамабілі Ульяну ў Беласток забрала сяброўка.

- Вы былі гатовыя адседзець у Беларусі 10-дзённы карантын ці вам трэба было раней на вучобу?

- Нас перавялі на дыстанцыйнае навучанне. Я збіралася быць дома да Новага года — адказвае Ульяна.

Атрымаць афіцыйны каментар у прэс-службе Дзяржпамежкамітэта не ўдалося: прэс-сакратар установы нам не адказвае.

Нагадаем, 29 кастрычніка, у рэдакцыю сталі паступаць паведамленні ад карыстальнікаў пра тое, што беларусы не могуць вярнуцца ў краіну як мінімум з Польшчы і Літвы: іх разварочваюць на мяжы. Пазней з'явілася інфармацыя аб такіх жа праблемах і на мяжы з Украінай і Латвіяй. У Дзяржпамежкамітэце растлумачылі, што для асобнай катэгорыі фізічных асоб часова абмежаваны ўезд з краін-суседак праз наземныя пункты пропуску. Прычына - эпідэмічная абстаноўка.

Са слоў Антона Бычкоўскага, афіцыйнага прадстаўніка Дзяржпамежкамітэта, беларусаў на тэрыторыю нашай краіны пускаюць.

- Ёсць абмежаванні ў дачыненні да фізічных асоб, якія прыбываюць і плануюць прыбываць з тэрыторый суседніх з намі дзяржаў. Ёсць паўнамоцтвы ў памежнікаў прымаць у тым ліку і прыватныя пастановы ў залежнасці ад сітуацыі, якая складваецца з тымі, хто пераязджае мяжу, — сказаў прадстаўнік ДПК.

Ніякага дакумента, які тлумачыць сітуацыю на мяжы, няма дагэтуль.