«Мы хочам выправіць памылку, якую дапусцілі 26 гадоў таму»

Як у Менску пратэставалі пенсіянеры.

У панядзелак каля Чырвонага касцёла ў Менску на марш сабраліся пенсіянеры. Яны прайшлі па праспекце праз плошчу Перамогі, падышлі да МДЛУ, каб падтрымаць студэнтаў, што пратэставалі, а ля помніка Якубу Коласу разышліся. Журналісты tut.by спыталі, чаму яны цяпер выходзяць на вуліцу, адкуль даведваюцца навіны і што думаюць пра будучыню краіны.

Удзень пенсіянеры сустрэліся каля Чырвонага касцёла, прачыталі псалмы і пайшлі гуляць па праспекце. Пратэстоўцы кажуць, што не згодныя з цяперашняй палітыкай дзяржавы, вынікамі выбараў, што выходзяць супраць гвалту. Таксама яны патрабуюць вызваліць палітычных зняволеных, у размове з намі пенсіянеры часта прамаўляюць фразу:

- Мы хочам выправіць памылку, якую дапусцілі 26 гадоў таму.

Каля Дому ўраду натоўп выкрыквае лозунгі, людзі падымаюць плакаты накшталт «Пенсіянеры за перамены», у некаторых у руках аркушы з фотаздымкамі Віктара Бабарыкі, Марыі Калеснікавай, Максіма Знака, Сяргея Ціханоўскага і іншых. Усяго ля Дома ўрада сабралася больш за 150 чалавек.

Партрэт незнаёмага нам мужчыны трымае ў руках Маргарыта Палюховіч. Жанчына кажа, што на здымку яе сын, які памёр у 2012 годзе пасля бойкі. Са слоў маці, справу «замялі», звароты да Лукашэнкі нічога не далі, таму яна выйшла на мітынг з яго фатаграфіяй.

У натоўпе журналісты сустракаюць Уладзіміра Аляксеевіча з кіем, ён шукае журналістаў, якія маглі б апублікаваць яго верш, на які яго натхнілі падзеі ля кавярні Opetit у Менску - тады кіраўнік ГУБАЗіК разбіў уваходныя дзверы.

Уладзімір Аляксеевіч тлумачыць: выйшаў на пратэст, таму што яго абурае «непісьменнасць Лукашэнкі». Акрамя гэтага, мужчына прыгадвае ўладзе дэвальвацыю рубля, пасля якой абясцэніліся яго ашчаджанні.

Пенсіянер кажа, што навіны чытае з тэлеграма - да актуальных каналаў яго падключылі два месяцы таму маладыя людзі на плошчы Незалежнасці.

Калона рухаецца далей па праспекце Незалежнасці, спыняецца каля будынку МУС з крыкамі: «Трыбунал!» і «Караева - пад суд!».

З прыпынкамі пенсіянеры даходзяць да плошчы Перамогі, а там на хаду мяняюць маршрут са словамі: «Трэба падтрымаць студэнтаў!» і ідуць да МДЛУ.

Мабыць, гэта самы кранальны момант маршу: пенсіянеры праходзяць міма будынка ўніверсітэта з лозунгамі: «Мы вас любім», «Бабулі з вамі!», «Нашы дзеці лепшыя за ўсіх!», «Вы наш гонар!». Адна бабуля жартуе: «Трэба было яшчэ крычаць «шапку надзень».

Студэнты і педагогі выглядаюць у акно, некаторыя дастаюць сцягі і махаюць імі пратэстоўцам.

Таццяна працавала тэхнолагам на прадпрыемстве, сёння яна выйшла на мітынг, таму што не згодна з цяперашняй палітыкай краіны. Кажа, што з жалем ставіцца да тых, хто абражае пратэстоўцаў.

- Такія людзі не цікавяцца гісторыяй сваёй краіны, нічога не глядзяць, акрамя БТ, нічога не чытаюць. Для іх Беларусь, напэўна, пачалася ў 1945 годзе, а лепш - у 1918-м. Калі б яны пацікавіліся гісторыяй, у іх, можа быць, што-небудзь у галаве памянялася.

Сама Таццяна чытае навіны ў тэлеграме, кажа, што тэлевізар не глядзіць з прынцыпу.

Яшчэ дзве жанчыны, якія захацелі застацца ананімнымі, выказаліся пра абвінавачванне ад прыхільнікаў Лукашэнкі. Абедзве апранутыя вельмі стыльна, выглядаюць добра, кажуць, што раней працавалі праектыроўшчыцамі. Пенсія хоць і маленькая, але ім стае.

- Ды справа не ў пенсіі! Наша пакаленне прывяло Лукашэнку да ўлады, за гэта мы адчуваем віну перад сваімі дзецьмі і ўнукамі. Мы вінаватыя, што ўсе гэтыя 26 гадоў маўчалі. Мы ніколі не даруем уладам усё тое, што адбывалася на Акрэсціна ў першыя дні пасля выбараў. Мы, як грамадзяне Беларусі, - за тое, каб мець права. А нашы правы кожны раз топчуць, мы больш гэтага трываць не можам. Хочам, каб нашы дзеці жылі ў свабоднай і цудоўнай Беларусі, таму мы выходзім на вуліцы.

Тых, хто быў актыўна супраць, мы бачылі ўсяго некалькі чалавек. У той жа час калону часта сустракалі сігналамі машыны, з вокнаў выглядалі людзі, мінакі паказвалі ў падтрымку знак V, дзве аўтамабілісткі спынілі на праспекце машыны і падарылі бабулям кветкі і цукеркі, мінакі прынеслі вады.

Дзве маладыя дзяўчыны, што ўбачылі пратэстоўцаў-пенсіянераў, якія праходзяць па Кастрычніцкай плошчы, кажуць: «Вельмі натхняе, пажылыя з намі!»

На чале калоны ўвесь маршрут прайшла палітычная актывістка і пенсіянерка Галіна Логацкая. Яна ўвесь час ходзіць на ўсе акцыі, можа спыніцца поруч з супрацоўнікам у цывільным або ля сіняга буса і пачаць іх павучаць. Кажа, спрабавала мець зносіны і з удзельнікамі праўладнага мітынгу, але там не знайшла падтрымкі.

- Я з 2003 года хаджу на ўсе акцыі - з тых часоў, як сутыкнулася з судамі і зразумела, наколькі ў нас недасканалая сістэма, створаная Лукашэнкам. З 2010-га я стала хадзіць назіральнікам на выбары, каб на свае вочы ўбачыць, як гэта адбываецца. Я зразумела, што ёсць прававы тупік, бо на скаргі назіральнікаў прыходзяць адпіскі.

Галіна прыйшла на мітынг з фанацкім чырвона-зялёным шалікам «Беларусь» - знайшла яго пасля адной з акцый пратэсту. Жанчына кажа, што яе вельмі турбуе абмеркаванне сімволікі - праблема разадзьмутая.

- «Фашысты», «сцягі» - што да чаго? У нас чалавечае жыццё нічога не варта. Усё роўна, з якім сцягам хадзіць, пры чым тут сімвалы! - абураецца яна.

У калоне журналісты сустракаюць Вольгу, ёй 62 гады, на акцыю яна прыйшла з сабачкай Евай. Жанчына распавядае, што яшчэ да пенсіі яна працавала індывідуальным прадпрымальнікам і была не згодна з палітыкай краіны.

- Я за свабодную будучыню нашых дзяцей. Вы ведаеце, у нас жа раней не было ніякай інфармацыі, толькі тэлевізар глядзелі. А калі сацсеткі сталі развівацца і я ўбачыла, што робіцца напраўду, я зразумела, што нас падманваюць. А цяпер усё стала яшчэ больш напружаным.

Пенсіянерка кажа, што за будучыню краіны перажываць не варта, нягледзячы на магчымы спад у эканоміцы ў выпадку змены ўлады.

- Мы выходзім не за кавалак каўбасы, мы хочам большага, каб нас паважалі, каб за людзей прымалі. Дзеля такога можна і адмовіцца ад матэрыяльнага дабрабыту. Гэта трэба, каб потым нашы дзеці жылі добра. Ніхто нічога развальваць не збіраецца! Гэта нават смешна!

Журналісты ўдакладняюць, ці важная для пенсіянеркі сімволіка, як яна ставіцца да бел-чырвона-белага сцягу.

- Галоўнае, хто пад сцягам, а не якога колеру сімволіка. Яна не характарызуе людзей, - адказвае Вольга.

Жанчына з фатаграфіяй Максіма Знака - Таццяна, да пенсіі яна была эканамістам, кажа, што не мае да адвакатаў ніякага дачынення, але хоча, каб яны былі вольныя.

- Мы адзіныя, яны такія ж беларусы, як і мы, - кажа яна, разважаючы пра апазіцыйныя і праўладныя мітынгі.

Калона дайшла да плошчы Якуба Коласа. Там пенсіянеры ўсклалі кветкі да помніка, а Галіна Логацкая скончыла сустрэчу вершам паэта і папрасіла зрабіць фота на памяць.